Aging Cell portalında yayınlanan yeni çalışmaya göre insanın yaşlanma süreçleri, kanser gelişimini engelleyebilir.
İnsan vücudunda belirli mekanizmaların işleyişinde önemli bir noktada duran hücreler, belirli görevleri yerine getirmek için uzmanlaşmışlardır. Bunun için ise belirli genlerin aktif bir biçimde çalışmaları gerekmektedir. Vücut için gerekli olan bir proteinin üretilmesi için genlerin aktifleşmesine gen anlatımı adı verilir. Kanser ve yaşlanma çalışmalarında gen anlatımı analizleri şimdiye kadarki süreçte yapılıyordu ancak bu iki durumdaki gen anlatımı değişimleri üzerine sınırlı sayıda çalışma yapılmıştı.
Yaşlanma, kanser hastalığı için en büyük risk faktörlerinden biri olarak bilinir. Bu durumla birlikte, bu bağlantıyı sağlayan biyolojik mekanizmalar hâlâ belirsizliğini koruyordu. Liverpool Üniversitesi’nde çalışma yürüten Dr. Joao Pedro De Magalhaes öncülüğündeki ekip, farklı dokular üzerinde çalışarak kanserli hücre taşıyan doku ile yaşlanmış hücre taşıyan bir dokuyu karşılaştırdı. Sağlıklı bir hücrede bölünme kontrollü bir biçimde gerçekleşebiliyordu. Buna karşın yaşlanan hücrelerde bölünme yeteneğinde azalma gözlendi. Biz yaşlandıkça vücudumuzdaki yaşlanmış hücre sayısında artış meydana gelir. Bu durum da yaşa bağlı pek çok süreci hızlandırıp çeşitli hastalıkların yaşanma durumunu tetikleyebilir. Ultraviyole ışınlara maruz kalma ve benzeri durumlar, bazı hücrelerin kontrolsüz bir biçimde bölünmesine neden olabilir. Kontrolsüz hücre bölünmesi ise kanser olarak bilinmektedir. Hücreler bu türden mutasyonların varlığını fark ettiğinde genellikle bu gen bölgesinin işleyişini durdurmak için bölünmeyi geciktirir ya da genlerin sessizleşmesini sağlar. İşte bu kabulden hareketle çalışmalarını sürdüren araştırmacılar, inceleme yaptıkları dokuların çoğunda yaşlanan ve kanserli olan hücrelerdeki gen anlatımlarının birbirlerine ters yönde çalıştıklarını buldu.
Araştırmacılar, hücresel yaşlanmanın neden olduğu değişikliklerin hücre bölünmesinde bir azalmaya bağlı olabileceğini düşünüyorlar. Kanserde ise tam tersi, bu durumda hücre bölünmesinde bir artış gözleniyor. Konuya ilişkin açıklamalarda bulunan De Magalhaes, “Vücudumuzun yaşlanan hücrelere sahip olmak için geliştiği durumlardan biri de kanserli hücrelerin oluşumunu baskılamaktır. Kanser ve yaşlanma arasındaki ilişkiye dair geleneksel görüş, yaşlanan hücrelerin dokularda biriktiği ve yaşlanmayla birlikte dejenerasyona kapı araladığı yönünde. Ancak yeni çalışma yaşlanma süreçlerinin kanser gelişimini engelleyebileceğini gösteriyor. Bu durumun temelinde ise hücre çoğalmasında azalma gözlenmesi yatıyor.
Ancak bu çalışmaya karşıt bir görüş bir evrimsel biyologtan geldi. Kasit Chatsirisupachai, çalışmaya ilişkin olarak “Yaşlı bir doku, hileli bir kanser hücresinin çoğalması için daha uygun bir ortam da oluşturabilir” diyor. Çalışma henüz iki görüşün herhangi birini destekleyecek ya da çürütecek aşamada değil ancak yaşlanma ve kanser arasındaki ilişkiye odaklanması açısından bu araştırma önemli bir noktada duruyor.
Kaynak:https://m.medicalxpress.com/news/2019-09-age-hinders-cancer.html
