Beynimiz bilgiyi, farklı duyular üzerinden alıp saklayabilmektedir. Duyulardan gelen bilginin birleşimi ile birlikte, zihinsel imgeleri oluşturmamız ve bilicimiz vasıtasıyla oluşan farkındalığın temellerinin atılması sağlanır.
Yeni çalışma, nesnelerin farklı duyulardan gelen bilgi yoluyla tanınmasının bir böceğin görece küçük yapılı beyninde gerçekleştiğini ortaya koyuyor. Science dergisinde yayımlanan yeni çalışmaya göre, bombus arıları daha önce gördükleri bir nesneyi karanlıkta bulabiliyor.
Arıların kullanılmasıyla yapılan çalışmada, nesnelere dokunmaları engellenmiş olan bombus arıları ışıklı bir ortamda daha önce gördükleri nesneleri karanlık ortamda bulabildiler. Bu nesnelerin yapısını keşfetmek için ise daha uzun süre harcadılar. Ardından tersi durum test edildi. Bu aşamada da arıların karanlık ortamda buldukları ve keşfettikleri nesnelere ışıklı ortamda verecekleri tepki test edildi. Arılar, çok kısa bir süre içinde nesneyi buldu. Psikolojide modaliteler arası tanıma (cross-modal recognition) olarak isimlendirilen bu durum, farklı duyusal veri kaynaklarının bir özellik bakımından eşleşmesi olarak ifade edilir. Örneğin görme ile edindiğimiz ışık şiddeti bilgisinin, işitme ile edindiğimiz ses yüksekliği bilgisi ile eşleştirilmesi.* Yani arıların karanlık ortamdaki davranışları incelendiği sırada, görme duyusu ile elde edilemeyecek olan bilgilerin başka duyular yoluyla elde edilmesi ve ardından görme duyusu aktif hale geldiğinde bu bilginin nesnenin yerinin tespit edilebilmesi için kullanılması. Bu özellik güçlü bir biçimde kullanıldığında dünyanın tam resmini algılamamızı sağlar.
Çalışmaya katılan Dr. Cwyn Solvi, “Çalışmamızın sonuçları, bombus arılarının duyularını ayrı kanallar vasıtasıyla işlemediğini göstermektedir. Duyulara ilişkin bilgiler bir çeşit birleşik temsil ile bir araya geliyor ve böylelikle ifade ediliyorlar” açıklamalarında bulundu.
Profesör Lars Chittka, “Arıların çiçek şekillerini hatırlayabildiklerini uzun zamandır biliyoruz. Ancak yeni çalışmamız, arıların şekillerin zihinsel imgelerini oluşturabileceklerini ortaya koyuyor” dedi.
Doktora öğrencisi Selene Gutierrez Al-Khudhairy, “Arıların minik boyutlu beyin yapısını düşündüğünüzde söz konusu imgelem oluşturma yeteneği inanılmaz bir başarı olarak karşımıza çıkıyor. Bu durumun sağlanması için çalışan nöral devre, canlıların dünyayı nasıl algıladıklarının ve beyinlerinde nasıl imgelediklerinin anlaşılmasını sağlayabilir” açıklamalarında bulundu.
Kaynak: SCIENCE DAILY