Astronomlar hâlâ Plüto’nun gezegenlik statüsünü tartışadursun, biliminsanları son on yılda içerisinde Haumea, Makemake ve Eris’in de bulunduğu cüce gezegenleri keşfetmeye devam ediyorlar. En son keşfedilen cüce gezegen adayı takma adı “Distant Dwarf (uzak cüce)” tanımının kısaltmasından esinlenilen DeeDee, yani 2014 UZ224, cüce gezegen potansiyelini taşıyan keşfedilmiş en son cisim.
Space.com’dan Mike Wall’un haberine göre, astronomlar DeeDee’yi ilk kez 2014’te Şili’de blunan Blanco Telekobu’nu kullanarak gördüler. Yapılan gözlemler biliminsanlarına bu uzak gezegenle ilgili geniş çapta bilgi verdi. Örneğin, cismin Güneş’in etrafında eliptik yörüngesinde tam bir tur atabilmesi için gereken sürenin 1100 Dünya yılı olduğunu, Güneş’e en fazla 38 AB kadar yakınlaşabileceğini (AB, astronomi birimi, Güneş ve Dünya arasında mesafeyi tanımlar; 1 AB= 150 milyon kilometredir) ve en fazla 180 AB kadar uzaklaşabileceğini keşfettiler. Gökcismi şu sıralar Güneş’e 92 AB kadar uzaklıkta. Biliminsanları yakın zamanda The Astrophysical Journal Letter’da DeeDee’yi ayrıntılı bir şekilde anlatan bir makale yayımladılar.
Blanco gözlemleri, araştırılmasyla ilgili biliminsanlarına büyük bir kapı aralamış olsa da, DeeDee’nin tam anlamda ne büyüklüğüyle ilgili ne de onu cüce gezegen olarak sınıflandırmamızda önemli bir kriter olan küresellik hakkında net bir bilgi veriyor. Bu nedenle araştırmacılar soğuk nesnelerin uzayda yaydığı sıcaklığını ölçebilen Atacama Büyük Milimetre/Milimetrealtı Dizisi’ni (kısaca ALMA) bu nesneye doğru yönlendirdiler.
Alınan verilere göre DeeDee 635 km çapında, ki bu büyüklük asteroid kuşağında bulunan Ceres’in üçte ikisi kadar bir büyüklüğe sahip olduğuna işaret. Bu büyüklük ayrıca DeeDee’nin küresel bir şekle sahip olabilmesi için gerekli kütle kriterini sağladığı, yani cüce gezegen olarak sınıflandırılabileceği anlamını taşıyor. Yine de biliminsanlarından henüz resmi olarak bu şekilde sınıflandırılacağına dair bir açıklama yapılmış değil.
Michigan Üniversitesi’nde araştırmacı ve çalışmanın yürütücüsü olan David Gerdes, DeeDee’nin Neptün ötesinde, uzayda saklanan keşfedilmemiş tek cüce gezgen olamayacağını ve orada bir yerlerde keşfedilmeyi bekleyen belki de binlercesinin olduğunu belirtiyor.
Gerdes keşifle ilgili olarak yapılan basın açıklamasında, “Plüto’nun ötesinde bulunan bölge gezegen benzeri cisimler açısından şaşırtıcı bir şekilde zengin bir bölge. Bazıları gerçekten çok çok küçük, ama bazıları ise gerçekten Plüto ile yarışabilecek büyüklükte. Böylesi objeler o kadar uzakta ve sönükler ki, çalışmayı bırakın, tespit edebilmek bile gerçekten çok ama çok zor. Ancak ALMA, bu çok uzak dünyalara dair heyecan verici ayrıntıları anlayabilmemize olanak sağlayan inanılmaz özelliklere sahip” diye belirtiyor.
Yine de cüce gezegenler Güneş Sistemi’nde saklanan tek gökcisimleri değil. Bazı biliminsanları Gezegen 9 unvanına sahip olan başka bir gezegenin Güneş Sistemi’nin derinlerinde bir yerlerde gizlendiğine dair kuşku içerisindeler. Yani DeeDee bir cüce gezegen olsun ya da olmasın, hâlâ Güneş Sistemi’mizde keşfedilmeyi bekleyen bir sürü gezegen olduğu su götürmez bir gerçek.
