Neredeyse her koala fotoğrafında, bu tüylü Avustralya keselileri bir ağacın gövdesine sıkıca tutunmuş halde görülür. Nihayet biliminsanları bunun nedenini açığa çıkardı: Koalalar için ağaç gövdesi klima işlevi görüyor. Avustralyalı ve Amerikalı araştırmacılar, koalaların aşırı sıcaktan korunmak için ağaç gövdesi aradıklarını ve buldukları ağaç gövdelerine sarıldıklarını gözlemlediler.
Burası sıcak mı oluyor?
Koalaların kendilerini sıcaktan koruyacak bir sığınakları yoktur. Bu nedenle serinlemek için başka yollar bulmaları gerekir. Buharlaşmalı nefes alma denilen mekanizma yoluyla, kesik kesik nefes almaları serinlemelerine yardımcı olur fakat aynı zamanda su kaybettirir.
Koalaların serinlemek için ağaçlara ne kadar bağımlı olduğunu görmek üzere Melbourne Üniversitesi’nden Natalie Briscoe ve diğer araştırmacılar, kış ve yaz ayları boyunca 37 koalanın ağaçlarla ilişkisini gözlemledi. Ayrıca ekip, ağaçların tipleri, yükseklikleri ve yerlerini not almakla kalmayıp portatif bir hava istasyonu kullanarak alanın mikroiklimini ölçtüler.
Biology Letters dergisinde yayımlanan makalede araştırmacılar, sıcak dönemlerde koalaların havadan beş derece daha serin olabilecek ağaç gövdelerine ya da alçaktaki geniş dallara sarıldıklarını belirtiyor. Ayrıca araştırma, boğucu sıcaklarda koalaların ağaçların alçak kısımlarını ılıman havalarda olduğundan yüzde 65 daha sık kullandıklarını gösteriyor.
Serinlemek önemli
Briscoe, “Modellememiz Avustralya’nın güneydoğusundaki tipik bir sıcak günde soğuk bir ağaca sarılmanın, koalaların buharlaşmalı serinleme yoluyla kaybetme ihtiyacı duydukları ısıyı yarıya indirdiğini gösterdi” diyor. Bu davranışın ise normalden daha sıcak havalarda ya da uzun süreli istisnai sıcaklıklarda koalalara yardımcı olduğunu belirtiyor.
Briscoe’ya göre bu fazladan serinleme, yaşam ile ölüm arasındaki farka denk düşüyor olabilir çünkü sıcaklık yükseldiğinde ağaçlara sarılmak koalaların hayatta kalma oranlarını artırıyor. Fakat gövdeleri en soğuk olan ağaçlar –Acacia mernsii adı verilen bir ağaç gibi- her zaman koalaların yaşam alanlarında bulunmayabiliyor. Böyle zamanlarda serin bir ağaç aramak koalalar için bir araba tarafından çarpılma ya da bir köpeğin saldırısına uğrama riski barındırıyor.
Leopar, kuş ve hatta böcekler gibi ağaçlarda yaşayan diğer türler de bu serinleme stratejisini kullanıyorlar. Briscoe ve yardımcı yazarlar makaleyi, küresel ısınmanın etkisiyle daha sık ve yoğun gerçekleşen sıcak hava dalgalarının, serin ağaç gövdelerini orman sakinlerinin hayatları için daha önemli kılacağını belirterek noktalıyor.
