Gökdelen yüksekliğini barometre ile nasıl ölçersiniz?
Kopenhag Üniversitesi Fizik Bölümü’nün sınavında öğrencilere, “Bir gökdelenin yüksekliğini barometre ile nasıl bulursunuz?” diye bir soru sorulur. Soruya verilen bir yanıt “Barometrenin ucuna bir...
Evrenle söyleşiler 19: Bir muonla söyleşi
Çeviren: Nalân Mahsereci Çınar Ağır bir elektronla karşılaştırabileceğimiz muonun söyleşiye ayırabileceği çok az zamanı var. Söyleşide, nasıl bulunduğunu özetliyor, değiştokuş parçacıkları ve nükleer kuvvetler hakkında...
Evrenle söyleşiler 18: Bir demir atomuyla söyleşi
Çeviren: Nalân Mahsereci Çınar Demir atomu süpernova kökenini, dünyaya nasıl geldiğini ve toprak yüzeyine erozyonla nasıl çıktığını açıklıyor. İlk dövülmüş demir üretimine katılımını, insan bedeninde...
Bilim devriminde sıra dışı işbirliği: Brahe ve Kepler
Bir yönüyle bilim fenomenlerin üzerinde yükselebilen yaratıcı, cesur teorisyenlere ihtiyaç duyar; Kepler bu türden biriydi. Diğer bir yönüyle bilim teorik kurguların test edilebilmesi için doğru gözlemsel verilere ihtiyaç duyar; Tycho Brahe’nin verileri bu gereksinimi karşıladı. Brahe ve Kepler arasında kurulan bu sıra dışı ilişkinin çok verimli olduğuna ve bilim devrimini hızlandıran bir etki yarattığına kuşku […]
2018’de bilimde ders kitaplarını değiştirecek neler oldu?
4) Dört mi̇lyar yıl öncesi̇nden haberler:
IceCube Nötrino Gözlemevi bildiriyor... “Yaklaşık dört milyar yıl evvel, Dünyamız henüz emekleme çağındayken, güneşten yaklaşık bir milyar kat daha büyük...
Copernicus ve Bruno: Sonsuz evrenin mimarları
Copernicus devrimi, yeni bir evren kavramıyla sonuçlanan düşünsel bir devrimdir; insanın evrenle olan ilişkilerindeki bir dönüşümdür. Astronomide başlayan değişim, bu bilim dalı ile sınırlı kalmamış, insanın doğaya ilişkin görüşlerindeki köklü değişikliklere yol açmıştır. Yol açtığı yeniliklerden biri, önce Giordano Bruno, 150 yıl sonra da Newton tarafından ortaya atılan sonsuz evren kavramıdır. Antikçağ’da ve Ortaçağ’da egemenliğini […]
Tanımlanması zor olan bir yıldızın kökeni Büyük Patlama’ya kadar uzanıyor
Gökbilimciler, evrenin en eski yıldızlarından biri olan, neredeyse tamamen Büyük Patlama’da ortaya çıkan materyallerden oluşan bir kütle buldular.
Yaklaşık 13,5 milyar yıllık bu minik yıldızın...
2018 Nobel Ödülleri Fizik: Işıktan yapılma aletler
Bu yılki Nobel Fizik Ödülü, lazer fiziğinde devrim yaratan buluşları nedeniyle üç biliminsanı arasında paylaştırıldı. Ödülün bir yarısı, optik cımbızın icadı ve biyolojik sistemlere uygulanmasından ötürü Arthur Ashkin’e giderken, diğer yarısı ise yüksek yoğunluklu ultra-kısa lazer atımlarının üretilmesi için keşfettikleri yöntemden dolayı Gérard Mourou ile Donna Strickland’a verildi. Son derece küçük nesneler ve inanılmaz hızlı […]
Karahindiba tohumları, doğada daha önce hiç görülmemiş bir yöntemle uçuyorlar
Karahindiba çiçeğinin tohumlarının her biri (pappus) uçuşlarının anahtarı olarak nitelendirilen hava boşluklarından oluşuyorlar. Nature dergisinde 17 Ekim tarihinde yayımlanan bir araştırmaya göre, Karahindiba çiçeğinin (Taraxacum...
Kozmoloji: Efsane mi bilim mi?
Çeviren: E. Rennan Pekünlü Büyük Patlama hipoteziyle uyum göstermeyen çok sayıda gözlemsel gerçekler birikmeye başladı. Büyük Patlama kurulu düzeni (establishment) bu gözlemlerden çok az söz eder ve adil bir biçimde tartışmayı reddeder. Büyük Patlama hipotezine inananların çoğu yaratılış düşüncesini hasıraltı etmeyi yeğler. Aslında bu biliminsanları popüler yaratılış akımına karşı savaşır ancak aynı zamanda kendi yaratılış […]
