Etiket: osmanlı

Akif, bir dünya imparatorluğunun yıkılışına tanık olmuştur. Aydınlığa çıkmak için yapılması gerekenler neyse, çapınca, gücünce onları yapmıştır. Akif, II. Abdülhamit’e karşı örgütsel yapılanmalarda yer almıştır. İttihat Terakki’ye girmiş, Teşkilat’ı Mahsusa’da görev yapmış, Kuvveyi Milliye hareketine yazı ve konuşmalarıyla destek vermiş, işgal ordularına karşı, halk önderi olarak Mustafa Kemal’in yanında yer almıştır. Fakat yeni devletin yapılanmasında, […]

Osmanlıların Rumeli’ye yerleşmelerinde birçok Bektaşi şeyhinin rolü olmuştur. Trakya’da bugün bile birçok Bektaşi tekkesi vardır. Bu tekkelerin kurucuları, Horasan’dan gelen Oğuz soyunun safkan Türk olan şeyhlerindendirler. Bunlar arasında Sarı Saltuk, Gül Baba vs. gibi birçok isim vardır. Bunlardan biri de Otman Baba’dır. Asıl adı Hüssam Şah olan Otman Baba, Timur’la birlikte Anadolu’ya gelmiştir. Müritleriyle birlikte […]

Çözülüş, parçalanma, dağılma ve yeniden kuruluşun iç içe geçtiği Abdülhamid döneminde, Osmanlıcılık daha İslamcı daha siyasal bir nitelik kazanır, yeni bir resmi ideoloji yaratma çabasına girişilir. İslami önderlik iddiası öne çıkar. Dışa bağımlılık artar, Düyun-u Umumiye kurulur. Yeni okullar açılır, eğitim müfredatında İslamcılık hakim kılınır. Hafiyelik teşkilatı kurulur, jurnalcilik itibarlı meslek haline gelir. Sansür o […]

Türkiye’de liberalizmin, 19. yüzyılda bir muhalefet ideolojisi olarak doğduğu yönünde bir kanaat var. Oysaki bazı olgular Osmanlı liberalizminin tam aksine iktidar politikası olarak ortaya çıktığını gösteriyor. Tanzimat’ın liberal iktisat politikası sıkça vurgulanır. Örneğin Paris Barış Konferansının 25 Mart 1856 tarihli oturumunda kapitülasyonların gündeme gelmesi üzerine söz alan Cavour en liberal ticaret rejiminin Osmanlı İmparatorluğu’nda olduğunu, […]

Babıâli 1862’den itibaren özellikle Arnavut kökenli İtalyanlara yönelik propaganda hakkında diplomatik misyonlarından raporlar almaktadır. Büyük güçlerin başkentlerindeki Osmanlı diplomatları İskender Bey’i ve Junte Greco-Albanais (Grek-Arnavut Cuntası) adlı örgütünü engelleyebilmek için harekete geçirilir. Bir ucu İtalya’da yerleşik Arnavut koloniye, bir ucu İtalyan monarşistlerine, bir ucu da Fransız romancı Alexandre Dumas’ya uzanan fakat fazla bir varlık gösteremeyen […]

Haldun Karyol Bu değerlendirmeyi kaleme alırken, aydınlanma arayışındaki kamuoyuna takdim edilme aşamasına gelmiş bir eseri tanıtmak istiyorum. Bu vesileyle Türk toplumunun sorunlu hâkimiyet hayalleri ve...

Bir doğa bilimleri sergisi yapmak istiyorsanız, yaşamdaki kolektivizmi siz de sergileyeceksiniz. Bir adım diğerini doğuracak; her şey zincirleme bir tepkime halinde gelişecek. Yaşamın farklı veçhelerini hayatının merkezine koyan farklı insanlar bir araya gelecek. Her biri kendi birikimini, emeğini katacak; ortaya ancak o zaman doğaya dair söz söyleyen bir iş çıkacak. O iş ki şeyleri tüketime […]

Gazeteci, tarihçi ve bürokrat Orhan Koloğlu 17 Nisan Cuma günü hayatını kaybetti. 11 Eylül 1929’da Konya’da, babasının kaymakamlık göreviyle bulunduğu Kadınhanı ilçesinde doğdu. Babası...

Tökezlemeye başlayan devletler tepetaklak düşüşlerinden önce iniş çıkışlarla geçen dönemler yaşar. Kimi zaman toparlanma işaretleri de taşıyan böyle zamanlarda, yükselişi sağlamış değerlerle düşüşü başlatan...

Büyük devletler arası güç dengelerinin değişmeye yüz tuttuğu dönemlerde, olayların da kişilerin de tarihin akışı üzerindeki belirleyiciliği artar. 18. yüzyılın başlarında Osmanlı Ordusu ile Rus Ordusu’nu karşı karşıya getiren Prut Seferi de tarihteki sıra dışı yerini, işte böyle kritik bir dönemde, biri düşüşe geçmiş diğeri yükselişteki iki devletin kaderlerinin kişisel çıkarlar tarafından belirlenmesiyle alır. 1699’daki […]