Ceset üzerinde yapılan son incelemeler, bazı kafa darbelerinin yanında saptanan ok yarasının öldürücü olmadığını gösteriyor.
1991’de Ötzi’nin mumyalaşmış bedeni İtalya Alpleri’nde bulunduğundan beri, biliminsanları, 5300 yaşındaki Tirollü Buz Adamın nasıl öldüğünü öğrenmeye çalıştı. Gelinen noktada, kalkolitik dönemde yaşamış bu avcı-toplayıcı insanın, sol omzundaki bir ok yarasının neden olduğu küçük çaplı bir kan kaybı sonrasında donarak öldüğü düşünülmektedir. Zürih Üniversitesi’nden antropolog Frank Rühli, 20 Nisan’da yıllık olarak gerçekleşen Amerikan Fiziki Antropologlar Derneği buluşmasında bu görüşünü sunmuştur. Rühli, rafa kaldırılmış bu “davanın” tipik bir donma olayından ibaret olduğunu açıklamıştır. Rühli’nin tahminlerine göre Ötzi, maruz kaldığı bu duruma ancak dakikalar ila birkaç saat arasındaki süre zarfında karşı koyabilmiştir.
Buz Adamın cesedi üzerinde X-ışını ve CT taramalarıyla desteklenen analizler, sol omzundan taş bir ok ucuyla yaralanıp öldüğüyle ilgili teoriyi çürütmüş gibi görünmektedir. Rühli, söz konusu silahın, Ötzi’nin sol omzunda bir damarı zedelediğini; ancak doku hasarına yol açmayacak kadar hafifçe sıyırdığını ifade etmiştir. Rühli ve ekibi ayrıca, iç kanamanın en fazla 100 ml ya da bir kabın yarısı civarında olabileceği sonucuna varmışlardır. Bu durumun rahatsızlık verecek ölçüde etki yarattığı kabul edilse de, ölüme yol açmayacağı varsayılmaktadır.
Araştırmanın başında bulunan Rühli, Buz Adamın kafatasında tespit edilen birtakım çöküntü ve çatlakların öldürücü boyutta olduğunun kanıtlanamadığını ekler. Kimi araştırmacılar, mevcut yara izlerini Ötzi’nin dövülerek öldürülmesine bağlamaktadır. Bununla birlikte, Rühli ve arkadaşları, söz konusu kafa hasarlarını, dağ taş demeden dolaşan antik insanın pekâlâ karşılaşabileceği olağan kazalarla ilişkilendirmekteler. Yanındaki yünlü başlığını olasılıkla apar topar kafasını koruma amacıyla takmış halde bulunan Buz Adam hakkında Rühli’nin önerdiği senaryo özetle bu şekildedir.
İleri okumalar için kaynaklar:
– Bower, B., “How to get Ötzi’s look”,Science News 190, 2016, s. 9.
– Rühli et al., “Radiological and forensic re-evaluation of the cause of death of the Iceman, c. 5300 BP”,Annual meeting of the American Association of Physical Anthropologists, New Orleans, 20 Nisan 2017: http://aapa2017.tulane.edu/Program.html.
– Saey, T., “Mummies reveal hardened arteries”,Science News 186, 2014, s.6.
