Çin Ulusal Uzay Bilimi Merkezi (NSSC), ülke çapında geniş bir konu yelpazesindeki sunumları değerlendirdikten sonra, gelecekteki yenilikçi uzay bilimi hedefleri için 80 öneri seçti.
Öneriler, uzay tabanlı astronomi, astrofizik, güneş fiziği, gezegenbilimi, yerçekimsiz ortam bilimi, yaşam bilimleri vb. dahil olmak üzere bir dizi alanı kapsıyor. Seçilen öneriler, Çin Bilimler Akademisi (CAS) ve çeşitli enstitüler, araştırma merkezleri, üniversiteler ve az sayıda da endüstriden alındı.
Çin Ulusal Uzay Bilimi Merkezi Yöneticisi Dr. Wu Ji, “Bazı önerilerin, en ileri problemleri oluşturduğu düşünülüyor. Örneğin bazı öneriler, evrenin kökenindeki karanlık dönemler hakkında. Büyük Patlama ile yıldızların parlamaya başlaması arasındaki bu karanlık dönemler şimdiye dek gözlenememiştir” diyor.
NCSS, geçtiğimiz Aralık ayında öneriler beklediğine dair çağrı yapmasının ardından, 54 araştırma enstitüsü, üniversite ve diğer organizasyonlardan, önümüzdeki 10-15 yıllık hedefler için 136 öneri aldı. 30 kadar akademisyen tarafından bunların 80 tanesi seçildi; bunu seçilenlerin Ouyang Ziyuan’ın başında olduğu 15 uzmanın katıldığı bir panelde değerlendirilmesi takip etti.
Çin’in Ay Keşif Projesi’ndeki (CLP) üst düzey yönetici ve tanınmış bir kozmokimyacı olan Mr. Ouyang, Çin’de doğmakta olan uzay bilimi çalışmalarındaki eksiklikleri değerlendirmek için talep edilen önerilerden oluşan bu yeni sistemi etraflıca anlattı.
Seçilen önerilere, Çin Bilimler Akademisi tarafından görev kavrayışının daha da geliştirilmesi için altı ay süreyle finansman sağlanacak, daha sonrasında araştırma için daha ileri desteklere de ulaşılabilir olacak.
Önerilerin bazıları, ülkenin 2021-2030 yıları arasını kapsayan, 14. veya 15. Beş Yılık Planları için aday olarak seçilecek. Wu, Aralık ayında çağrıyı yaparken, birinci kriterin bilimsel başarı beklentisi olduğunu belirtmişti.
Wu, “Uzayda deney yapmak için, 10-15, hatta 20 bilim uydusu fırlatmayı planlıyoruz. Bu planların tohumları şimdilerde yeşertiliyor” diyor.
Karanlık madde, kuantum bilimi ve daha fazlası
Çin Ulusal Uzay Bilimi Merkezi (NCSS), Çin Bilim Akademisi çatısı altında faaliyet gösteriyor. NCSS Aralık 2015’de, DAMPE karanlık madde insansız uzay aracının fırlatılmasından başlayarak, ülkenin dizi halindeki ilk uzay bilimi görevlerini yerine getirdi.
DAMPE’yi geçen yıl iki öncü görev daha takip etti: QUESS kuantum uydusu ve Shijan 10 kazanılabilir yerçekimsiz insansız uzay aracı; ilk dörtlü görev, bu yıl Sert X-Işını Modülasyon Teleskopu’nun (HXMT) fırlatılmasıyla tamamlanacak. İlk dizinin son görevi olan HXMT’nin fırlatılmasının Haziran ayında gerçekleşmesi bekleniyor.
Yüksek Enerji Fiziği Enstitüsü tarafından geliştirilen HXMT, oldukça karanlık süperkütleli kara delikleri çalışmayı, geçici X-ışını kaynaklarını daha önce incelendiklerinden daha detaylı gözlemlemeyi ve gökyüzünün Sert X-Işını Haritasını yüksek hassasiyetle oluşturmayı amaçlıyor.
2800 kg ağırlığındaki HXMT, Long March 2D roketiyle Jiuquan’dan fırlatılmasını takip eden yaklaşık 4 yılda, 43 derece eğimle 550 km yükseklikteki yörüngesinde dolaşacak, 1250 kilo elektron volt (KeV) arasındaki enerjilerde üç teleskop kullanarak gökyüzünü tarayacak.
Çin uzay biliminin bir sonraki turu
Beş hedeften oluşan ikinci dizi, halihazırda geliştirilmekte; bu dizideki araçların, 2020 civarında fırlatılması bekleniyor. Bunlar, Avupa Uzay Ajansı ile işbirliğiyle, uzay-hava gözlem görevi (SMİLE), küresel su döngüsü gözlem görevi (WCOM), Manyetosfer, İyonosfer ve Termosfer görevi (MIT), Einstein İnsansız Uzay Aracı (EP) ve İleri Uzay Tabanlı Güneş Gözlemi (ASO-S).
Geçici astronominin yeni alanlarında faaliyet gösteren, Einstein İnsansız Uzay Aracı, çok hassas X-ışını kameraları kullanarak egzotik bir uzay fenomeni için evreni geniş dilimler halinde tarayacak.
380 kg’lık araç, beş yılda 30 derece eğim açısında, Dünya’dan 600 km yukarıda yörüngeye oturacak, geniş alanları kullanarak X-ışını teleskoplarını takip edecek.
