Daha önce kuş gribi hastalığının görüldüğü 10 kadar ülkenin hiçbirinde hastalık Türkiye’deki kadar hızlı yayılmadı. İlk hastaların çıktığının daha birinci haftasında hasta sayısı 15’e, tavuklarda hastalık görülen il sayısı 27’e ulaştı (11.1.2006 itibarıyla). Koskoca Çin’de geçen Kasım ayından beri görülen hasta sayısı daha yeni 8 oldu. Dünya Sağlık Örgütü hastalığa sebep olan virüsün tipinin aynı olduğunu söylediğine göre farklılık nerede, niye bu hastalık Türkiye’de bu kadar hızlı yayıldı?
Yayılma hızını ülkemizin göçmen kuşların yolu üzerinde oluşuna bağlayamayız. Yine kuşların göç yolu üzerinde olan Romanya’da tavuklardaki hastalık kısa süre içinde önlendi, diğer benzer ülkelerde hiç görülmedi. Manyas’taki kanatlı ölümlerinin yeterli uyarıyı teşkil etmesi ve hazırlık için önemli fırsat sağlamış olması gerekirken, Türkiye’de kuş gribinin bu kadar hızlı yayılması alınabilecek önlemlerin ihmal edilmiş olmasına bağlıdır. Göç yolları üzerindeki illerde açık tavukçuluğun önlenmesi, avcılığın yasaklanması, vahşi veya evcil kanatlılardaki ölümlerin yakından izlenmesi, halkın bilinçlendirilmesi, sağlık kuruluşlarının hazırlanması, laboratuar sisteminin kurulması gibi çok önemli hazırlıklar savsaklanmıştır.
Karantina ve hayvan itlafı ilk kanatlı ölümlerinden epey sonra başlatılabilmiş, hastalanan çocukların tanısında geç kalınmış, vatandaşın uyarılması ihmal edilmiş, son ana kadar hastanede yatanların kuş gribi olabileceği inkar edilmiştir. Hastalığın tanısı belli olup olay kamuya yansıdıktan sonra bile insanlar hasta tavukları kesip yemeyi sürdürmüş, tavuk ölümleri ihbar edilmemiş, ölen tavukların tüylerini 1 YTL’ye çocuklara yoldurmak, ölen tavukları hiçbir tedbir almadan taşıyıp çöpe atmak, güvercinlerle içli dışlı yaşamak gibi uygulamalar TV’ye kadar yansımıştır.
Kısacası, köylüsüyle kentlisiyle, veterinerlik ve sağlık teşkilatıyla bu kuş gribi sınavından çuvalladık. İlkel, örgütsüz, eğitimsiz, plansız bir toplum örneği sergiledik.
AKP tek parti iktidarı olmasının avantajını çarçur etmiştir. Bu fırsatı toplumu ileriye götürmek, cehalet ve yoksulluğu gidermek, kamu hizmetlerini geliştirmek yerine, dinciliği körüklemek, toplum ve devlet içinde huzursuzluklar yaratmak, kamu hizmetlerini ve kuruluşlarını yerli ve yabancı sermayeye peşkeş çekip devleti küçültmek, sağlık hizmetlerini çökertmek, kamu içinde kadrolaşarak yeteneksiz partilileri göreve getirmek için kullanmıştır.
Ancak işte böyle kriz anlarında, işlevsiz bir devlet örgütü, yoksul ve cahil toplum gerekli tepkileri verememekte ve aslında kolayca önlenebilecek bir hastalık hızla yayılabilmektedir. Sadece kanatlılardan ve o da yakın temasla bulaşan hastalık henüz çok büyük bir risk oluşturmuyor.Eğer kuş gribi insandan insana geçen şekle dönüşürse Türkiye’de kıyım ve panik yaşanır. Kuş gribi ve benzer afetlerin önünün alınması ancak çağdışı kafaların değişmesiyle olanaklıdır.
