Gökbilimciler tarafından yapılan yeni araştırmada, bazı kara deliklerin daha önce düşünülenden iki kat daha büyük olabileceği keşfedildi.
Çin Ulusal Ulusal Astronomik Gözlemevi’nde çalışma yürüten Profesör Jifeng Liu, Çin’in kuzey doğusunda bulunan LAMOST optik teleskopunu kullanarak Güneş’ten 70 kat daha büyük bir kara deliğin varlığını tespit etti.
Biliminsanlarının çalışmaya ilişkin raporu Nature dergisinde yayımlandı. LB-1 olarak isimlendirilen bu kara delik, Dünya’dan 15 bin ışık yılı uzakta bulunuyor. Profesör Jifeng Liu, “Günümüz yıldız modelleri ile kıyaslayacak olursak, bu tür kara deliklerin galaksimiz içerisinde olmaması gerekir” dedi ve ekledi: “LB-1, daha önce düşündüğümüzden iki kat daha büyük. Şimdi araştırmacılar bu kara deliğin oluşumunu araştırmaya başlamalı.”
Birkaç yıl öncesine kadar LB-1 gibi kara delikler, ancak bir yıldızdan aldıkları çeşitli gazlar yoluyla keşfedilebilirlerdi. Bu süreç, daraltılarak kara deliğe doğru çekilen nesnenin varlığını ortaya çıkaran güçlü X ışını salınımları oluştururdu. Bu salınımlar Dünya’dan da tespit edilebilirdi. (Galaksimizde bulunan bu tür kara deliklerin büyük bir kısmı, bu süreci işletmez ve dolayısıyla X ışını salınımı yapmazlar.)
Bu sınırlamayı aşmak isteyen biliminsanları, İngiliz biliminsanı John Michell tarafından 1783 yılında önerilen ancak teleskop ve mercek teknolojisinin gelişimi ile birlikte günümüzde kullanımı mümkün hale gelen bir tekniği kullanarak incelemelerde bulundu. Bu metodu, “Samanlıkta iğne aramak” olarak nitelendirmek mümkün. Çünkü LB-1 ve benzeri kara delikler, binde bir oranında gözleniyor.
Biliminsanlarının çalışmaları sonucu gerçekleştirilen keşif sırasında, Güneş’in kütlesinin sekiz katı kütleye sahip olan bir yıldızın, Güneş’ten 70 kat daha büyük bir kütleye sahip olan kara deliğin yörüngesinde döndüğü gözlemlenmişti. Bu kara delik dönüşünü 79 günde tamamlamaktaydı.
Monash Üniversitesi’nden Alexander Heger, daha önce Astronomi dünyasında hakim olan görüşün, galaksimizdeki yıldızların Güneş’in kütlesinin 45 katından daha büyük bir yıldız oluşturamayacağı yönünde olduğunu belirtti ve ekledi: “Ancak bu çalışmada gözlemlenen kara delik, bahsedilen sınırdan daha büyük. Artık gelişmiş teleskopları kullanarak, ayrıntılı pek çok gözlem yapabileceğiz.”
Kaynak: https://cosmosmagazine.com/space/can-black-holes-get-any-bigger-seems-that-s-a-yes
