12 milyar ışık yılı uzaklıkta bulunan gökadaları çevreleyen ve hafif parıltılar içeren gaz toplamlarını inceleyen astronomlar, bu yapılar yoluyla “kozmik ağ” olarak bilinen bir yapının varlığını kanıtladı. Bu ağ, standart kozmoloji modellemesi yoluyla oluşturulduğu düşünülen ilk gaz filamentleri örgüsüdür. Teoriye göre bu dev filamentlerin kesiştiği yerler galaksilerin oluştuğu yerlerdir. Arizona Üniversitesi’nde çalışma yürüten astrofizikçi Erika Hamden’in araştırmaları, bu türden filamentlerin var olabileceğine dair ipuçları taşımaktaydı. Hamden daha önce uzak galaksilere ilişkin spektrum çalışmalarında, hedef noktasına gelen ışığın yolda büyük hidrojen bulutlarından geçtiğini gösteren çalışmalar da yapmıştı. Erika Hamden, “Yani galaksilerle aramızda bir sürü oksijen molekülü olduğu söylenebilir” diyor.
Ancak bu durum gerçekleşirken ışığın, kozmik ağın fragmentlerinden birinden mi yoksa daha fazlasından mı geçtiği bilinmemektedir. Bununla birlikte, Science dergisinde yayınlanan bir makalede Japonya’da bir astronom olarak çalışma yürüten Hideki Umehata liderliğindeki bir ekip, Kova takımyıldızına doğru 12 milyar ışık yılı yayılıma sahip olan ve SSA22 olarak kodlanmış olan protogalaksiye bakmak için dünyanın en büyük teleskoplarından birini kullandı. Işığın kat ettiği mesafenin izlenmesi yoluyla, uzakta bulunan galaksilerin keşfi sağlanabilir.
Umehata öncülüğündeki ekip, yakın galaksilerden gelen yüksek enerjili radyasyonla hidrojen ışımasını araştırmak için ışığı bir spektroskoptan geçirdi. Umehata’nın araştırmasına ilişkin açıklamalarda bulunan Hamden “Bu galaksiler, el feneri gibi davranıyor” diyor. Ayrıca çalışmaya bu yapıların tespitini mümkün kılan MUSE adı verilen spektrografik araç eklendi. Bu araç, hidrojen gibi maddelerin spektroskopik imzalarının aramasını sağlayan yüksek çözünürlüklü bir spektrograf. Hamden bu noktaya dair açıklamalarda bulunarak “Bu çalışmanın sonuç vermesinin tek nedeni bu. Çünkü bu yapılar o kadar büyüktür ki, onları görmek için büyük bir görüş alanına ihtiyacınız var” dedi ve ekledi: “Bu önemli bir sonuç çünkü kozmik ağ, standart kozmoloji modelinin temel öngörülerinden biri. Bu yapıya dair bir parça bulmak, doğru yolda olduğumuzun bir göstergesidir.”
Kaynak: https://www.sciencenews.org/article/new-image-reveals-structure-cosmic-web
