13 milyon kişiyi birbirine bağlayan analiz, genetiğin, insanların yaşam süresi arasındaki farkların sadece küçük bir kısmını açıkladığını buldu.
Annenizin doğum gününü bu yıl unuttunuz mu? Sıkı durun: Aile ağacınız artık 13 milyon insanın doğum günlerini içerebilir.
New York’taki Columbia Üniversitesi’nden hesaplamalı biyolog Yaniv Erlich ve meslektaşları, 13 milyon insanı birbirine bağlayan bir aile ağacı oluşturmak için kitle kaynaklı verileri kullandılar. Science’de anlatılan, ortalama 11 nesil içeren atalar çizelgesinin, benzerlerine göre, en büyük doğrulanmış kaynak olduğuna inanılıyor.
Erlich’in ekibi, bu aile ağacındaki insanların doğum ve ölüm tarihlerini incelediler ve bireylerin yakın ilişkide olmaları halinde benzer yaşlarda ölme ihtimallerinin daha yüksek olup olmadığını hesapladılar. Grup, kalıtımın bu bireyler için yaşam döngülerindeki farkın sadece yüzde 16’sını açıkladığı sonucuna varmıştır. Farklılıkların çoğu, insanların nerede ve nasıl yaşadığı gibi diğer faktörlere indirgenmiştir.
Baltimore’daki Maryland Üniversitesi Tıp Fakültesi’nden genetik epidemiyolog Braxton Mitchell, “Bu gerçek bir güç gösterisi. İlginç araştırmalar yapmak için kamuya açık, geniş veri kümelerini kullanmanın mükemmel bir örneği” diyor.
Uzun ve iyi yaşa
Biliminsanları, çevrenin, insanların ne kadar yaşadıklarına dair genlerden daha fazla etkiye sahip olduğundan şüphe ediyorlardı. Ancak Erlich, genlerin araştırmacıların düşündüğünden de daha az rol oynadığını tahmin ediyor.
Mitchell’in grubunun 2001’de yayımladığı gibi, bazı çalışmalar, genlerin insanların yaşam sürelerindeki değişimin dörtte birini belirlediğini tahmin ediyor.
Salt Lake City’deki Utah Tıp Fakültesi’nden genetikçi Lisa Cannon-Albright, Erlich’in bulgusunun, son derece geniş aile ağaçlarının ya da soybilimcilerin gücünü kanıtladığını söylüyor. “Bu tür kaynaklar gelecekteki genetik araştırmalarının güçlü bir parçası olacak” diyor.
Erlich, “iyi” genlerin, bir insanın yaşamını ortalama beş yıl uzatabileceğini söylüyor. Bazı çevresel faktörler, uzun ömürlülük üzerinde çok daha büyük bir etki yapıyor: Örneğin, sigara içmek ömürden on yıl eksiltebilir.
Genetikçiler, genetiğin hastalık riski gibi birçok özelliği nasıl etkilediğini incelemek için uzun zamandır aile ağaçlarını kullanıyorlar. Ancak, çok sayıda insan içeren aile kayıtlarının veritabanlarını toplamak maliyetli ve zor olabilir. Erlich’in çalışması, artık dijital kayıtları çok büyük aile ağaçlarına yerleştiren pek çok şeyden biri; bu kayıtların bazıları kanser ve Alzheimer hastalığı gibi hastalıklarla bağlantılı genleri tanımlamıştır.
Veri bankası
Erlich’in çalışması, çevrimiçi bir aile kütüğü aracı olan Geni.com’dan veri kullandı. Geni’nin ana şirketi, My Heritage’ın İsrail Yehuda’daki en büyük bilimsel sorumlusudur.
Analiz, kayıtları Geni kullanıcıları tarafından yüklenen yaklaşık 86 milyon insan hakkında veri topladı. Bu, en büyük müşteri genetik test veritabanında yer alandan daha fazla katılımcı sayısıydı.
San Francisco Kaliforniya Üniversitesi’nden hesaplamalı genetikçi Atul Butte, “Katılımcıların sayısının çokluğu çılgınca” diyor. “Bunun gibi veri kümelerini yalnızca kitle kaynak kullanımıyla alabilirsiniz. Gerçekten etkileyici. ”
Erlich’in ekibi verileri Geni’de listelenen kişilerin göç ve evlilik kalıplarını analiz etmek için kullandı. Örneğin, 1750’den önce araştırmacılar, veritabanındaki Amerikalı ve Avrupalıların çoğunun doğum yerlerinden en fazla 10 kilometre uzakta yaşayan biriyle evlendiğini tespit etti. 1950 yılına gelindiğinde, çoğu Amerikalı ve Avrupalı bir eş bulmak için kendi şehirlerinden en az 100 kilometre yol kat etmek zorunda kalmıştır.
Başka bir deyişle, aileniz muhtemelen bir aile olabilmek için atalarından daha uzağa göç ettiler. Yapabileceğiniz minimum şey onların doğum günlerini hatırlamak.
