Moleküler Psikiyatri dergisinde yayımlanan Kanada’da yapılmış yeni bir araştırmaya göre video oyunları oynamak gibi insan-bilgisayar etkileşimlerinin beyin üzerinde olumsuz etkileri olabilir. 10 yılı aşkın bir süredir biliminsanları aksiyon video oyunu oynayanların daha iyi görsel dikkat, motor kontrol yetenekleri ve kısa süreli bellek performansı sergilediklerini söylüyordu. Fakat bu avantajların dezavantajları da olabilir mi?
Dr. Veronique Bohbot (Douglas Ruh Sağlığı Üniversitesi Enstitüsü) ve Dr. Greg West (Montreal Üniversitesi) tarafından yürütülen bir dizi çalışma göstermiştir ki, aksiyon oyunu oyuncularının navigasyon için beyinlerini kullanma biçimleri, bu oyunların sinir sistemindeki etkilerini değiştiriyor.
Montreal Üniversitesi araştırmacısı ve çalışmanın başyazarı Dr. Greg, “Navigasyon testleri ve beyin taramaları sayesinde çalışmalarımız gösteriyor ki, navigasyon için beyinlerinin otopilot ve ödüllendirme sistemini kullanan oyuncular (tepkisel öğrenenler), 90 saat aksiyon oyunu sonrası hipokampüslerinde gri madde kaybı yaşıyor. Hipokampüs, uzaysal bellekten(konumlandırma) ve episodik bellekten (otobiyografik olaylar) sorumlu olan beyin yapısıdır. Aksine, navigasyon için hipokampüsü kullanan oyuncular (uzaysal öğrenenler) ise aynı süre oyun oynadıkları zaman gri maddede bir artış gözlemleniyor” diyor. Bu yeni beyin-görüntüleme çalışmaları, 2015’de Dr.West ve Dr.Bohbot tarafından yayımlanan çalışmayı doğruluyor.
Douglas Ruh Sağlığı Enstitüsü Üniversitesi’nden araştırmacı Dr. Veronique Bohbot, “Aksiyon oyunu oynayanlar, oynamayanlara oranla ‘tepkisel öğrenen’ olarak kategorilendirilmeye iki kat daha meyillidir (%83 vs. %43). Sağlıklı bir biliş için hipokampüsün ne kadar önemli olduğunu bildiğiniz zaman, bu veri size çok şey ifade eder”diye belirtiyor.
Hipokampüsünde gri madde oranı düşük olan insanlarda depresyon, şizofreni, travma sonrası stres bozukluğu ve alzheimer gibi nöropsikiyatrik hastalıkların gelişme riskinin daha yüksek olduğu biliniyor. Fakat aksiyon oyunları gibi insan-bilgisayar etkileşimiyle gerçek hastalıkların arasındaki nedensel ilişki şu an bilinmemektedir ve uzun süreli çalışmalarla araştırılmalıdır.
Farklı oyunlar, farklı beyinler
Bu çalışmalar için, 18-30 yaşları arasındaki 64 katılımcı 90 saatlik farklı türden video oyunları oynamak için görevlendirildi: Call of Duty, Killzone, Medal of Honour ve Borderlands 2 gibi birinci kişilerin oynadığı aksiyon oyunlarını veya Super Mario 64 gibi 3D platform oyunlarını oynadılar . Tüm katılımcılar daha önce bu oyunları hiç oynamamıştı.
Ancak, tüm video oyunları birbirine benzemez! Oynadığınız video oyunlarının türüne dikkat edin. Çalışmaların sonuçları, video oyunlarının sadece oyuncuların kullandığı navigasyon stratejisine değil, seçtikleri video oyunu türüne de bağlı olarak beynin mekânsal hafıza sistemine zararlı ya da faydalı olabileceğini gösteriyor. Biliminsanları, 90 saat boyunca 3D platform oyunlarını oynamanın, her iki oyuncu türü için de hipokampal hafıza sisteminde gri maddeyi arttırdığını gösteriyor.Dr. West, “Unutulmamalıdır ki, aynı süre Call of Duty gibi aksiyon oyunlarını oynamak, hipokampüs içinde körelmelere neden olur. Bu bize, 3D-platform oyunlarının tüketim için daha yararlı olduğunu ve her oyuncu türünün beyinlerine faydalı olduğunu önermektedir”diyor.
Video oyun tasarımının hangi yönlerinin beyindeki bu değişikliklere neden olduğunu belirlemek için de daha fazla araştırmaya ihtiyaç var.
