Etiket: Ender Helvacıoğlu
Robotlar işimizi elimizden alacak mı? Düşman robotlar değil, sistem
Kitabın yazarı Arif Koşar “Robotlar işimizi elimizden alacak mı?” gibi popüler bir başlık koymuş ama baştan söyleyelim, sabahtan akşama okunacak bir kitap değil bu....
Cumhuriyet serüvenimiz: Kazanımlar ve tıkanıklıklar
Cumhuriyet mirasımızın en önemli niteliği, anti-emperyalizm ile modernitenin sentezini yapabilmiş ve bunu başarıyla uygulamış olmaktır. Kurtuluş Savaşı’nın ve Genç Cumhuriyetin önder kadrolarının bu sentezi...
21. yüzyılın ‘müjdesi’ ne? Veya ‘sürprizi’ diyelim…
Gelecek kestiriminin çok sıkıntılı olduğu bir momentte bir gelecek kestirimi sorusuyla karşı karşıyayız. Fransız aydınlanmacıları 18. yüzyılda “eşitlik, özgürlük, kardeşlik çağını” müjdelemişlerdi. Marx, 19. yüzyılda “proleter devrimleri ve komünizm hayaletini” müjdelemişti. Lenin ve Mao 20. yüzyılı “emperyalizm, proleter devrimleri ve ulusal kurtuluş mücadeleleri” çağı olarak nitelemişlerdi. Peki, 21. yüzyıl? 21. yüzyılın “müjdesi” ne? Yoksa müjdesiz […]
Toplumsal birikim ve toplumsal dönüşüm meselelerine ilişkin notlar
Yöneticilerin, öncülerin tökezlediği, yönetmekte ve yönlendirmekte sıkıntıların doğduğu kriz dönemlerinde toplumun zeminindeki gerçek tablo ortaya çıkar ve şaşırtıcı olgular yaşanabilir. Toplumların, sandığımız gibi “gelişmiş” ve “ilerlemiş” olmadığı, öncülerin normları ve değerlerinin toplumun genelinde yeteri kadar içselleştirilmediği gerçeği ile karşılaşırız. Tersi de olabilir. Toplumsal gelişme bazen öncülük ve yöneticilik iddiasında olan kesimlerin niteliklerini aşabilir. Her halükârda […]
Savaş-devrim diyalektiği bu kez farklı işleyebilir mi?
Hızla büyüyecek, dalga dalga tüm dünyayı kapsayacak ve egemen sistem sahiplerini teslim alarak “savaşa karşı devrim” hedefini gerçekleştirecek bir devrim dalgası gibi “ütopik” veya...
Machiavelli, Meslier, Marx ve din
Avrupa toplumlarının modernite sürecinin farklı aşamalarını, farklı dönemlerde yaşamış üç büyük düşünürün (Machiavelli, Meslier ve Marx) din olgusuna yaklaşımlarını özetleyerek sunmaya çalışacağız. Farklı açılardan bakmalarına karşın ortaklaştıkları nokta, dinin, egemenlerin ezilen halk üzerinde ideolojik hegemonya kurmak için kullandıkları en etkili araçlardan biri olduğudur. Din, egemen sınıfların egemenliğin ve sömürünün sürekliliğini sağlamak amacıyla kullandıkları bir silahtır. […]
‘Batıcı’ mıyız?
Modernite ile birlikte ortaya çıkmış değerleri ve normları, bilimsel düşünce ve yöntemi, aydınlanma hareketinin katkılarını, demokratik devrimlerin kazanımlarını ve giderek sosyalizmi, ilk kez Batı’da/Avrupa’da ortaya çıkmış bütün bu evrensel insanlık atılımlarını savunma ve sahip çıkma anlamında “Batıcıyız”. Yine ilk kez Batı’da/Avrupa’da yeşermiş kapitalizme, sömürgeciliğe ve emperyalizme ise karşıyız. Bu anlamda Batı modeline karşı mücadele ediyoruz. […]
Aşı karşıtlarının bazı özellikleri
Toplumda “aşı kararsızlığı” veya “aşı cahilliği” diyebileceğimiz eğilimlerin bulunması son derece normal. Bu eğilimlere karşı bilgilendirerek, bilinçlendirerek, ikna ederek ve gerekirse bazı yasak tedbirleriyle...
Savaş kuramcıları sadece teori yapmamış
“Savaş Sanatı” adlı eserin yazarı Çinli komutan Sun Tzu, Romalı komutan ve devlet adamı Julius Caesar, Niccolo Machiavelli, Carl von Clausewitz… Bu büyük savaş kuramcıları sadece teori yapmamışlar, ciddi pratikler yaşamışlar; teorilerini bu pratiklerden çıkarmışlar. Tarihteki büyük savaş ve siyaset kuramcılarının önemli bir bölümü işin sadece kuram kısmında değil pratiğinde de yer almışlardır. Devlet yönetiminde […]
‘Kurallı’ ve ‘yeşil’ bir kapitalizm olanaklı mı
Kanadalı maden şirketi Kaz Dağlarında yarattığı sınırsız doğa yıkımını kendi ülkesinde veya İsveç’te veya İngiltere’de yapabilir mi? O ülkelerdeki “kurallı” veya “yeşil” kapitalizm, bizim...