Avrupa’nın batısındaki Doğu Endülüs
Fethedildiği dönemde İspanya düzensiz ve istikrarsız, kitleler ise yoksul ve çaresizdi. Bu manzara İslam devletiyle birlikte tamamen değişti. Üretim ve güven ortamı doğdu. Endülüs devletiyle birlikte Avrupa birçok “ilk” ile tanıştı. İslamiyet’in kuruluşunda eğitime verilen önem, Endülüs’e tam olarak yansımıştı. Avrupa’da etkileri yüzyıllar boyu sürecek olan “Avicenna, Averroes, Maimonides üçlüsü” felsefeye ve bilime büyük katkılarda […]
Alexandre Dumas Babıâli’ye karşı Sözde İskender Bey vakası
Babıâli 1862’den itibaren özellikle Arnavut kökenli İtalyanlara yönelik propaganda hakkında diplomatik misyonlarından raporlar almaktadır. Büyük güçlerin başkentlerindeki Osmanlı diplomatları İskender Bey’i ve Junte Greco-Albanais (Grek-Arnavut Cuntası) adlı örgütünü engelleyebilmek için harekete geçirilir. Bir ucu İtalya’da yerleşik Arnavut koloniye, bir ucu İtalyan monarşistlerine, bir ucu da Fransız romancı Alexandre Dumas’ya uzanan fakat fazla bir varlık gösteremeyen […]
Haçlı Seferleri’nin tarihsel sonuçları – 1 Seferler sonrası Avrupa ve Avrupalılık
Haçlı Seferleri, Avrupalılar için, kendilerinden farklı ve üstün başkaları olduğu, kendi dünyaları dışında başka bir dünyanın da bulunduğu bilincinin başlangıcıdır. Haçlı Seferleri’ne kadar Avrupalılarda “Doğu” ve “Batı” kavramlarının bugünkü anlamlarına benzer bir karşılığı yoktu. Avrupalıların karşılaştıkları bu yeni dünya Doğu’dur, bu Doğu ise gelişmiş ve ileri bir “Doğu”dur, bu yüzden henüz “üstün Batı” anlayışı yoktur. […]
‘Yaratıcıya ihtiyacı olmayan’ bilim insanları
İnsanoğlu, Antik Ege filozoflarından bugüne, evrenin nasıl oluştuğunu, insanın diğer canlılardan neden farklı olduğunu açıklamaya çalışıyor. Çünkü insan, merak eden, simgesel düşünebilen tek canlı. Antik çağlardan bugüne çok yol aldık; artık sadece soru sormuyoruz. Bilim sayesinde sorularımıza yanıt buluyoruz. 21. yüzyıla kadar yaşanan bilimsel gelişmelerle, insanın evrimini, evrenin oluşumunu açıklayabiliyoruz. Ne bir yaratıcıya sığınmaya ihtiyacımız […]
Dr. Hikmet Kıvılcımlı’ya göre Allah-Peygamber-Kitap Türkiye’nin ilk Kuran Ansiklopedisi
Daha önceki bir yazımızda Hikmet Kıvılcımlı’nın “Tarih Tezi Işığında Allah-Peygamber-Kitap” adlı eserinin “Tarihsel materyalist bir Kuran tefsiri” olduğunu belirtmiştik. Henüz yeni baskısı yapılmamış ve sahaflarda bile bulunmayan bu eser aslında Cumhuriyet tarihimizin ilk “Kuran Ansiklopedisi” sayılabilir. Gericilerin birkaç girişimini saymazsak, ikinci Kuran Ansiklopedisi’ni de Turan Dursun yazmıştı zaten. Görüldüğü gibi, bu ülkede bilimsel yöntemin ışığında […]
Berlin Filarmoni’nin geçmisindeki Nazi gölgesi
Berlin Filarmoni Orkestrası’nın 1933 yılından Nazi Almanyası’nın yenilgisine kadar olan dönemde Hitler yönetiminin istek ve propagandasına boyun eğdiği iddia edildi. Kanadalı tarihçi Misha Aster,...
İstanbul’un alınması
Bir zemheri soğuğunda Edirne’den doludizgin yola çıkıp soluklanmadan Manisa’ya varmaya çalışan ulak, heybesinde Osmanlı Beyliği’ninkaderini taşımaktadır. Padişah II.Murat’ın ölümü başkalarınca duyulmadan oğlu Mehmet’e bildirilmeli, yeni padişah bir an önce Edirne’ye gelerek sahipsiz kalan tahtı devralmalıdır. Haberi alan Mehmet zaman yitirmeden askerleriyle yola çıkacak,II.Mehmet’in Fatih unvanını alacağı padişahlık dönemi 1451 yılı Şubat ayındaikinci kez başlayacaktır. Henüz […]
Eskiçağ’ın doğu uygarlıklarında düşünce gelişimleri
Eski doğu uygarlıkları Yunanistan’da düşünce dünyasını büyük ölçüde etkilemiştir. Bu uygarlıkların dünyaya yararcı yönelişi Yunanistan’da bir dönüşüme yol açacak, yararcı düşünce yanında yarargözetmez bir bakışın da gelişmesini sağlayacaktır. Yunanistan doğu uygarlıklarından aldığı etkilerin de katkısıyla zamanla mitolojik yani imgelemsel bakıştan ussal yani nedenler arasında çıkarımlar yapabilen bir bakışa geçecektir. Eski doğu uygarlıklarının düşünce gelişimlerini ele […]
Büyük Fransız Devrimi – 3 ‘Almanya’daki Fransız Devrimi’
Devrim yapmış Fransız halkı devrimcileşmiş ve insanlığa olumlu örnek vermiş, Almanya ise, Devrimden etkilenmekle ve yararlanmakla birlikte, Devrime karşı durmuş, gericileşmiş, bu yüzden, komşusu, hasmı, düşmanı Fransa’yla eşzamanlı gelişme şansını o dönemde kaybetmiştir. Devrimin olumlu etkileri ise kendini, Devrim döneminde doğan kuşaklar tarafından sonradan gösterecektir. Bu kuşakların Fransız Devriminden aldığı en önemli ders, Fransız burjuvazinin […]
Jane Austin zehirlendi mi?
İngiliz polisiye yazarı Lindsay Ashford, İngiliz edebiyatının ünlü ismi Jane Austin’in aile içinde zehirlenmiş olabileceğini iddia etti. 17. yüzyılın sonunda romantik edebiyatın önemli yapıtlarına...