Ana Sayfa Bilim Gündemi Bir deprem iki fayı birden kırdı

Bir deprem iki fayı birden kırdı

2942
Şekil 1.

ABD Kaliforniya, Searles Vadisi, Ridgecrest bölgesinde 1 Temmuz 2019’da başlayan küçük deprem etkinliğinin ardından, tam da Bağımsızlık Günü’nde 4 Temmuz 2019’da yerel saatle 10:33:49’da 6.4 büyüklüğünde bir deprem meydana geldi (Şekil 1). Ridgecrest bölgesinde son 30 yılda orta kuvvette depremler olmuştu. Depremin bulunduğu ve fazla yerleşim olmayan bu bölge tektonik olarak Doğu Kaliforniya Makaslama Bölgesi olarak anılır. Depremin olduğu alan doğru KKB-GGD doğrultulu iki fay kuşağı vardır. Kuzeydeki Owens Fayı, güneydeki ise üzerinde birçok ardışık tetiklemeli depremlere sahne olmuş Landers Fay kuşağıdır. Owens Fayı üzerinde 26 Mart 1872’de 7.6 büyüklüğünde, Landers Fayı üzerinde ise en büyüğü 29 Haziran 1992’de Landers Fayı üzerinde 7.3 büyüklüğünde olmak üzere depremler olduğunu biliyoruz. Bölgede ayrıca KKD-GGB doğrultusunda yerleşen Landers Fayı’nı kesen Garlock Fayı vardır. İşte 4 Temmuz 2019’da 6.4 büyüklüğündeki bu son deprem bu iki fay kuşağının birbirini kestiği kavşakta ortaya çıkmıştır (Şekil 1).

1 Temmuz’da başlayan ve ana depremin olduğu 4 Temmuz’a kadar büyüklükleri 0,5 ila 4,0 arasında değişen 11 deprem kaydedilmiştir. Ana depremden 4 gün önce başlayan bu öncü deprem etkinliği ayrıntılarıyla incelenmesi gereken değerli bilgiler sunuyor. Büyük deprem olmadan genellikle öncü deprem etkinliğini tanımlayamıyoruz. Yani, bunlar öncü depremlerdir arkasından daha büyük bir deprem gelecektir diyemiyoruz.

Şekil 2.

Kaliforniya’daki bu son depremde oluşan öncü depremler arasında 4.0 büyüklüğündeki deprem, ana depremden 30,5 dakika  önce gerçekleşti. Diğer ilginç bir olgu da 4.0 büyüklüğündeki öncü deprem ve 6.4 büyüklüğündeki ana deprem aynı coğrafi koordinatta ve aynı fay mekanizması özelliklerini gösteriyor.

Bu depremin diğer ilginç özelliklerinden biri de birbirine dik iki fayı birden kırmasıdır. 1 Temmuz da başlayan fay hareketi 6.4 büyüklüğünde depremi yarattıktan sonra ortaya çıkan birbirine dik iki artçı deprem faaliyeti iki fayın harekete geçtiğini açık bir biçimde gösteriyor. Diğer bir deyişle, deprem sırasında birbirine dik iki fay birden kırılıyor. Bu da üzerinde deprembilim açısından araştırılması gereken çok ilginç bir faylanma durumudur. Şimdi tartışılan önemli bir konu da bu depremden daha büyük veya ona yakın büyüklükte yakındaki faylar üzerinde 1992 Landers depremi sürecindeki gibi yeni depremlerin tetiklenmesi olasılığıdır.
Önceki İçerikKayseri’deki kazı çalışmaları sırasında 7.5 milyon yıllık zürafa fosili bulundu!
Sonraki İçerikKaliforniya Ridgecrest Depremleri : 6.4 büyüklüğündeki deprem iki fayı birden kırdı ve 7.1 büyüklüğündeki depremi tetikledi