Tyrannosaurus rex dünyanın en ünlü dinozorlarından biridir. Bu canlı, 5 metrelik bir başa ve kemik ezici dişlere sahiptir ve 40 metre uzunluğundadır. Biliminsanları, kazı çalışmalarında elde edilen orta büyüklükteki genç T. rex fosilleri üzerinde yaptıkları çalışma ile bu canlıların gençlik dönemine ilişkin bilgilere erişti.
2000’lerin başında elde edilen T. rex iskeleti üzerinde çalışma yapan biliminsanları, buluntuların bir atın iki katı uzunluğa sahip olduğunu ifade etti. “Jane” ve “Petey” ismi verilen bu canlıların incelenmesi yoluyla T. rex’lerin yaşamı hakkında detaylı bilgilere ulaşıldı.
Çıktıları Science Advances isimli dergide yayınlanan çalışmanın yürütücülerinden Holly Woodward, “Elde edilen daha küçük yapıdaki fosiller üzerinde yapılan çalışmalar, dinozorların nasıl büyüdüğü konusundaki bilgilerimize yenilerini ekleyebilir. Bu konudaki bilgilerimizin gelişimiyle dinozorların büyümelerine ilişkin anlayışımızdaki boşluklar kapanabilir. Aslında T. rex bir istisna değil” açıklamalarında bulundu.
Bu canlıların küçük boyutta olmaları oldukça önemlidir. Biliminsanları, T. rex’ler olgunlaştıkça kemiklerinin ve vücut oranlarının nasıl değiştiğini araştırdı ve bu canlıların yaşam döngüleri hakkında detaylı bilgilere erişti. Canlıların bacak kemiklerinden ince kesitler alan araştırmacılar, bu kemikleri yüksek büyütme gücüne sahip makineler vasıtasıyla analiz etti.
Woodward, “Elinizde büyük bir fosilleşmiş dinozor kemiğiniz varsa, onun mikroskobik seviyede de fosilleştiğini bulmak şaşırtıcı geliyor. Elde edilen fosilleşmiş mikro ölçekteki yapıları, aynı türün ergin bireylerinin vücut yapıları ile karşılaştırarak metabolizma, büyüme hızı ve yaşa ilişkin yeni bilgiler elde edebiliyorsunuz” açıklamalarında bulundu. Biliminsanları, bu küçük yapıdaki T. rex’lerin memeliler ve kuşlar gibi günümüzde de yaşayan sıcakkanlı hayvanlar kadar hızlı büyüğünü belirledi. Araştırma sırasında yapılan yaş tayini çalışmaları, Jane ve Petey’in öldüklerinde 13 ve 15 yaşlarında olduklarını ortaya çıkardı. Buna göre bu canlılar oldukça genç T. rex’lerdi.
Ayrıca bu iki canlının T. rex değil, daha küçük yapıdaki bir dinozor türüne ait olduğu düşünülmekteydi. Biliminsanlarının yeni çalışmaları, bu fosil kalıntılarının daha cüce bir tür olan başka bir canlıya değil, T. rex’lere ait olduğunu ortaya çıkardı. Woodward, T. rex’lerin olgunluğa erişmesinin 20 yıl sürdüğünü kaydetti. Bu canlıların diş yapıları kesici özellik taşıyorlardı, erişkin T. rex’ler ise kemik kırıcıydı. T. rex’lerin beslenme davranışına da odaklanan biliminsanları, kıtlık durumunda dinozorların fazla büyümediğini ve bolluk dönemlerinde ise büyümenin sınırları aştığını raporladı.
Kaynak: https://phys.org/news/2020-01-teen-age-trex.html
