Ana Sayfa 128. Sayı Savaş, şempanzelerin doğasında mı var?

Savaş, şempanzelerin doğasında mı var?

2544

Yeryüzündeki türler arasında, şempanze ve insan kendi türünün diğer üyelerine karşı koordineli saldırıda bulunan iki tür. Jane Goodall topluluk içi ölümcül saldırıların çalışmasını yapan ilk araştırmacılar arasında. O zamandan beri primatolog ve antropologlar arasında topluluklardaki savaş hali hakkında tartışma sürüyor. Araştırma teorileri, rakipleri öldürmenin, artan yarar ve getirilerine ve çiftleşme, gıda gibi anahtar ihtiyaçlara ulaşma imkânını yükseltmesine işaret ediyor. Diğer bir grup ise bu savaş halinin yaşam alanı imhası, gıda kısıtlaması gibi insanların şempanzeler üzerindeki etkisinden kaynaklandığını savunuyor.

Uluslararası Maymun Araştırmacıları Birliği’nin yaptığı yeni bir araştırma, insan müdahalesinin şempanzelerin kendi türüne karşı olan agresifliğini etkilemediği yönündeki kanıya ışık tuttu. Çalışma şempanze şiddetinin insan etkisinden kaynaklandığı yönündeki tezi savunanların artan sayılarına cevap olarak başladı. Çalışmanın başındaki kişi olan Minnesota Üniversitesi’nden Michael L. Wilson eğer şempanzeleri insan şiddetini anlamak için bir model olarak kullanıyorsak, öncelikle şempanzelerin şiddete eğilimlerinin sebeplerini bilmemiz gerektiğini söylüyor.

Araştırma grubunun bir diğer üyesi olan David Morgan, Şikago Lincoln Park Hayvanat Bahçesi’ndeki maymun çalışmaları ve koruma amaçlı Lester E. Fisher Merkezi’nde araştırma görevlisi, insanoğlunun Afrika tropikal ormanlarını ve şempanzeleri uzun zamandır etkiliyor olduğunu ve cevaplanmayı bekleyen esas meselenin, insan müdahalesinin gözlenen ölümcül şiddetin altında yatan faktörlerden biri olup olmadığını anlamak olduğunu söylüyor. Morgan, Kongo ormanlarında 14 yıl şempanzeler üzerine çalıştı ve araştırmanın anahtar çıkarımının, insan müdahalesinin şempanze toplulukları arasında artan şiddetin sebeplerinden biri olmamasının anlaşılması olduğunu belirtiyor.

Maymunlar üzerine araştırma yapan 30 kişilik ekip, 50 yıllık araştırma süresine yayılan ve farklı ölçülerde insan manipülasyonuna maruz kalmış 18 farklı şempanze topluluğundan toplanan geniş veri setlerini bir araya getirdi. Veriler, şempanzeler tarafından gerçekleştirilmiş 152 cinayet vakasının analizini de içeriyordu. Araştırmanın anahtar bulgusu, saldırgan ve saldırıya uğrayan şempanzelerin çoğunun erkek şempanzeler olduğunu ve sonucun bu türden şiddet olaylarının insan müdahalesinden çok, uyarlanabilir fiziksel faydalardan kaynaklı olduğuna yönelik tezin tutarlılığını gösterdi.

Morgan vahşi şempanze topluluklarının bozulmamış yerlerde yaşayanlarla, insan müdahalesine maruz kalmış çevrede yaşayanlar olarak iki yaygın kategoriye ayrıldığını söylüyor. Bununla beraber, insanlar tarafından gerçekleşen müdahalenin uzun bir süreçte gerçekleştiğini ve araştırmadaki çalışma alanlarının bu süreçleri kapsadığını belirtiyor. Ancak, insan etkisinin topluluklar arasındaki cinayet oranlarını tahmin etmede veri olmadığını ekliyor.

Son olarak Morgan, şempanzelerin agresifliği ve şempanzeler arasındaki ölümcül saldırıları tetikleyen faktörler hakkında ne kadar bilgi sahibi olursak, park yöneticilerinin ve devlet görevlilerinin, şempanze yaşam alanlarında insanlar tarafından değişen arazi kullanımıyla oluşacak riskleri daha çok ele alıp azaltacağını ekliyor.

KaynakScıence Daıly
Önceki İçerikEnerji şifası
Sonraki İçerikAtom ses verdi: Reeee…