Etiket: büyük patlama
James Webb Uzay Teleskobu, genç evreni aydınlatıyor
NASA'nın yakın zamanda kullanılır hale getirdiği ve yaptığı her ölçümde literatürü değiştiren James Webb Uzay Teleskobu (Webb) evrenin ilk aşamalarında oluştuğu düşünülen çok uzaklardaki...
20. yüzyıl biliminin köşe taşları (1900-1950)
Sunuş Okuyacağınız dosya, Laura Garwin ve Tim Lincoln’un “Doğanın Yüzyılı: Bilimi ve Dünyayı Değiştiren Yirmi Bir Keşif” (A Century of Nature: Twenty-One Discoveries that Changed Science and the World) adlı kitaplarından esinlenerek hazırlandı. Liste söz konusu kitaptan alındı. Yazarlar, kitaplarında, bu listeden 21 unsuru seçerek geniş olarak tanıtmışlar. Biz listenin tamamını, kendimiz kısa açıklamalar ekleyerek […]
Amerikan Ulusal Bilimler Akademisi Bildirisi – 2008 Biyolojik evrimin yeni kanıtları
Evrimsel biyoloji alanında birçok yeni gelişmeler oldu. Fosil bulguları evrim tarihi hakkında yeni ve aşikâr kanıtlar üretmeye devam etti. Organizmaları meydana getiren moleküller hakkında yeni bilgiler ortaya çıktı ve bu moleküller hakkında yeni fikirler edinmemizi sağladı. İnsan DNA dizisinin tamamının okunması da yeni bilgilere bir örnektir. Türler arası genetik bağlantıları kurmada “DNA dizilemesi” çok önemli […]
Evrenbilim ve parçacık fiziğinde çözülmemiş temel problemler
Her bilim dalının kendine özgü birçok problemi olmasına rağmen, bazı problemlerin çözümü o bilim dalının en büyük ütopyasıdır. Fizik için temel iki problem belki de “evrenin geçmişini” anlamak ve “evrendeki bütün olgu ve olayları açıklayabilecek” en genel yasaları keşfetmektir. Modern fizik bu problemlerden ilkine “büyük patlama” paradigması, diğerine ise “her şeyin teorisi” arayışı ile yanıt […]
Enerjinin, maddenin, canlının ve toplumun evriminde oluşması ve dönüşmesi
Sunuş Okuyacağınız yazı, Alâeddin Şenel’in 18. Ütopyalar Toplantısı’nda (2 Temmuz 2011 Kuyucak-Karaburun) yaptığı konuşmanın kendisi tarafından gözden geçirilmiş, yazıya dökülmüş biçimidir. “Evrende cansız doğanın evriminde enerjinin yeri”, “Yerkürede cansız ve canlı doğanın evriminde enerjinin rolü”, “insanlığın enerji kaynaklarının çeşitlendirilişi” konularının işlenmesine geçmeden önce, enerjiyle ilgili kavramlara ve kuramlara kısaca göz atmakta yarar var. Enerji – […]
Büyük Patlama söylencesi bağlamında bilim sosyolojisi
Çeviren: Prof. Dr. E. Rennan Pekünlü Bilim alanına Baconistlerden çok kariyeristler doluştu. Bunlar güçlü ve geniş bir bilim tapınağı yarattı. Kolay bir biçimde kenara itilen özgür düşünürlere bu örgütlenmede yer yok. Bu ortamda özgür araştırma çabası oldukça ıstıraplı ve hemen hemen ortadan kalktı. Eğer yeni bir bilimsel devrim gerçekleşecekse bu Avrupa’da (eğer ABD’yi öykünme dürtüsüne […]
Penrose, yeni kitabı Zaman Döngüleri’nde soruyor: Büyük Patlama’dan önce ne vardı?
Doç. Dr. Kerem Cankoçak Penrose’a göre, ‘gözlemlediğimiz evren’ Büyük Patlama ile başlamıştır, ama ‘gözlemlediğimiz evren’ her şey demek değildir. Ayrıca Büyük Patlama kuramının kendisi, öncesinde ‘başka bir şey olması olasılığını’ dışlamaz. Penrose’un kitabının asıl önemi, her şeyin Büyük Patlama ile başlamış olmasının gerekmediğini kuramsal olarak kanıtlaması. Penrose böylelikle Büyük Patlama kuramını teologların ve şarlatanların elinden […]
Büyük Patlama’dan bu yana evrende görülen en büyük patlama!
Samanyolu Galaksisi’nden uzak bir noktada bulunan galaksi kümesi üzerinde araştırmalarda bulunan biliminsanları, Büyük Patlama’dan bu yana görülen en büyük patlamayı kaydetti. Söz konusu patlama,...
Big Bang’dan önce ne vardı?
Genel Görelilik Kuramı çerçevesinde geliştirilmiş olan Evren modellerinde, zamanda anına yaklaştıkça, yoğunluk, sıcaklık, basınç gibi fiziksel büyüklüklerin sonsuz değerlere ulaşarak bir matematiksel tekillik oluşmasının...
Tanımlanması zor olan bir yıldızın kökeni Büyük Patlama’ya kadar uzanıyor
Gökbilimciler, evrenin en eski yıldızlarından biri olan, neredeyse tamamen Büyük Patlama’da ortaya çıkan materyallerden oluşan bir kütle buldular.
Yaklaşık 13,5 milyar yıllık bu minik yıldızın...