Sosyoloji

Tarihin en çok bilinen ve hakkında en çok konuşulan, yazılıp çizilen, sanat eserleri üretilen olaylarından biri Fransız Devrimi’dir kuşkusuz. Devrimi canlandıran resimler, filmler, tiyatro...

Karl Marx, Neue Rheinische Zeitung’da yayımlanan 1850 tarihli bir makalesinde dönemin tanınmış Alman misyoneri Gützlaff ile dalga geçer. Gützlaff’ın bitmeyen kâbusu Gützlaff, 20 yıl Çin’de misyonerlik...

Bilişsel bilimler, insanların kendileri hakkındaki inançları oluştururken, olumsuz bilgilere kıyasla, olumlu bilgilere daha fazla ağırlık verdiklerini göstermektedir. Ancak yeni bulgular, bu eğilimin insanlar tehdit...

Durkheim’ın “Dini Hayatın İlkel Biçimleri” adıyla dilimize çevrilen kitabında uzun ve ayrıntılı antropolojik tahliller bulunur. Kitabın konusu, Avustralya yerlilerinin (Aborjinlerin) yarattığı dini oluşumların, gelişkin dinlere ne ölçüde benzediğini tespit etmektir. Ona göre din, kolektif olan ne varsa hepsini içinde barındıran bir yapıdır ve bu nedenle tahlil edilmeyi hak eden kurumların en başında yer alır. Durkheim, […]

Çoğu kadın, kızdığı zaman aldığı riskleri bilir. Ne kadar haklı olurlarsa olsunlar, öfkeli görünmek onlara hiçbir iyilik getirmez. Aksine insanların gözündeki yetkinlik ve sempati algılarını...

Yapay zekâ nedir? İnsanın yaptığı her şeyi yapabilir mi? Duyguları olabilir mi? Karşısındakinin duygularını anlayabilir mi? Nasıl öğrenir? Yaratıcı olabilir mi? Roger Penrose, “Yapay zekâ gerçekleşmeyecek” derken yanılıyor mu? Turing testi nedir? Turing testinin güncelllenmesi gerekiyor mu? Yapay zekânın hakları olabilir mi? Özgür iradesi var mıdır? Cezalandırılabilir mi? Ahlak sahibi olabilir mi? Yapay zekâ satranç ve […]

Beynin-zihnin mizahla ilişkisi hakkındaki bilgilerimiz (fMRI, EEG vs.) nörogörüntüleme çalışmaları kadar “mizah körü” vakalarla yapılan ampirik çalışmalardan da kaynaklanıyor. Mizahi materyalden gülme edimine doğru giderken beynimizde hangi aşamalar gerçekleşiyor, hangi mekanizmalar devreye giriyor? Zorluklarla, kaygılarla ve şiddetle dolu bir dünyada çelişkileri gülmeye dönüştürmek beden-zihne iyi geliyor mu? vs. Dışarıdan bir üçüncü şahıs, gülmek edimini yüz […]

Yüzlerce araştırmacıyla yapılan çalışma, erkek biliminsanlarının, kadınlara kıyasla yayınladıkları çalışmaları paylaşmaya daha açık olduğunu gösterdi; ancak sadece diğer erkeklerle. Viyana Üniversitesi’nde bilişsel biyolog Jorg Massen,...

“Uzun yaşa, genç öl!” başlıklı dosyamızı oluşturan, ilgiyle ve keyifle okuyacağınızı umduğumuz yazıların, “yaşlanma” olgusu konusunda eksik bıraktığı önemli boyutlar var. Yazılar yaşlılığı, insanı, biyolojik bir tür düzeyinde ele alarak araştırıyorlar; oysa bu olgunun dünya genelinde eşitsizliğe yol açan sosyoekonomik ve sosyopolitik süreçlerle ilintili boyutları göz ardı edilemeyecek önemde. Sonsuz yaşam, daimi gençlik, insanlığın en […]

“Mutlu bir ifade takının, başarınız buna bağlı olabilir.” Toronto Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi’nden psikoloji araştırmacılarının yaptığı çalışma bunu öneriyor. İlk izlenimler üzerine yeni bir çalışma...