Türkiye Bilimler Akademisi’nin (TÜBA), Türkiye’nin kültür varlıklarının ülkenin sosyal ve ekonomik yaşamına katkıda bulunabilmesi için başlattığı, Türkiye’de Kültür Sektörü (TÜKSEK) Projesi, 3 çalışma dönemini (yılını) ardında bıraktı. Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın işbirliğiyle yürütülen TÜKSEK Projesi’nin belkemiğini, ülkemizin topraküstü, toprakaltı ve sualtındaki maddi kültür varlıklarının envanterini çıkarmak oluşturuyor. Somut ve soyut kültür varlıklarının envanterlerinin arkeoloji, kentsel ve kırsal mimarlık, tarih (epigrafi ve yazıtlar), sözlü tarih, etnografya, etnobotanik, jeolojik miras ve arkeo-jeoloji alanlarında yapılması esas alınıyor. Sonraki aşamada bu verilerle, her bölge için ayrı bir zenginlik modeli geliştirilmesi hedefleniyor.
TÜKSEK Projesi’nin her yıl geldiği aşama, bir önceki dönemin çalışma sonuçlarının paylaşıldığı ve değerlendirmelerinin yapıldığı bir toplantıyla ilgililerin dikkatine sunuluyor. 19 Haziran Cumartesi günü de, İTÜ Maçka Yerleşkesi Mustafa Kemal Anfisi’nde, TÜBA TÜKSEK Türkiye Kültür Envanteri 2003 Yılı Çalışma Sonuçları Toplantısı” vardı. Proje Koordinatörü Prof. Dr. Ufuk Esin, Yürütme Kurulu Üyesi Prof. Dr. Mehmet Özdoğan, TÜBA Başkanı Prof. Dr. Engin Bermek ve Kültür ve Turizm Bakanlığı’ndan konuşmacıların konuşmalarıyla başlayan toplantı, Coğrafi Bilgi Sistemi Temelli veri tabanı “Kültür-Kitap”ın tanıtımıyla devam etti. Daha sonra, 8 ayrı akademik ekip tarafından Birecik-Suruç (Şanlıurfa) ve Buldan (Denizli) pilot bölgelerinde yürütülen, arkeolojik, kentsel ve kırsal kültür varlıkları, jeolojik miras ve etnobotanik envanter çalışmalarının 2003 sonuçlarının sunumlarını içeren iki ayrı oturum yapıldı. Böylelikle, Birecik Suruç ve Buldan bölgelerinde, envanter çalışmalarının 2003 yılında büyük çapta tamamlanmış olduğunu ve hatta Buldan’da projenin ikinci aşaması olan ekonomik gelişme modelinin hazırlıklarına geçilmiş olduğunu öğrendik.
Öğleden sonraki oturumlar, pilot bölgeler dışında, yine 14 ayrı akademik ekip tarafından yürütülen kültür envanteri belgelemelerine ayrılmıştı. Arkeoloji, mimarlık, tarih ve etnografya alanlarında yapılan envanter çalışmaları; Eskişehir, Kütahya (Eskigediz), Afyonkarahisar, İzmir (Bornova ve Kemalpaşa), Aydın (Çine ve Nazilli), Bergama, Sinop (Boyabat), Bursa (Orhangazi), Çanakkale, İstanbul (Çemberlitaş) ve Kuzeybatı Anadolu’da yürütülmüş.
TÜKSEK Projesi çerçevesinde, bugüne kadar 8 bin kültür varlığı belgelenmiş, sözlü tarih için 175 kişiyle konuşulmuş. Yine proje kapsamında, envanter bilgilerini kamuyla paylaşmak amacıyla, çeşitli yayınlar yapılıyor. Pilot bölge çalışmaları ve sonuçları 4 ayrı cilt halinde yayımlanmış. Projeye katılmak, katkıda bulunmak isteyenleri bilgilendirmek amacıyla Kültür Envanteri Kılavuzu hazırlanmış. 2003 yılında, TÜBA Kültür Envanteri dergisi çıkarılmaya başlanmış. Bu toplantıda yer alan 2003 yılı çalışma sonuçlarına ait sunumlar, TÜBA Kültür Envanteri dergisinin 2004’de çıkacak 2. sayısında basılacaklar.
