Yunan tarihçi Heredot’un (MÖ 484-425) anlatılarına göre Büyük Kiros’un oğlu II. Kambises, hakimiyetini kabul etmek istemeyen Mısır’ın üzerine 50.000 kişilik asker gönderdi. Ordu, MÖ 525 yılında Amon Tapınağı kahinini yok etme göreviyle Teb kentinden Siwa Vahası’na doğru yola çıktı. Kambises’in ordusu çöl boyunca yedi gün ilerledikten sonra El-Kharga olarak adlandırılan vahaya ulaştı. Ordu buradan ayrıldıktan sonra izine bir daha rastlanmadı.
Günümüze kadar Kambises’in kayıp ordusundan hiçbir izine rastlanmamış olması onun hayali bir hikayeden ibaret olduğunu düşündürüyordu. Fakat yakın zamanda ünlü İtalyan arkeolog kardeşler Angelo ve Alfredo Castiglioni’nin gün ışığına çıkardığı kalıntılar, Pers ordusunun kum fırtınası tarafından yutulduğunu gösteriyor.
Alfredo Castiglioni’nin söylediklerine göre keşif, 1996 yılında Siwa’dan pek de uzak olmayan Bahrin adındaki küçük bir vahada demir göktaşı varlığını incelemeye yönelik başlatılan bir çalışmanın sonucunda ortaya çıktı. Alanda yapılan incelemeler sırasında araştırmacılar yarı gömülü bir kap ve bazı insan kalıntılarına ulaştılar. İncelemeler genişletildikçe 35 metre uzunluğunda, 1,8 metre yüksekliğinde ve 3 metre derinliğinde doğal bir taş barınakla karşılaştılar. Çölde bu tür oluşumlara rastlamak mümkün ancak bulunan bu geniş taş parçası o çevrede tekti ve yapısı itibarıyla kum fırtınaları için mükemmel bir sığınak oluşturuyordu.
Daha sonra kazıların derinleştirilmesiyle bronz bir hançer, birçok ok ucu, gümüş bir bilezik, küpe, bir kolyeye ait olduğu düşünülen parçalar ve yüzlerce insan kemiği bulundu.
Takip eden yıllarda Castiglioni kardeşler tarihi haritaları inceleyerek Kambises’in ordusunun bilinen Dakhla Vahası ve Farafra Vahası arasından geçen karavan yolunu takip etmedikleri sonucuna vardılar. 19. yüzyıldan beri birçok arkeolog ve araştırmacı bu rota üzerinde incelemelerde bulunmuş ancak hiçbir şey bulamamıştı. Castiglioni’ye göre ordu El-Kharga’dan yola çıkarak batı yönde Gilf El Kebir rotasını izledi. Daha sonra Wadi Abd el Melik’ten geçerek kuzeyde Siwa’ya doğru yol aldı.
(Kaynak: Rossella Lorenzi (2009), Vanished Persian Army Said Found in Desert. 20.11.2009 tarihinde http://news.discovery.com/archaeology/cambyses-army-remains-sahara.html sitesinden alınmıştır.)
