AYDÖKÜMÜ Halk Aptal mıdır? KAPAK DOSYASI BİLİŞİM DÜNYASINDAN / İzlem Gözükeleş Teknolojik çözümcülük Ender Helvacıoğlu Toplumsal birikim ve toplumsal dönüşüm meselelerine ilişkin notlar Hasan Aydın İslam öğretisinde seçkinler ve halk Haluk Ertan Maymunlar hayatımızı...

Elinizdeki sayıda yer alan üç makaleyi (İzlem Gözükeleş’in “Teknolojik çözümcülük”, Ender Helvacıoğlu’nun “Toplumsal birikim ve toplumsal dönüşüm meselelerine ilişkin notlar” ve Hasan Aydın’ın “İslam...

Teknolojik çözümcülük, kapitalizm ve sosyalizmi aşma iddiasıyla yola çıktı. Teknokratlar, mühendislerin ve teknisyenlerin yönetimde olacağı rasyonel bir toplum hedefliyorlardı. 2. Dünya Savaşı’nda teknolojik  yöntemlerin savaş sırasındaki problemleri çözmedeki başarısı teknokratik görüşlerin gelişip serpilmesi için elverişli bir ortam yarattı. Savaş sonrasında bilim ve teknoloji uzmanları, açlıktan savaşlara, suçu ve isyanları önlemeden sağlıklı beslenmeye kadar çeşitli sorunlar için teknolojik çözümler getirmeye başladılar. Dijital […]

Yöneticilerin, öncülerin tökezlediği, yönetmekte ve yönlendirmekte sıkıntıların doğduğu kriz dönemlerinde toplumun zeminindeki gerçek tablo ortaya çıkar ve şaşırtıcı olgular yaşanabilir. Toplumların, sandığımız gibi “gelişmiş” ve “ilerlemiş” olmadığı, öncülerin normları ve değerlerinin toplumun genelinde yeteri kadar içselleştirilmediği gerçeği ile karşılaşırız. Tersi de olabilir. Toplumsal gelişme bazen öncülük ve yöneticilik iddiasında olan kesimlerin niteliklerini aşabilir. Her halükârda […]

İslam öğretisi, insanlar arasındaki farklılığı ve sınıflaşmayı tanrısal bir temele geriye götürür ve böylece yazgıya dönüştürür. Felsefi bilgiyi üstün insanlara özgüler, sıradan insanlara bu bilgilerin açılmasını hoş görmez. Halkı dine mahkûm eder; dini, halkın seçkinlere itaat etmesi için bir araca dönüştürür. Yöneticilerin doğaları gereği yönetici olduklarını ileri sürer, halkın onlara sorgulamaksızın itaat etmesini talep eder. […]

İnsanlarla ilgili aklınıza gelebilecek her hastalığın, örneğin bulaşıcı hastalıkların, kanserin, organ ve doku naklinin vb. araştırılması, teşhisi, tedavisi için yürütülen çalışmalarda primatlar yaygın olarak kullanılır. İlaç firmalarının ve üniversitelerin araştırma laboratuvarları primatlarla doludur. Hayatımızı kurtaran, acımızı dindiren sayısız ilaç bu hayvanların bedeninde denenip, eczane raflarına konulur. “Geriye dönüp baktığımda… çocukluk günlerimde evcil hayvan olarak beslediğim […]

Jocelyn Bell Burnell Çev. Rennan Pekünlü Kadınlar gökbilime önemli katkılarda bulunup gelişmesini sağladılar, ancak çalışmaları kısıtlandı, dikkate alınmadı ve çok az anlaşıldı. Bu makalede bazı önemli çalışmaları özetledim ve bu yetenekli ve kararlı kadınların yaşamlarındaki engelleri nasıl aşıp amaçlarına ulaştıklarını gösterdim. Onların başarılarının bedeli yüksekti. Profesyonel gökbilimci kadınların sayısı hâlâ az; kadınların gökbilimde çalışmalarını engelleyen […]

Denizler, bu bilge halkın çocuklarıdır. Çakalların bastığı bu güzel ülkenin tertemiz gençleridir, delikanlılarıdır, genç kızlarıdır. Denizler devrimcidir, öncüdür. Halka bilinç götürücüdür, devrim götürücüdür, aydınlanma...

68 kuşağı devrimcilerinden Hikmet Çiçek’in Deniz Gezmiş ile anılarından küçük bir demet sunuyoruz: “Deniz’in teklifini ‘maceracı’ bulmuştuk, fakat birkaç ay sonra Türkiye tarihinin en...

Edhem Necdet, biyolojik evrim düşüncesinin insan toplumlarına uygulanması konusuna da girip, biyolojik evrim kadar bu alanı da doğru anladığını ortaya koymakla, çağdaşları arasında da bugün de seçkin bir yer ediniyor. Doktor Edhem Necdet’in 1913 yılında yayımlanan evrim üstüne seçkin eseri “Tekamül ve Kanunları” Bilim ve Gelecek Kitaplığı tarafından “Evrim ve Kanunları” adıyla yeniden yayımlandı. Kitap […]