Çeviren: Ebru Oktay
Dünya Sağlık Örgütü (WHO), geleneksel tıbba adanmış ilk zirvesini düzenledi. Hindistan hükümetinin ortak ev sahipliğinde düzenlenen iki günlük toplantı 17 Ağustos’ta Hindistan’ın Gandhinagar kentinde başladı. Bu, DSÖ’nün geçen yıl Jamnagar’da Hindistan’dan 250 milyon ABD Doları tutarında bir finansmanla Küresel Geleneksel Tıp Merkezi kurmasının ve 2019’da doktorlar tarafından teşhis için kullanılan etkili bir özet olan Uluslararası Hastalık Sınıflandırması-11’e bazı geleneksel ilaçları dahil etmesinin ardından yapıldı.
DSÖ Küresel Geleneksel Tıp Merkezi ve zirve lideri Shyama Kuruvilla, halihazırda geleneksel ilaçları kullanan milyarlarca insanla, kuruluşun bunları geleneksel sağlık hizmetlerine nasıl entegre edeceğini keşfetmesi ve kullanımlarını daha kapsamlı bir şekilde anlamak için bilimsel olarak işbirliği yapılması gerektiğini söylüyor. Geleneksel ilaçları inceleyen birçok araştırmacı aynı da fikirde ancak bazıları zirvenin işe yarayıp yaramayacağından emin değil.
Birleşik Krallık’taki Exeter Üniversitesi’nde tamamlayıcı tıp araştırmacısı olan ve alternatif tıp iddialarını sorgulayan birkaç kitap yazan Edzard Ernst, “Bu toplantının daha önce sık sık dile getirilen basmakalıp sözler ve hüsnükuruntularla sonuçlanmasından korkuyorum” diyor.
Şu anda DSÖ, geleneksel ve tamamlayıcı ilaçların Ayurveda, yoga, homeopati ve tamamlayıcı terapiler gibi geniş kapsamlı disiplinleri içerdiğini göz önünde bulunduruyor.
Kuruvilla, “Bazı ülkelerdeki bazı insanlar için, sağlık ve esenlik için tek müdahale veya hizmet kaynağı budur” diyor.
Zirve, tüm DSÖ bölgelerinden, yerli topluluklardan, geleneksel tıp pratisyenlerinden ve politika, veri ve bilim uzmanlarından katılımcıları bir araya getiriyor.
Kuruvilla, DSÖ’nün kılavuzlarına ve politikalarına yalnızca titizlikle bilimsel olan ve rasgele kontrol denemeleri veya sistematik incelemelerle doğrulanmış müdahaleleri veya sistemleri dahil ettiğini ve bu uygulamayı geleneksel ilaçlar için de sürdüreceğini belirtiyor. Ayrıca, doğal kozmetik ve bitkisel ilaçlarda milyarlarca dolarlık endüstriler için küresel standartların olması gerektiğini; yoga gibi bütünsel müdahaleler için, araştırmacıların kültürü ve bağlamı hesaba katarak bilimsel yöntemler geliştirmeleri gerekeceğini vurgularken, bunun çok disiplinli bir araştırma yaklaşımını da beraberinde getireceğini belirtiyor.
Kanıtlar ve verimlilik
Baltimore Maryland Üniversitesi Tıp Fakültesi’nde Cochrane Tamamlayıcı Tıp Direktörü ve zirvenin danışmanlarından Lisa Susan Wieland, katılımcıların geleneksel şifa sistemleri için kanıt toplamanın yollarını tartışacaklarını söylüyor.
Wieland, güvenlik ve verimlilik hakkında kesin açıklamalar yapılmadan önce, geleneksel tıp için araştırma kalitesinin ve niceliğinin iyileştirilmesi gerektiğini söylüyor. “Son 15 yılda çok şey değişti. Daha önce neyin işe yarayıp yaramadığını belirlemek için geleneksel tıpta kaliteli araştırmaların yetersiz olduğu yerlerde, şimdi daha fazla ve daha iyi araştırma görüyoruz” diyor.
Hem DSÖ’nün hem de Hindistan’ın bağımsızlığının 75. yıldönümüne denk gelen zirve, dünyanın dört bir yanından geleneksel tıp ve halk sağlığı uzmanlarından oluşan bir uzman paneli tarafından düzenleniyor. Bazı bilimadamları, bunun geleneksel tıbbın eleştirel olmayan tanıtımına yol açabileceğinden endişe ediyorlar.
Zirveyi organize eden uzman heyeti, Journal of Ayurveda and Integrative Medicine’de bir başyazı yayımladı ve burada bir fenomeni bileşenlerine ayıran Batı tıbbının “indirgemeci” yaklaşımını, dünyanın birbirine bağlılığını, “zihin, beden ve ruh”un birbirine bağlılığı ile açıklayan geleneksel tıpla karşılaştırdılar.
Ancak Hindistan, Bengaluru’da yerleşik bir Ayurveda doktoru ve kanıta dayalı geleneksel tıbbın bir savunucusu olan G. L. “Bu sistemler, kanıt toplama ve değerlendirme yöntemleri henüz olgunlaşmamışken şekillendi. Dolayısıyla sağduyu, bu sistemleri kanıta dayalı bir değerlendirmeye tabi tutmayı gerektirir” diyor.
Hindistan hükümeti de geleneksel tıbbı desteklediğini ifade etti. Hindistan, Varanasi Benares Hindu Üniversitesi’nde Ayurveda fizyolojisi araştırmacısı olan Kishor Patwardhan, geleneksel ilaçların klinik faydasını göstermek için araştırmanın gerekli olduğuna inanıyor. Zirvenin “Ayurvedik uygulamalar için güvenilir kanıt eksikliğini gidermek ve ayrıca pazarlanan ürünlerin güvenlik endişelerini gidermek için sağlam bir yol haritası” oluşturacağını umuyor.
Brezilya Bütünleştirici Sağlık Akademik Konsorsiyumu başkanı ve zirvenin danışmanlarından Ricardo Ghelman, zirve gündeminin “birkaç yıl öncesine kadar marjinal alternatif tıp olarak kabul edilen” tıbbi sistemlerin yüksek kaliteli araştırmalarını ve kanıt haritalamalarını ön plana koyacağını vurguladı.
