Dergi Sayıları

KAPAK DOSYASI Rıfat Saltoğlu Bilim Devrimi’nde Descartes ve Gassendi’nin mekanik doğa felsefeleri Ogan Güner Çernobil: Algı ve karar mekanizmalarına dair kamuoyu hafızası Prof. Dr. Nebil Reyhani Kozmolojinin yeni problemi: Ölçme...

“Bilim Tarihi”ni bir disiplin haline getiren Belçikalı kimyager ve tarihçi George Sarton’ın (1884-1956) anıt eseri “Bilim Tarihine Giriş” (Introduction to the History of Science)...

Senkretizm kavramı karışma, melezleşme, kaynaşma anlamlarını karşılayacak biçimde kullanılan analitik bir araçtır. Günümüzde ise, kavram, çoğunlukla kültürün dinsel boyutuyla ilişkili süreçlere ve öğelere dair analiz çerçevesi niteliği kazanmıştır. Bu meyanda, antropolojik kültür kuramlarının önde gelen kavramlarından kültürleşmenin dinsel boyutundaki karşılığıdır. Senkretizm, kültürel görüngülerin analizinde, çoğu zaman birbirine yabancı (hatta kimi durumlarda karşıt) inanç öğelerini (ya […]

Klasik mantık varken sembolik mantığa neden gereksinim duyulmuştur? Bu soru, hem klasik mantıkla sembolik mantığın ilişkisini çözümlemek hem de sembolik mantığı temellendirmek için yaşamsaldır. Türk felsefe yaşantısına sembolik mantık ve bilim felsefesi dersleriyle katkıda bulunmuş olan Hans Reichenbach, klasik mantığın yanına sembolik ya da modern mantığı yerleştirirken, hareket noktası olarak söz konusu sorudan yola çıkar. […]

Çernobil dizisi çok tartışılıyor. Anti-Sovyet kara propagandası mı, nükleer enerjinin reddi mi? Peki Çernobil’i algı ve başka açılardan okumak mümkün mü? İhtiyaç ile risk arasında sıkışmış halde irili ufaklı bir kararlar zinciriyle yönetilen teknolojilere muhtacız. Hâl böyleyken risk karşısında doğru algılama ve doğru karar verme mekanizmaları ile ilgili tartışmak daha anlamlı olabilir. Üstelik kusursuzluğun beyhude […]

20. yüzyılın önemli bilim felsefecilerinden biri olan Hans Reichenbach olasılık ve nedensellik üzerine çalışmalar yapmış, olasılıkçı mantık olarak bilinen üç değerli mantığı kurmuştur. Reichenbach “nedensellik” kavramını derinlemesine inceler ve kuantum fizğindeki gelişmelerle birlikte değerlendirir. “Nedensellik” kavramı olgularla ilgili neden-sonuç ilişkisinin ya da öncelik-sonralık durumunun nasıl birbirine bağlandığıyla ilgili açıklamaları konu alır. Zaman içerisinde olan bir […]

Paul de Kruif Çeviren: Mithat Enç Eğitimsizdi. Manifaturacı olarak hayata atıldı. Hollanda’nın Delft kentinin belediyesinde kapıcılığa başladı. Mercek yontmaya karşı delice bir sevgisi vardı. Kimsenin yapamadığı güçte mercekler yaptı. Yağmur damlası içindeki “sefil hayvancıkları” ilk kez o gördü. Royal Society’nin büyük bilginleri onun keşiflerini kabul etmek ve içlerine almak zorunda kaldı. İlk mikrop avcısı olarak, […]

Allen Kuşakları yeryüzünden uzaklığı bin km ile 60 bin km arasında değişen ve Dünya’mızı hem Güneş’in hem de diğer yıldızların zararlı radyasyonundan koruyan yapılardır. İlk keşfedildiklerinde insanoğlunun uzaya gitme hayalleri önünde engel gibi dursalar da sonradan onları aşmanın yolu bulundu. Allen Kuşakları olmasaydı kim bilir belki de Dünya’da yaşam olmayacaktı. Allen Kuşakları olarak bilinen ve […]

UNESCO’nun yayımladığı rapor birbiriyle ilişkili iki sorunu tartışıyor. Birincisi cinsiyetçi önyargıların teknolojilere nasıl kodlandığı. İkincisi ise dijital becerilerdeki toplumsal cinsiyet eşitsizliği. Teknolojiye gömülü cinsiyetçilik kadınların toplumsal konumunu kötüleştirdiği gibi ikinci sorun, birinci sorunun kronikleşmesinin koşullarını yaratıyor. Geçen sezon uygulanan VAR (Video Assistant Referee – Video Yardımcı Hakem) sistemi, maç sonrası yaşanan birçok tartışmanın önüne geçti. […]

Bilimsel Devrim ve Aydınlanma döneminin temel niteliklerini ve büyük isimlerini işleyen dosyalar sadece tarih incelemeleri olarak okunmamalı. Güncel önemleri de var. Birincisi hâlâ Modernite...