Birleşik Krallık Covid-19 Genomikleri Konsortiyumu (Cog-UK) tarafından yapılan araştırma, pandeminin Bütün Birleşik Krallık’a tek bir kişi tarafından yayıldığı teorisini çürüttü. Analiz aynı zamanda pandeminin başladığı yer olan Çin’in Birleşik Krallık’taki vaka sayısında ciddi bir etkisi olmadığını ortaya koydu. Çin’den ziyade ilk vakaların çoğu Avrupa ülkelerinden geldi.
Araştırmacılar Birleşik Krallık’ta koronavirüs ile enfekte olan 20.000 kişinin viral numunelerinin genetik kodunu inceledi. Daha sonra babalık testinin devasa bir uygulaması gibi, genetikçiler virüsün devasa aile ağacını bir araya getirmeye çalıştılar. Bu çalışma uluslararası seyahat verileriyle birleştirilerek Birleşik Krallıktaki epideminin kaynağına inilmeye çalışıldı. Araştırma epideminin tek bir kaynağı olmadığını, en az 1356 kaynağı olduğunu ortaya koydu. Bu kaynakların olduğu her durumda birisi virüsü ülke dışından Birleşik Krallığa getirdi ve bunun sonucu olarak virüs yayılmaya başladı. Cog-UK ve Birmingham Üniversitesi’nden Profesör Nick Loman “Vardığımız sonuç şaşırtıcı ve heyecan verici, Birleşik Krallık’taki epidemi virüsün birçok defa ülkeye getirilmesiyle oluştu” dedi ve ekledi: “Bütün bunları başlatan tek bir kişi değildi.”
Araştırmaya göre ülke dışından gelen vakaların % 0,1’inden azı direk olarak Çin’den geldi. Aksine Birleşik Krallıktaki koronavirüs epidemisi Şubat sonunda İtalya’dan, Mart başı ile ortası arasında İspanya’dan, Mart ortası ve sonu arasında ise Fransa’dan seyahat edenlerle başladı. Oxford Üniversitesi’nden Profesör Oliver Pybus “Bizim için şaşırtıcı olan şey sürecin ne kadar akışkan bir şekilde ilerlediğiydi, virüsün oranları ve kaynağı sadece birkaç hafta içinde çok hızlı bir biçimde değişti” dedi, Profesör Loman ise “Bu tahmin edebileceğimizden daha geç gerçekleşti” şeklinde ekledi.
Araştırmanın tahminlerine göre ilk vakaların % 80’i ülkeye, karantinaya girip girilmemesinin henüz tartışıldığı zamanda, 28 Şubat ile 29 Mart arasında geldi. O tarihten sonra dışarıdan gelen vaka sayısı hızla düşüşe geçti. Dışarıdan gelen en erken vaka Şubat başı olarak belirlendi ancak analiz tarafından tespit edilemeyen daha erken vakalar olması da mümkün. Araştırmaya göre, büyük tartışma konusu olan, 11 Mart’taki Liverpool Atletico Madrid maçının virüsü ülkeye getirmede muhtemelen kayda değer bir etkisi olmadı. Tahmini olarak yaklaşık 3000 taraftar İspanya’dan maçı izlemeye geldi, ancak o dönemde (Mart ortası) ülkeye İspanya’dan her gün 20.000 kişi geliyordu.
Araştırmaya göre, bu bize futbol maçları gibi organizasyonların tek başlarına ülke dışından virüsün getirilmesinde ciddi bir etkisi olmadığını gösteriyor. Ancak araştırma bize aynı zamanda karantinanın, virüsün yayılmasına ciddi sekte vurduğunu gösteriyor. Profesör Loman “Eğer burada iyi bir haber varsa o da şu ki; yayılma zincirleri sosyal mesafe sonucunda bastırılıp yok ediliyordu ve edilmeye devam ediyor ve biz de bunun etkisini görmeye devam ediyoruz” dedi.
Not: Avrupa açısından bakıldığında İtalya, İspanya gibi ülkelerin küresel salgın sırasında daha çok kayıp verdiği, daha fazla vaka sayısına sahip oldukları düşünülebilir ancak 15.06.2020 itibariyle Birleşik Krallık, 294.379 vaka sayısı ve 41.662 ölüm ile birlikte Avrupa genelinde en çok vakaya sahip konumda. (bkz. https://covid19.who.int/)
Çevirmenin notu: Bu haber ve haber içerisinde bize sunulan veriler, başka bir ülkeye ait olsa da, dünya çapında yetkililer tarafından nelerin yanlış yapıldığına ışık tutmamızı sağlayacaktır. Aynı zamanda bu veriler, eğer doğru püf noktaları dikkate alınabilir ve ülkemize uyarlanabilirse karantinadan çıkışımıza kılavuzluk edebilecek niteliktedir.
Kaynak: https://www.bbc.com/news/health-52993734