Ana Sayfa Astronomi Işık ile nötrino yarışırsa…

Işık ile nötrino yarışırsa…

1883
0
Bir ışık parlaması ile birlikte bir blazar olarak bilinen parlak bir galaksiden yayımlanan nötrinolar. Nötrinoların kabaca ışık hızında ilerlediği gözlemlendi. © ESA, NASA, Paolo Padovani/Avo Project.

Işık ile nötrino denilen tuhaf atom altı parçacık arasındaki galaksiler arası yarış beraberlikle sonuçlandı.

arXiv.org’da 13 Temmuz’da yayınlanan makaleye göre araştırmacılar, bir nötrinonun ve parlama yapan bir galaksiden yayılan yüksek enerjili ışığın varış süreleri karşılaştırıldığında, nötrinonun ve ışığın hızlarının ancak milyarda birden daha az farklı olduğunu gördüler.

Kütlesiz parçacıklar -foton olarak adlandırılan ışık parçacıkları dahil- yaklaşık olarak saniyede 300.000 kilometrelik bir hızla hareket ederken, yüksek kütleli olan parçacıklar daha yavaş hareket eder. Nötrinoların kütlesi olmasına rağmen, yüksek enerjili nötrinolarla kıyaslandığında ağırlıkları küçümsenecek kadar azdır.

Bazı teoriler “köpük uzay-zaman”ın çok yüksek enerjili parçacıkları yavaşlatabileceğini öne sürmekte. Yani teoriye göre, son derece küçük ölçeklerde uzay-zaman tam olarak pürüzsüz değildir. Sonuç olarak, yüksek enerjili parçacıklar, sanki yoğun, akışkan bir sıvıdan geçiyormuş gibi -mesela pekmez- olurlar. Bu etki, yayımlandığı galaksinden Dünya’ya olan yolculuğunda 4 milyar ışık yılı yol kat etmiş olan gecikmiş nötrinonun hızı ile ışıkla ilişkilendirilen nötrinonun hızı arasında önemli bir farka neden olabilir. Fakat parlamanın ışığı nötrino ile aynı zamanda tespit edildiğinden, böyle bir tutarsızlıktan söz edilemez.

Sonuç, 2011’de ortaya atılan nötrinoların ışığa göre daha hızlı hareket ettiği iddiasını bir kez daha reddediyor. 2011’deki bu ölçüm, OPERA olarak bilinen parçacık detektörü tarafından yapılmıştı. Sonrasında ölçümün kablo gevşekliğinden dolayı bozulduğu tespit edilmişti.