Etiket: toplum

SSCB’deki Toplum Sağlığı İstasyonları, toplumun önemli sağlık sorunlarına koruyucu sağlık hizmetleri aracılığıyla çözüm aranması ve bu yolla toplumun sağlık düzeyinin yükseltilmesini amaçlayan organize çabaların tıp tarihindeki öncüsü olmuştur. Hastalanmayı önleyici aktivitelere öncelik verilen sağlık kurumları özelliğine sahiptiler. Tüm ülkeye yayılan bu sağlık istasyonları, insanların hastalanmayacakları çalışma ve yaşam koşullarının hazırlanması ve sürdürülmesi amacına yönelik toplum […]

19.yüzyılda gerçekleşen sanayi devrimi, insan sağlığını etkileyen sosyal etmenlerin açıkça gözlenebilir hale gelmesini de sağladı. Avrupa’da tutulmaya başlanan sağlık istatistikleri ile birlikte sosyal sınıflar arasında ölüm oranlarının birbirinden farklı olduğunun ve hastalıkların yoksullukla ilişkisinin ortaya çıkmasıyla sosyal tıpla ilgili düşünceler de gündeme geldi (1). Bu dönemde büyük kentler kurulmuş, üreticiler fabrikalarda bir araya gelmeye başlamış, […]

Hafta hakkında kesin olarak bilmediğimiz çok şey var. Örneğin haftanın yedi günden oluşmasının kökeni konusunda rivayet muhtelif. Çeşitli dillerde günlerin isimlerinin anlamı ve neye göre dizildikleri konusu da tartışmalı. Daha pek çok soru var: Haftanın ilk günü hangisidir? Haftalar nasıl sıralanır? Tarihte başka uzunlukta haftalar kullanıldı mı? Haftanın yedi gün olmasının kökeni Hıristiyan, Musevi, İslam […]

Hazırlayan: Dr. Deniz Akgün Sağlığın devletin sorumluluğunda olması… Sağlık hizmetlerine herkesin ücretsiz olarak ulaşabilmesi… Nitelikli mesleki sağlık bakım hizmetlerinin (iş sağlığı hizmetlerinin) sağlanması… Hastalıklarla mücadelede, koruyucu hekimlik yaklaşımının etkin olması… Bu ve benzeri ilkeler, birer ütopya değil, yoğun mücadelelerle kazanılmış temel insan haklarıdır. Fakat günümüzde, gerek dünyada gerekse ülkemizde sağlık alanı, piyasa koşullarının acımasızlığına ve […]

Prof. Dr. Tuncay Neyişçi Akdeniz Üniversitesi Çevre Sorunları Araştırma ve Uygulama Merkezi Aslında “Küresel İklim Değişimi” ya da “Küresel Isınma” bir bahane. Sorun düşünme, anlama ve yönetme biçimimizi değiştirip kendi beynimizle düşünüp kendi dilimizle konuşmaya, yani dogmaları, formatlamaları kırmayla ilgili. Türkiye coğrafyası, tarihi, insan ve doğal kaynakları, deneyimleri, enerjisi ve yaratıcılığı dikkate alındığında, mutlu insanların […]

İnsanlar gevezedir. İnsanlık ise çok nadir konuşur. Tıpkı Tanrı gibi. Tanrı da az konuşur. Bu ikisi, insanlık ve Tanrı, birbirlerine karşı konuşurlar. Birbirlerine yanıt verirler, tartışırlar. Peki, insanlık nasıl konuşur? Tanrı gibi onun da elçileri vardır. Bu elçi bazen bir bilge, bazen bir filozof, bilimci veya sanatçı, bazen bir devlet adamı, bazen bir isyancı, bazen […]

Elinizdeki sayının kapak dosyasında “Aydınlanma” meselesini tartışmaya devam ediyoruz. Bu kavram genellikle, “emekçilerin nasıl aydınlanacağı” sorunsalı çerçevesinde ele alınıyor. Konunun bu şekilde kavranması, “burjuva aydınlanması”nın sınırları içinde kalmak anlamına gelir. Yani sorunun, “aydınlanmışların aydınlanamamışları aydınlatması” biçiminde ortaya konulması… Oysa “emekçi aydınlanması” kavramını, aydınlanmaya “emekçi bir karakterin” nasıl kazandırılacağı sorunsalı çerçevesinde kullanıyoruz. Birincisinde emek ve emekçi […]

Ortaçağ’ı Avrupa’nın karanlık dönemi diye nitelemek pek doğru değildir. Ortaçağ, insanın düşünce alanında üst düzeyde soyutlamalar yapma gücüne eriştiği bir çağdır. Bu çağda tarımda çok büyük yenilikler ve ilerlemeler yaşandı, yaygın ticarette ilk önemli adımlar atıldı. Sanayi atılımlarını getirecek ilk büyük sermaye birikimleri oluşmaya başladı. Özellikle 11. yüzyıldan sonra eğitim yaygınlaştı, manastır ve piskoposluk okulları […]

Çarpık modernleşme sürecinde namus, şeref, sadakat kültüründe sosyalleşen erkekler potansiyel olarak daha fazla şiddet kullanma eğiliminde olurlar. Toplumsal şiddet ve terör olaylarını anlamada sosyal psikolojin zengin birikiminden daha yaygın yararlanılması hem etkin çözümler bulmada yardımcı olacak hem de işe yaramadığı bilinen ezberleri bozacaktır. Yıllardır namus, şeref adına cezalar kesilir, öç alınır, sadakatsizlikle suçlanan kadınlardan ya  […]

Toplamda baktığımızda, yaşanan çatışmalı süreci Türkiye’nin parçalanması ve Türk devletinin çözülmesi olarak değil, sistemin restorasyonu olarak nitelemek daha isabetlidir. Türkiye’nin rejimi ve Türk devleti, emperyalist sistemin ve küresel sermayenin yeni ihtiyaçlarına göre yeniden yapılandırılmaktadır. Bugün hakim sınıflar arası çatışmalar ön planda. Ama emekçilerin bağımsız bir güç olarak sürece müdahale edebilmesinin şartları da yavaş yavaş oluşuyor. […]