Çoğu insan, kendisine tamamen yabancı biriyle bir kahkahayı paylaşabilir ancak arkadaşlarımız ile attığımız kahkahalarda hemen göze çarpmasa bile sezilebilen farklar vardır.
Los Angeles’ta bulunan Kaliforniya Üniversitesi’nde bilişsel bilime ilişkin çalışmalar yapan bilim insanı Greg Bryant, daha önce yaptığı araştırmada; 24 toplumdan yetişkinlerle çalışarak bu yetişkinlerin, arkadaşlar ile birbirlerine yabancı insanlar arasında gerçekleşen eş zamanlı gülüşleri kategorize edebildiklerini, bu gülüşlerin yabancılar arasında mı yoksa birbirleri ile arkadaş olan insanlar arasında mı olduğunu anlayabildiklerini ortaya çıkarmıştı. Çalışmaya ilişkin bulgular, bu yetinin evrensel olabileceğine ilişkin görüşü destekledi. Böylelikle araştırmacılar, bebeklerde de benzer bir yetinin bulunup bulunmadığını merak ettiler.
Bryant ve onunla aynı bilim kurumunun üyeliğini yapan, New York Üniversitesi’nde gelişim psikoloğu olarak çalışmalarını sürdüren Athena Vouloumanos; New York’ta yaşayan ve 5 aylık olan 24 bebek ile yapılan araştırmada, her biri arkadaş veya birbirlerine yabancı olan kişiler arasındaki gülüşlerin kayıtlarını bebeklere dinletti. Mart ayında Scientific Reports dergisinde yayımlanan araştırma; bebeklerin, birbirlerini tanıyan insanlar arasındaki gülüşleri daha uzun süre dinlemeye meyilli olduklarını ortaya çıkardı.
Araştırmacılar, ses kayıtlarının bebeklere dinletilmesinin ardından birbirleriyle arkadaş olan ve birbirlerine tamamen yabancı olan kişilerin bulunduğu kısa video kayıtlarını bebeklere izlettiler ve ses kayıtlarının görüntülerle eşleşmesini sağladılar. Bebekler, birbirleri ile tamamen yabancı olan kişilerin görüntülerinin ve birbirleri ile arkadaş olan kişilerinin gülüşlerinin bulunduğu yani “uyumsuz” olarak adlandırılabilecek bir kayda denk geldiklerinde, bu kaydı daha uzun süre dinlediler. Aynı durum, birbirleri ile arkadaş olan kişileri gördüklerinde ve yabancıların gülüşlerini duyduklarında da yaşandı.
Araştırmaya ilişkin olarak açıklamalarda bulunan Bryant, “Bu ‘eş kahkahalar’da 5 aylık bir bebeğe bile bilgi veren bir şeyler var” diyor. Bir bebeğin gülüşleri algılamasını sağlayan ve Bryant’ın bahsettiği türden bilgilerin ne olduğu, Byrant’ın ekibi tarafından daha önce sürdürülen araştırmalarda dokunulan noktalardan biri olmuştu. Bu kapsamda, “Arkadaşlar arasındaki gülüşler, daha büyük yoğunluktaki dalgalanmaları içerir” sonucuna varılmıştı.
Kahkahaların taşıdığı bu özellikler, aynı zamanda kendiliğinden gerçekleşen gülüşler ile sahte olanları da birbirinden ayırmayı sağlar. Çok sayıda bilim insanı, isteğe bağlı kahkahaların; insan dışındaki primatlar, kemirgenler ve diğer memelilerin ses oyunlarından evrildiğini düşünür. Sahte kahkahalar ise muhtemelen daha sonraki dönemde, daha geniş bir konuşma ve ses üretme kabiliyetine erişen insanlarca ortaya çıkarılmış olabilir. Araştırmacılar; uzun evrimsel tarihi nedeniyle, insanların doğal kahkahalara yönelik hassasiyetinin gelişim sırasında oluşabileceğini öne sürüyorlar.
Virginia Üniversitesi’nde psikolog olarak çalışma yürüten Adrienne Wood, araştırmaya ilişkin olarak yaptığı açıklamada, şunları kaydetti: “Bebeklerin, farklı gülüşler arasındaki ayrımı ne kadar erken bir evrede yapabildiğini görmek gerçekten harika. Neredeyse her bir uyanma anı, bebekler için bir sosyal etkileşim anıdır. Bu çalışma gösteriyor ki; onlar, sosyal ilişkilerine oldukça uyumlu hale geliyorlar.”
Kaynak: https://www.scientificamerican.com/article/babies-know-the-difference-between-the-laughter-of-friends-and-strangers/
