8) Bu kedi̇ler i̇flah olmaz!
Diğer evcil hayvanların tersine, kediler giderek büyüyor…
Bağımsızlık, yalnızlık ve avcılık içgüdülerine öylesine işlemiş ki, insanlarla geçirdikleri binlerce yıldan sonra bile “evcil hayvan” nitelikleri hâlâ sorgulanıyor. Felis catus’tan bahsediyoruz elbette, yani evcil kedilerden… Domuz, köpek ya da koyun gibi asırlar önce evcilleştirilmiş hayvanlarda yaygınlıkla görülen kimi değişimler, mesela vücut büyüklüğünün azalması, kafatası hacminde düşme, yüzün burun bölgesinde kısalma gibi özellikler kedileri pek etkilememiş gibi duruyor. Hatta, 2018 Kasım’ında Danish Journal of Archaeology’de yayımlanan bir çalışma durumun kedilerde tam tersi istikamete gittiğini gösteriyor. Yani diğer evcilleştirilmiş hayvanların aksine kediler küçülmüyor, büyüyor!
Danimarka Doğa Tarihi Müzesi ve Zooloji Müzesi’ndeki materyaller, çeşitli arkeolojik kazılardan elde edilen kemikler ve daha yakın zamana ait örneklerin bir araya getirildiği ve evcil kedilere ilişkin sistematik bir biyometrik ölçümün ilk defa yapıldığı bu çalışma, kedilerin Danimarka’da ilk ortaya çıkışlarından günümüze kadar geçirdikleri dönüşümü gözler önüne seriyor. Anne Birgitte Gotfredsen ve Julie Bitz-Thorsen’in yürüttüğü çalışma evcil kedilerin dişleri haricinde kalan vücut kısımlarının Viking Çağı’ndan (MS 800-1066) bu yana yaklaşık yüzde 16 büyüdüğünü gösterdi. Araştırmacılar bunun muhtemel sebebinin ortaçağdan itibaren yerleşim yerlerinde besin miktarının düzenli artış göstermesi olduğunu düşünüyor. Kediler tarım bölgelerinde ve gemilerde yemek stoklarını kemirgen saldırılarından koruduklarından tercih edilen bir evcil hayvan haline gelmiş; akabinde daha iyi beslendikçe, yemek bulmak için harcadıkları enerji boy artışına harcanmaya başlanmış, böylece hem sayı hem ebat bakımından bir artış yaşanmış…olmalı. Olmalı diyoruz çünkü bunlar birer tahminden ibaret… Nitekim kedilerdeki bu istisnai boy artışının temelinde bir genetik dönüşümün yatıp yatmadığı da büyüteç altına alınacak. Ancak neden ne olursa olsun onlar hâlâ en yakın ataları Felis silvestris’ten, yani vahşi kedilerden sadece bir adım uzaktalar.
