Ana Sayfa 47. Sayı Plastikteki sinsi zehir

Plastikteki sinsi zehir

Bilim Gündemi (Uğur Aksu)

190

Araştırmacılar devamlı olarak, mutfak, banyo ve yatak odası ile oyuncak dolaplarının hastalık nedeni olabileceklerine dair yeni bulguları bilim dünyasına sunuyorlar. Konuyla ilgili en sinsi maddelerden birisinin bisfenol-A olduğu biliniyor. Bebek biberonları gibi birçok yerde kullanılan plastiğin yapısında bulunan bisfenol-A’nın -düşük miktarının bile- hücre bölünmesini bozduğu ve Down sendromu gibi doğumsal hastalıklara sebep olduğu, ünlü popüler bilim dergisi Scientific American’ın Ocak sayısında rapor edildi.

2007’nin başlarında Washington State Üniversitesi’nden Patricia A. Hunt, çok az miktarda bisfenol-A’nın fare embriyoları üzerine etkisi ile ilgili bir çalışmasını yayınladı ve bisfenol-A’ya maruz bırakılmış fetüslerin yüzde 40’ının kromozom sayılarında anormallikler gördü. 2007 yılı boyunca yoğun bir şekilde bisfenol-A toksisistesi hakkında bilimsel tecrübelerini yayınlayan Hunt, bu şaşırtan sonuçtan başka, kimyasalların etkilerinin 3 nesil boyunca -hamile anne, kızı ve kızının çocuğuna- devam ettiğini de gösterdi.

Geçen yıl içerisinde Amerikan Ulusal Sağlık Enstitüsü’nün bir kolu olan Ulusal Toksikoloji Programı, bisfenol-A’nın kullanımını yeniden gözden geçirdi ve yakın bir dönemde kullanımın kısıtlanmasının sağlanacağı düşünülüyor. Bu arada konuyla ilgili bazı araştırmacılar, hamile kadınlara özellikle aşınmış plastik şişelerden -açığa çıkan tehlikeli kimyasalların toksik etkilerinden dolayı- su içilmemesini de tavsiye ediyorlar.

Ayrıca evsel toksik maddeler de, atılım sonrasında besin zincirine katılımıyla çevre ve canlılar için tehlike oluşturmaktadır. Kullanılmayan ilaç ve temizlik maddelerinin lavabolara dökülmesi bu tehlikenin sadece bir basamağını oluşturmaktadır. Atılmış doğum kontrol haplarının balıklarda üreme problemlerine sebep olması ve yine kullanılmayan antibiyotiklerin dirençli bakterilerin yayılımı üzerine etkisi gün geçtikçe sorunun boyutunu büyütmektedir.

Geçen yıl, Amerikan Eczacılar Birliği, konuya hassasiyet göstererek halkı bilinçlendirmek amaçlı bir kampanya başlattı. Kampanya kapsamında, ilaç veya temizleyici tarzındaki kimyasalların alımı esnasında, imhası ve uzaklaştırılması hakkında bilgilendirme başlandı.

Kendi imkânlarıyla imha ve uzaklaştırmanın dışında kullanılmamış veya kalan ilaç ve kimyasalların, eczaneye veya satış noktasına geri getirilmesi şeklinde pilot bir çalışma da California ve Washington State’de yürütülmektedir.

Önceki İçerikGeçmiş tecrübelerimizden ne kadar ders alıyoruz?
Sonraki İçerik‘İkili Sarmal’dan ‘Üçlü Sarmal’a…