Amerika’nın New York’ta bulunan Brookhaven Ulusal Enerji Laboratuvarı’nda gerçekleştirilen deneyde, devasa atom çarpıştırıcısı kullanılarak altın iyonlarının birbirleriyle çarpıştırılması sağlandı ve milisaniyeler içerisinde inanılmaz boyutta sıcak patlamalar elde edildi. Deney, 13,7 milyar yıl önce evrenin Büyük Patlama’dan birkaç mikrosaniye sonraki koşullarını oluşturabilmek için tasarlandı. Kısa süreliğine de olsa elde edilen yüksek sıcaklık, fizikçilerin evrenin niçin ve nasıl oluştuğu hakkında yeterli bilgiye ulaşmasını sağlayabilir. Brookhaven Laboratuvarı’ndan Steven Vigdor’a göre ulaşılan yüksek sıcaklık proton ve nötronları eritmeye yetecek düzeyde. Bu parçacıklar atomları oluşturuyor fakat kendileri de daha küçük boyuttaki kuarklar ve gluonlardan oluşuyor. Fizikçilerin görmeye çalıştıkları şey maddenin niçin öncü çorbamsı yapıdan kümeleştiğini gösterecek ufak düzensizlikler saptamak. Ayrıca bilim insanları elde ettikleri bulguları daha küçük, daha hızlı ve daha güçlü bilgisayar aygıtları elde edebilmek gibi pratik uygulamalarda kullanmayı amaçlıyorlar.
Deneyi gerçekleştirmek için bir parçacık hızlandırıcısı ve çarpıştırıcısı olan İzafi Ağır İyon Çarpıştırıcısı (RHIC) kullanıldı. Bu cihaz yaklaşık 1,2 km çapında ve yerin 1 m altında gömülü olarak New York’taki Upton bölgesinde bulunuyor ve altın iyonlarını milyarlarca defa çarpıştırmaya yarıyor. RHIC, evrenin başlangıç sıcaklığındaki maddeyi elde edebilmek için tasarlandı. Elde edilen 4 trilyon derecedeki sıcaklık hedefe oldukça yakın görünüyor. Bir karşılaştırma yapacak olursak, proton ve nötronların tahmini erime sıcaklığı 2 trilyon derece. Karakteristik bir tip-2 süpernovanın çekirdek sıcaklığı 2 milyar derece ve güneşin merkezi sıcaklığı 50 milyon derece. Demir 1800 derecede eriyor ve şu anda evrenin ortalama sıcaklığı 0,7 derece Kelvin ki bu da mutlak sıfır noktasının (0 Kelvin = −273.15°C) biraz üzerinde.
(Kaynak: Maggie Fox (2010). Hottest temperature ever heads science to Big Bang. 16 Şubat 2010 tarihinde http://news.yahoo.com/s/nm/20100215/sc_nm/us_physics_temperature sitesinden alınmıştır.)
