Ne zaman öleceğini bilebilir misin? Bu soru her zaman varsayımsal bir soru olarak kalmıştı. Yeni çalışmada ise biliminsanları, yaşam süresinin belirlenmesinde genetiğin rolüne odaklanıyor.
Scientific Reports dergisinde yayımlanan çalışmada yer alan ve Avusturalya’da çalışma yürüten biliminsanları, bir türün yaşam süresinin ne kadar olacağını belirlemek için yeni bir metot üzerinde çalıştı. Çalışmada yer alan biliminsanlarından biri olan Ben Mayne, “Bir türün doğal ömrünün maksimum sınırını tahmin etmek için DNA yapısına odaklandık. Bu çalışmaya göre bir türün genom dizilemesi yapılmışsa, o türün ömür uzunluğunu tahmin edebiliriz” açıklamalarında bulundu.
Bu çalışmada 252 omurgalı canlı türünün kısa genom parçalarından seçilen 42 gen üzerinde tarama yapıldı. Belirli bir omurgalı canlı türünün üyelerinin ne kadar süre yaşayabileceklerinin tahmin edilebilmesi için yaşam süresi ile ilişkilendirilen bu genler analiz edildi.
Araştırmaya katılan biliminsanları, soyu tükenmiş olan türler ile hâlihazırda yaşamlarını sürdüren türlerin evrimini ve yaşadıkları çevreyi anlayabilmek ve yaşamı tehdit altında bulunan türlerin korunması için çalışma bulgularının değerlendirilebileceğini ifade ediyor. Mayne, “Şimdiye kadar, özellikle de vahşi yaşam alanlarında yaşayan canlıların, denizlerde yaşayan memelilerin ve çeşitli balık türlerinin yaşam sürelerinin tahmin edilmesi oldukça zordu” açıklamalarında bulundu.
Soyu tükenmiş hayvanların ömür uzunluğu için de araştırma yapan biliminsanları, modern Afrika filinin genom yapısını analiz ederek soyu tükenmiş mamut ve bazı fil türleri için ömür uzunluğunu tahmin edebildiler. Mayne çalışmaya ilişkin açıklamalarına devam ederek “Çalışmada kullanılan metot ile birlikte bir kutup balinasının maksimum ömrünün 268 yıl olduğunu ortaya çıkardık. Bu, daha önce tahmin edilenden 57 yıl daha uzun. Aynı şekilde soyu tükenmiş olan yünlü mamutların maksimum ömür uzunluğunun 60 yıl olduğunu, soyu yakın zamanda tükenmiş olan Pinta Adası’nın dev kaplumbağalarının 120 yıl yaşadıklarını ortaya çıkardık” dedi.
İnsanlar hakkında da çalışma yürüten biliminsanları, doğal ömrümüzün azami olarak 38 yıl olduğunu kaydetti. Bu, modern insanın ömür uzunluğu için yapılan tahminlere de uymaktadır. Tıp ve diğer gelişmeler dünyanın pek çok yerinde yaşayan insanların ömür uzunluğunun uzamasına yol açmıştır. Biliminsanları çalışma sırasında şempanzeleri referans alarak, Neandertallerin ve Denisova insanının modern insanlara benzer bir biçimde maksimum 37.8 yıllık ömür uzunluğuna sahip olduklarını kaydetti.
Çalışmada omurgalı canlıların ömür uzunluklarına ilişkin başarılı sonuçlara ulaşılırken, omurgasız canlıların ömür uzunluğu için doğru tahminler geliştirilemedi. Bu durumun temel nedeninin omurgalılarda yaş tahmini için kullanılan metodun omurgasızlarda etkin bir biçimde kullanılamayacak olması gösterilmekte.
Mayne, üzerinde çalışma yapılan genlerin yaşlanma açısından daha fazla araştırmaya kapı açabileceğini ifade ederek “Bu genlerin yaşlanma çalışmaları için iyi hedefler olması muhtemeldir” dedi.
Kaynak: https://cosmosmagazine.com/biology/life-clock-ticking
