Özgür Can Özüdoğru
LIGO: Yeni bir fiziğin başlangıçları
Bugün kütleçekimsel dalgaları keşfetmemizi sağlayan Lazer Girişimölçeri Kütleçekimsel Dalga Gözlemevi’nin, yani LIGO’nun arka planında sayısız biliminsanının çabaları ve birçok tartışma var. Söz konusu süreç...
Işık hızı ölçümlerinden kütleçekimsel dalga belirlenmesine, Nobel ödüllerine koşan deney aleti: Michelson interferometresi
Bildiğiniz gibi, bu yılki Nobel Fizik Ödülü, kütleçekim dalgalarının gözlenmesi ve bunun için LIGO (Lazer İnterferometre Kütleçekimsel Dalga Gözlemevi) dedektörlerinin kurulmasına verildi.
LIGO, Dünyadaki...
Din – bilim savaşları: Elektriğin keşfi
Galvani’ye göre “hayvansal elektrik”, bir canlının kafasında üretilip tüm vücutta aynı bir kan gibi dolaşıp kasların kasılmasını sağlıyordu. Hayvansal elektrik, elbette Tanrı tarafından dünyanın...
Cassini’nin son yolculuğu
1997 yılının bir sonbahar sabahı, insanlığın Satürn’ü keşfetme yolunda önemli bir adım atıldı. Cassini uzay aracı, büyük umutlar ve hedeflerle gökyüzüne yollandı, 20 yıl...
Simyadan kimyaya: Havanın keşfedilmesi
Her şey Antik Yunan medeniyeti ile başladı. Titanların Tanrısı Kaos, zifiri karanlığı, Erebus’u ve geceyi, Nix’i yarattı. Nix ve Erebus’un iki çocuğu oldu: Hemera,...
Satürn’ü keşfetme yolunda insanlık
Yaklaşık 10 milyon kilometrelik yolu, yalnızca yakıt tüketerek kat etmek imkânsıza yakın bir şeydir ve gereksizdir. Devasa gökcisimlerinin yerçekimi etkileriyle hız kazanmak gerekir. Bu amaçla uzaya açılmış Cassini-Huygens, önce Venüs’e gitti, ardından Dünya ile Ay arasına girerek oradan da bir itiş gücü aldı, sonrasında rotasını Jüpiter’e çevirdi. Jüpiter’den de bir itiş kazanan araç Satürn yörüngesine […]
Atomun derinliklerinden insan kibrine: Yağ damlası deneyi
“Millikan basit, tekrarlanabilir, sade ama nihai sonuç verecek bir deney düzeneği arayışındaydı. Elektronun yükünü ölçmek istiyordu. Eğer elektronun negatif yükü bilinirse, fizik ve kimya...
Dünyayı değiştiren ışık: Lazerler
Bir önceki yazımızda tarihin tozlu sayfalarından çıkıp sizleri aşina olduğunuz modern dünyaya götürmüştük. 20. yüzyıl bilim ve teknolojide ilerlemenin olağanüstü derecede hızlandığı bir yüzyıl...
Bilimin birleştirici gücü: CERN ve Higgs
İkinci Dünya Savaşı’nın yarattığı büyük karanlığın yaraları yeni yeni sarılmaktaydı. Kendini toparlamaya çalışan Avrupa, artık bilimin merkezi olma unvanını yitirmiş, yükselen bir ABD ortaya...
Evrenin hız sınırının keşfine doğru
Sizleri bir önceki sayımızda kuantum teorisinin başlangıcına doğru bir yolculuğa çıkardık. Şimdi ise o dönemden bir yüzyıl kadar geriye gidiyoruz ve 19. yüzyılın fiziğine...