Etiket: osmanlı

Tökezlemeye başlayan devletler tepetaklak düşüşlerinden önce iniş çıkışlarla geçen dönemler yaşar. Kimi zaman toparlanma işaretleri de taşıyan böyle zamanlarda, yükselişi sağlamış değerlerle düşüşü başlatan...

Büyük devletler arası güç dengelerinin değişmeye yüz tuttuğu dönemlerde, olayların da kişilerin de tarihin akışı üzerindeki belirleyiciliği artar. 18. yüzyılın başlarında Osmanlı Ordusu ile Rus Ordusu’nu karşı karşıya getiren Prut Seferi de tarihteki sıra dışı yerini, işte böyle kritik bir dönemde, biri düşüşe geçmiş diğeri yükselişteki iki devletin kaderlerinin kişisel çıkarlar tarafından belirlenmesiyle alır. 1699’daki […]

“Türkiye’de üniversite tarihi, aslında tasfiyeler tarihidir” düşüncesi genelde kabul gören bir görüştür ve önemli ölçüde doğruyu da yansıtmaktadır. Ancak, üniversite tarihini tasfiyeler üzerinden değil...

Türkiye’de kapatılma mekanları mahbeslerden hapishanelere hapishanelerden cezaevlerine evrilmiş ve bu geçiş süreci 1990’larda ve 2000’li yıllarda kesintisiz olarak devam etmiştir. Türkiye siyasi tarihinin hapishanelerin...

AKP, bir taraftan halka gökyüzü kanunlarını işaret edip bir taraftan “ahlaksız” eğlencelerle safahat içinde yaşayan Osmanlı riyakârlığını sergiliyor. Özel alanı dibine kadar cinsiyetlendirip yeniden...

Yavuz Selim, babası II. Beyazıt’a karşı gerçekleştirdiği bir Yeniçeri darbesi ile 24 Nisan 1512’de tahta geçiyor. Gözünü kırpmadan babasını zehirletiyor. Yetmiyor, kendisine sığınan 5 yeğenini boğduruyor. Yetmiyor, iki kardeşini de punduna getirip boğduruyor. Yetmiyor, nefret ettiği Anadolu Türkmen köylüleri Kızılbaşları tek tek tespit edip kılıçtan geçiriyor. 40 bin Kızılbaşı katlediyor. İşte Yavuz’un 8 yıla sığdırabildiği […]

Döneminde hangi dil geçerliyse, anlaması gereken çevre hangi dili anlıyorsa Anadolu tarihinde o dile çeviri yapmak en eski çağlardan bu yana gelenekselleşmiştir. Bu dönem,...

Türkiye’nin geçirdiği dönüşümün, bir ucu evrensellik diğer ucu tikellik olan bir skalada bu iki ucun birbiri ile sağlıklı ilişkisi kurularak değerlendirilmesi ihtiyacı oldukça yakıcıdır. Böyle bir yöntemsel yaklaşım ile, bu tarihsel deneyimdeki sınıfsal temel ve siyasal etkinlikler arasındaki eşitsiz gelişimin analizi ve bu gelişmenin ortaya çıkardığı çelişkiler üzerine odaklanılabilir. Böylesi bir bütünlük içinde ele alındığında […]

“3, Teşrinisani, 1334”. Ziya Bey’in not defterine attığı tarihle başlıyor zaman içinde yolculuk. Mondros Mütarekesi’nin imzalanmasının üzerinden henüz üç gün geçmiş. Yıllardır idareyi bilfiil...

Osmanlı çok üstünmüş, bilimde, felsefede çok ileriymiş, özgürlükler çok fazlaymış diyorlar. Bununla yetinmiyorlar, harf devriminin ülkeyi bir gecede “cahil” bıraktığını yazacak kadar saçmalamakta sıkıntı görmüyorlar. Gerçek ise anlattıklarından biraz (!) farklı olmalı. Osmanlı döneminde okuryazarlığın, bebekler, yaşlılar ve kadınlar çıkartılırsa, yüzde 19 olduğunu, yeni harflerle bu orana yaklaşılamadığını söyleyecek kadar yalancılar. Kurtuluş Savaşı sonunda Anadolu’da […]