Ana Sayfa Dergi Sayıları 123. Sayı Zebralar neden çizgili?

Zebralar neden çizgili?

1339
0

Zebraların çizgilere sahip olmasının pek çok açıklaması yapılmıştır. Yeni araştırmalar, parazit sineklerini caydırmak üzere evrim geçirdikleri görüşünde ağırlık kazanıyor.

Charles Darwin, İnsanın Türeyişi’nde zebraların çizgileriyle ilgili gizemi, William Burchell’in gözlemleri üzerine yazdıklarından hareketle kamuflaj olarak nitelemeyi reddetmişti. Burchell güneş altında zebraların çizgilerinin ne kadar göz alıcı olduğunu anlatıyordu. Darwin çizgilerin erkek ve dişilerin çiftleşmek için mantıklı tercihler yapmalarına yardımcı olabildiğini düşünüyordu. Alfred Russel Wallace ise, gece ve dolunay zamanı su içmeye giden zebraların avlanmak için hedef olduklarını, ancak alacakaranlıkta siyah-beyaz renklerin gri bir tona dönüşerek, algılanmamaları avantajını sağladığını belirtti. Belki de çizgiler zoolojik birtakım barkodlar içeriyor, bir zebranın diğerini tanımasını sağlıyordu. Vücut ısılarını düzenlemelerine yardımcı olacağı da ileri sürüldü.

Kaliforniya Davis Üniversitesi’nden Tim Caro, at, eşek, zebra gibi atgillerde çizgilerin ekolojik yaşamla bir ilgisi olup olmadığını araştırdı. Caro uçan parazitlerin atgillerdeki çizgili yüzeyleri tercih etmediğini ve özellikle çeçe sineklerinin yoğun olduğu yerlerde atgillerin çizgili yüzeylere sahip olduklarını gözlemlediğini anlatıyor. Çeçe sineklerinin emdikleri kanda yapılan ölçümlerde, derileri ince olduğu halde, şeritli bir görünüme sahip zebraların kanına daha az rastlanıyor.

Sineklerin çizgili zeminleri sevmediği düşüncesi 1930’lara uzanır. Ceşitli çalışmalarda; sineklerin tamamı siyah veya beyaz zeminleri, şeritli zeminlerden daha çok tercih ettikleri fikri ağır basmış. Caro, çeçe ve at sineklerinin emdikleri kanın günde birkaç yüz mililitreyi bulduğunu ve ölümcül hastalıklar taşıyabildiklerini belirtiyor. Çalışmanın sonraki adımı, çeçe ve at sineklerinin şeritlere olan nefretinin nedenlerini araştırmak.

Kaynaklar

1) http://www.theguardian.com/science/animal-magic/2014/apr/02/why-do-zebras-have-stripes-scientists-have-the-answer

2) http://www.newvision.co.ug/news/654175-how-the-zebra-earned-its-stripes.html