Kuşaklar arası aktarılan özellikler yalnızca DNA tarafından belirlenmiyor: Yeni bir çalışma, hücrelerdeki diğer moleküllerin de kalıtıma etki edebildiğini gösterdi.
Biliminsanları histon olarak bilinen, genetik koda dahil olmayan, ancak DNA’yı etrafına sararak etki eden proteinleri çalıştı. Histonlar genlerin açık olup olmamasını (RNA üretip üretmemesini) kontrol etmeleriyle biliniyor.
Araştırmacılar bu proteinlerde meydana gelen doğal değişiklikler keşfetti. Bu değişiklikler genlerin nasıl kontrol edileceğini etkileyerek, bir nesilden sonrakine sürdürülebilir ve özelliklerin aktarımını etkileyebilir.
İlk defa bir bulgu karakterlerin nasıl aktarıldığından sadece DNA’nın sorumlu olmadığını gösteriyor. Bu bulgu doğada bu kalıtım yönteminin nasıl ve ne zaman gerçekleştiğini araştırıyor ve eğer belirli özellikler veya sağlık durumları ile ilişkiliyse, bunların da araştırılmasına zemin hazırlıyor.
Araştırma aynı zamanda çevresel koşulların -stres veya beslenme düzeni gibi- sebep olduğu histon proteinlerdeki değişikliklerin yavrulara aktarılan genlerin fonksiyonlarını etkileyip etkileyemeyeceği hakkında da bilgi verebilir. Araştırma, biliminsanlarının uzun süredir tahmin ettiği, genlerin nesiller boyunca böylesi değişikliklerle kontrol edilebileceği tezini doğruluyor. Ancak araştırmacılar şimdi ortak bir sürecin nasıl olduğunun gösterilmesi işinin kaldığını söylüyorlar.
Biliminsanları teoriyi insan hücreleri ile benzer gen kontrol mekanizmaları bulanan bir mayada deneyler gerçekleştirerek test ettiler. Bir histon proteinde, komşu genlerin kapanmasına sebep olan, doğal olarak gerçekleşeni taklit eden değişiklikler başlattılar. Etki maya hücrelerinin sonraki kuşaklarına aktarıldı, kalıtıldı.
Çalışma Science dergisinde Wellcome Trust ve EC EpiGene Sys Network’un desteğiyle yayımlandı. Edinburgh Üniversitesi Biyoloji Bilimleri Fakültesi’nden Profesör Robin Allshire diyor ki: “Kromozom yapılarını meydana getiren histon sargılarında meydana gelen değişikliklerin kopyalanabildiğini ve sonraki kuşaklara aktarılabildiğini kuşkuya yer bırakmayacak şekilde gösterdik. Bizim bulgumuz, kalıtılan/aktarılan özelliklerin epigenetik olabileceği fikrini destekliyor, bu (özelliklerin) sadece genin DNA’sındaki değişiklilere indirgenemeyeceği anlamına geliyor.”
