Görsel açıklaması: Hipokampus, problemlerin başarılı bir şekilde çözüldüğü zamanlarda kısmen aktif durumda.
Hipokampus sayesinde hızlı ve başarılı kararlar verebiliyoruz. Beynin temporal lobunda yer alan hipokampus bölgesi, sadece uzun dönemli hafızayla ilintili değil. Araştırmacılar ilk defa hipokampusun anlaşmazlıkların çözümlenmesinde de rol aldığını ortaya çıkardı. Bochum Ruhr Üniversitesi’nden Nikolai Axmacher, çalışma arkadaşları ile birlikte, araştırmalarının sonuçlarını Current Biology (Güncel Biyoloji) dergisinde yayımladı.
Kararsızlıklar gün içinde sıklıkla karşımıza çıkmakta
İnsanlar günlük yaşamında sık sık kararsızlıklarla karşılaşmakta, özellikle normalde yapacakları şeyleri yapmamaları gerektiğinde, örneğin yayalara yeşil yanarken hızlıca yaklaşan bir arabayı görmek ve karşıya geçip geçmemenin sorgulanmasında olduğu gibi. Deneyde bu karar mekanizmasının nasıl çalıştığını anlamak için katılımcılara “sesli” ve “sessiz” kelimeleri, sesli ya da sessiz bir biçimde söylendi ve ve söylenen kelime ne olursa olsun, onun gürültü düzeyini belirtmeleri istendi. Eğer durum söylenen kelime ile zıtlık içerisinde ise, katılımcılar kararlarını daha yavaş verme eğiliminde oldu ve daha çok hata yapmaya meyilliydiler.
Sonuçlar iki farklı ölçüm metoduyla onaylandı
Axmacher, hipokampusun zor seçimler sırasında çalıştığını iki farklı yöntemle test etti. Bunlardan biri olan fonksiyonel manyetik rezonans görüntüleme (fMRI) sağlıklı katılımcılara uygulandı. Diğer yöntem olan elektro ensefalogram (EEG) ise beyninde elektrotlar bağlı olan epilepsi hastası katılımcılara uygulandı. İki farklı ölçüm tekniğinden alınan sonuçlar örtüşüyordu, hipokampus zor seçimlere dahil oluyordu.
Hafıza sistemi, problem çözüm yönteminden yola çıkarak aydınlatılabilir
Bonn Üniversitesi Hastanesi’nde epileptoloji dalında görev alan Carina Oehrn, çalışmayla ilgili “Elde ettiğimiz bilgiler, öncelikle hipokampusun daha önceki fark edilmemiş bir işlevini -kararsızlıkları çözümlemek- açığa çıkarttı” diyor.
Axmacher ise sonuçlar hakkında şöyle konuştu: “Yine de bu işlevin hafıza sistemi ile -varsa- etkileşimlerini çözmek için yeni deneyler yapmak zorundayız. Belki hafıza sistemi, bir problem başarıyla çözüldüğünde, kısmen aktif konuma geçiyor olabilir. Çözülmemiş problemler, gelecekte kullanılmak üzere deneyimler olarak kaydedilmiyor. Bizim görüşümüze göre beyin burada bir çeşit filtre rolünü oynuyor. Standart olaylarda ve çözülmemiş problemlerle ilgilenmeyip çözülen büyük problemleri seçiyor. Tabii ki bu hipotezimizi desteklemek için daha fazla deney yapmalıyız.”
Çeviren: Nazif Taşbaş
İTÜ Moleküler Biyoloji ve Genetik Bölümü
Kaynak: http://www.sciencedaily.com/releases/2015/08/150820134704.htm
