Ana Sayfa 5. Sayı Satürn’e yakın markaj

Satürn’e yakın markaj

Bilim Gündemi

271
Cassini, 4 yıllık büyük Satürn turuna başlıyor.

İnsanlar geceleri gökyüzünde sıra dışı hareket eden 5 yıldız olduğunu, bundan binlerce yıl önce fark etmişlerdi. Bunları ötekilerden ayırmak için “gezen yıldız” anlamına gelen gezegen dediler. Bu 5 gezegen Merkür, Venüs, Mars, Jüpiter ve Satürn’dü. Bilim insanlarının son 4 yüzyıldır gezegenleri teleskopla gözleme olanağı oldu. 5 gezegen arasında özellikle Satürn bakanları çok etkiledi. Hâlâ da etkilemeyi sürdürüyor. Çapı 120 bin km olan Satürn, Güneş sisteminin 2. büyük gezegeni. Merkezinde küçük (yaklaşık Dünya büyüklüğünde) bir kaya tabaka, onun üzerinde kalın bir sıvı tabaka ve dışta da çok kalın bir gaz tabaka bulunduğu düşünülüyor. Ancak Satürn’ün kimyasal yapısı hâlâ tam olarak çözülebilmiş değil.

Bilim insanları bu güzel ve gizemli gezegene artık çok daha yakından bakabilecek, onu ayrıntılı olarak inceleyebilecek. Çünkü bu aydan itibaren Cassini adlı uzay aracı 4 yıllık büyük Satürn turuna başlıyor. Cassini, dev gezegenin çevresinde atacağı 60 tur sırasında onun atmosferini, iklim yapısını, manyetik alanını, halkalarını ve 31 uydusundan yedisini inceleyecek. Bunun yanında kalın bir atmosferle kaplı dev uydusu Titan’a Huygens adlı bir sonda (küçük bir uzay aracı) bırakacak. 1655 yılında Hollandalı gökbilimci Christiaan Huygens’in keşfettiği Titan, Güneş Sistemi’nin 2. büyük uydusu. 5150 km’lik çapıyla yalnızca Ay’dan değil, Merkür’den bile daha büyük.

Bilim insanları Titan’ın atmosferinin, Dünya’da yaşamın ortaya çıktığı dönemlerdeki atmosfere benzediğini düşünüyor. Ayrıca bu ilginç uyduda metan denizleri olabileceği, hatta basit yaşam biçimlerinin bile ortaya çıkmış olabileceği tahmin ediliyor. Bilim insanlarının bu sıra dışı uyduya yönelik yıllardır biriken sorularına Huygens sondası yanıt vermeye çalışacak.

Cassini, Dünya ile Satürn arasındaki yaklaşık 3 milyar kilometrelik yolu 6,5 yılda aldı. Yaklaşık bir otobüs boyutlarındaki Cassini, gelmiş geçmiş en büyük uzay aracı ve büyük uzay araçlarının da sonuncusu. Ekim 1997’de fırlatıldığında ağırlığı 5,5 ton’du. Bunun büyük bir bölümü yakıttı, kuşkusuz. Cassini’den sonra “daha hızlı, daha ucuz ve daha becerikli” uzay araçları yapılmaya başlandı.

Bilim insanlarının elindeki en güzel Satürn görüntülerini 1980 ve 1981 yıllarında gezegenin yakınından geçen Voyager 1 ve Voyager 2 uzay araçları göndermişti. Cassini’de çok duyarlı 2 kamera bulunuyor. Bunlardan biri 1,5 km öteden madeni bir 50 bin liralığın fotoğrafını çok net çekebilecek beceride. Bilim insanları büyük uzay araçlarının sonuncusu Cassini’ye büyük umut bağlamış durumdalar. Çünkü onun sayesinde yalnızca bu dev gezegene ve uydularına ilişkin değil, Güneş Sistemi’nin yapısı ve oluşumuna ilişkin de çok şey öğrenilecek.

 

Önceki İçerikEve göktaşı düştü!
Sonraki İçerik120 yaşına değin sağlıklı yaşam