islam felsefesi

Diyalektiğin, kelâmcıların metafizik ve özellikle Tanrı anlayışlarını eleştiren ünlü filozof İbn Rüşd’le doruk noktasına çıktığı söylenebilir. İbn Rüşd, kötülük sorunu bağlamında Mu’tezile ve Mâturidîler konusunda bir şey söylememekle birlikte, sorunu, filozofları eleştiren Gazzâlî’nin bağlı bulunduğu Eş’arî kelâm geleneğini temele alıp tartışmaktadır ve özellikle filozofları metafizik anlayışları açısından eleştiren Gazzâlî ile hesaplaşmaktadır. Bu makale, genel olarak […]

İslam’ın klasik çağında felsefenin krize girmesine yol açan iç ve dış nedenler, felsefenin otonom varlığını korumasına engel oluşturdu, kelâm ve Gazzâlî’nin elinde Sünnileşen tasavvuf...

  “Filozofların kitaplarını okumak, içlerinde bulunan desise ve tehlike nedeniyle yasaklanmalıdır. İyi yüzemeyeni nehir kıyısında dolaşmaktan menetmek gerektiği gibi, halkı da bu kitapları okumaktan alıkoymak...

Evrenin öncesiz bir tasarımın, tanrısal tasarımın ürünü olduğunu söylemek, evrenin nasıl ve neden var olduğu sorusuna sınanabilir ve doyurucu bir yanıt vermediği gibi, oluşun...

Acaba, peygamberlerce ortaya konan cennet ütopyası, Tanrısal olduğu söylense de, o ütopyayı ortaya koyan peygamber ve seslendiği toplumun hayal dünyasını aşabilmiş midir? Bu sorunun...

İslam, devraldığı toplumun sosyolojik, askeri ve inanç kabullerini bağrında taşıyarak dönemin koşulları içerisinde var olmuş bir dindir. Doğal olarak, geçmişin bütün yasa ve değerleri aynı şekilde benimsenmemiştir. Sosyal, siyasi ve dini başlıklarda kimi değişimler elbette söz konusu olmuştur. Fakat İslam, geride bıraktığı toplumdan, mutlak anlamda bir kopuş yaşamamıştır. Aksine pek çok başlıkta süreklilik hali vuku […]

Müslümanlarla aralarında saldırmazlık antlaşması bulunmayanlar, iki şeyden birini seçmek zorundadırlar: Ya İslam ya da ölüm. Ya İslam’ı seçer, Müslüman olarak çatının altına girerler ya da öldürülürler. “Bunları yakalayın, nerede bulursanız öldürün.” Sunuş Aydınlanma kahramanı Turan Dursun’un bu yazısı ilk kez Yüzyıl dergisinde 14 Ekim 1990 tarihinde (Yıl 1, Sayı 11) yayımlanmış, daha sonra Kaynak Yayınları’ndan […]

İbn Haldûn’un, hem tarihin yöntemine yönelik bir farkındalık geliştirdiği hem de bu yöntemin dayanaklarını araştırmak için ilm-i umrân adını verdiği bir bilim inşa etmeye yöneldiği gözlenir. Bu yönüyle onun, İslam dünyasında tarih felsefesinin kurucusu olduğu söylenebilir. Kuşkusuz, o, hem tarihe yaklaşımını hem de ilm-i umrân bilimini geliştirirken kendisinden önceki felsefi gelenekten yararlanmakla birlikte, onu tümüyle […]

Kuran’ın anlattığı yaratılış öyküsü bildik bir öyküdür; Sümerlilere değin izi sürülebilir. Öte yandan öykü, çok somuttur. Gündelik bedevi yaşamının, somut fiillerine gönderme yapmaktadır. Tüm...

Hasan Aydın, İslam Kültüründe Felsefenin Krizi ve Aydınlanma Sorunu” başlıklı yeni kitabında, Gazzâlî - İbn Rüşd tartışmasını, İbn Rüşd’ün hakim İslam anlayışına getirdiği eleştirileri,...