Berrak bir gecede yıldızlarla dolu bir gökyüzü oldukça etkileyici ve merak uyandırıcıdır. Bir de gördüğümüzün galaksimizdeki bütün yıldızların ufacık bir parçası olduğunu, galaksimizin de var olanın ufacık bir parçası olduğunu düşünün. Tüm bunlar nasıl doğdu? Nereye kadar uzanıyor? Evren hakkında ne biliyoruz ve bu büyüklükleri zihinde canlandırması bile böylesine güçken, nasıl bilebiliyoruz? Şimdi bu sorulara […]

Marx’ın teorisinin çağlar ötesi gücü, gerçek dünyanın tarihsel gelişme seyri içinde, maddi ve insani öğeleriyle, karmaşık ilişkileri ve hareketliliğiyle derinliğine kavranmasında yöntemsel, analitik ve ampirik bir çığır açmasından geliyor. Marx, gerçekliğe tarihsel ve diyalektik materyalist bir yöntemle, ama aynı zamanda ele alınan her konunun hak ettiği zahmetli bir kazı çalışmasıyla, teorinin derinlere inen soyutlama gücünü, […]

İstatistiksel fizik, biyolojik yapı taşlarını, bireyleri, dinamikleri ve süreçleri de, olanaklı tüm bireyler, yapılar, dinamikler, yolaklar topluluğu içinde ele alır. Bu bakış açısından evrim ve uyarlanma, çeşitli yapı ya da dinamiklerin gözlenme sıklıklarındaki (yani olasılıklarındaki) değişimdir. Bu değişimde hem rasgele hem de belirleyici (zorunlu) itkiler rol oynarlar. Okuyacağınız makale, Prof. Dr. Ayşe Erzan’ın Üniversite Konseyleri […]

Elinizdeki sayının kapak dosyası: Marx. Metin Çulhaoğlu, Haluk Yurtsever ve Ender Helvacıoğlu’nun makalelerinden oluşan dosyada, sadece yaşamı, çalışmaları ve mücadelesiyle Marx tanıtılmıyor; esas olarak 21. yüzyılda Marx’ın ve kuramının yeri nedir sorusuna yanıt aranıyor. Yazarlar, 150 yıllık bir geçmişi kuşbakışı ele alıp, geleceğe uzanmaya çalışıyorlar. Marx’ın kuramının, hele günümüzdeki insanlık sorunları bağlamında, bir sayıda birkaç […]

On bin yıldır kurtulmaya çalıştığımız sınıflılığın günümüzdeki temsilcisi olan küresel burjuvaziye karşı, bugün elimizdeki en gelişmiş silah Marx’ın kuramıdır. Yeni bir başlangıç için elimizde Marx’ın kuramı var. Ancak bu silahı kullananlar, daha gelişmiş bir silahı oluşturabilme olanağına sahip olabilirler. Bu nedenle bugün hâlâ Marksistiz. Geleceğe uzanmak ve geleceği kurmak için… Peki, bu silah yeterli mi? […]

Elimizde sınıf mücadeleleri teorisinden değerin emek teorisine, sermayenin hareket yasalarının çözümlenmesinden devlet çözümlemelerine ve proletarya diktatörlüğü kavramına, oradan sınıf mücadelelerinin pratikte aldığı biçimlere, yapı/özne ve öz/biçim ilişkilerine uzanan zengin bir koleksiyon var. Bunların hep birlikte durdukları yerde aralarında boşluk kalmaması mümkün değildir. Bu anlamda Marksizm’in boşlukları vardır, olması da normaldir. Sonuca gelince: Günümüzde, sistem içinde […]

Güney Amerika’da işlerin yavaş yürümesi yalnız sosyal değil, tarihsel de bir gerçektir. Simon Bolivar’ın sömürgecilere karşı birleşmiş bir Güney Amerika düşüyle girdiği Bolivya’ya ondan tam 140 yıl sonra yarım bıraktığı devrimi tamamlamak için gelmişti Ernesto Che Guevara. Fakat bu defa ardında Bolivar’ın emrinde olan ordular yerine “Küba Devriminin prestiji” vardı. Güney Amerika’dan uzak bir mesafede […]