Hasan Aydın

Seçkincilik ve sıradancılık öğretisi, peygamberlik ve velilik kurumunu temellendirirken insansal düzeyde varlıkbilimsel açıdan varlıklar arasında hiyerarşik bir düzen kurmakta ve bu düzene bağlı olarak bir yandan bilgiyi tümüyle seçkinlere özgü kılmakta ve onların bir ayrıcalığı olarak görmekte, diğer yandan ise, seçkinlerin elde ettiklerini söyledikleri kimi bilgileri halktan saklamalarına neden olmakta, seçkinci gruba siyasileri de dâhil […]

Ebû Bekr Muhammed b. Zekeriyâ b. Yahya er-Râzî, 865 yılında Tahran yakınlarındaki Rey şehrinde doğmuş (1), Doğu’dan Batı’ya yapılan çevirilerle, Batı’da Rhazes, Raghensis, Bubcaris, Fili zachariane, Medicus ve Albubator gibi adlarla tanınmış ünlü bir İslam filozofudur (2). Razî hem Doğu’da hem de Batı’da pozitif bir bilim olan tıp alanındaki başarısı yüzünden şöhret bulmuş, bu yüzden […]

İslam, Rönesans ve Aydınlanma ilişkisi üzerine odaklanan bu makale, üç soruya yanıt bulmaya çalışmakta: İlki, A. Mez, J. L. Kramer, M. Arkoun gibi modern düşünürlerce ileri sürülen İslam Rönesansı deyişini kullanmak ne ölçüde doğrudur? İkincisi, Batı’da Rönesans’ın doğuşunda İslam dünyasından yapılan çevirilerin işlevi ya da işlevleri nelerdir? Üçüncüsü ise, İslam dünyasında Batı’dakine benzer bir bilimsel […]

Acaba Mehmet Akif Ersoy, kimilerinin iddia ettiği gibi Doğu’yu yüceltip, İstiklal Marşı’nda ‘tek dişi kalmış canavar’ diye nitelediği Batı’yı ve Batı uygarlığını bütünüyle küçümsüyor mu? Doğu imgesi ve geri kalma sorununa nasıl bir paradigmanın ışığında yaklaşıyor? Geçmişte Fârâbiler, İbn Sînâlar, Mevlânâlar, Sâdîler gibi dünya çapında büyük düşünürler yetiştiren, bilim ve kültür alanında bir zamanlar öncü […]

“Tanrı evreni yarattı” önermesi, nedensel süreçlere ilişkin bir şey söylemediği için “evren evrimsel süreçle oluştu” önermesinin karşıtı değildir. Metafizik anlamda yaratmaya ve yaratıcıya inansak bile, bu, seküler düzlemde, ne nedensel süreçlere odaklanan evrime karşıdır ne de onun alternatifidir ve işin gerçeği olmamalıdır. Evrim-yaratılış tartışması, aslında 12 Eylül darbesinden sonra modern Atatürk Türkiye’sinin girdiği yeni yolda, […]

Sunuş Okuyacağınız makale, Bilim ve Gelecek Kitaplığı’nın “50 Soruda” dizisi bünyesinde hazırlanan ve yakında çıkacak olan “50 Soruda Bilim ve Bilimsel Düşünce” adlı kitapta, Hasan Aydın’ın yanıtladığı üç sorudan oluşmaktadır. Başlık bizim tarafımızdan konuldu. Medreseleşme ve Gazzâlici zihniyetin kurumsallaşması ve siyasallaşması sonucu, felsefî ve bilimsel düşünce, siyasal destekten yoksun kalmıştır. İslam dünyasındaki bilimsel ve felsefî […]

Sunuş Geçtiğimiz sayının kapak dosyasının devamı niteliğindeki bu makale, Hasan Aydın’ın “Mitos’tan Logos’a: Eski Yunan Felsefi Yazınında Aşk” adlı, henüz yayımlanmamış olan kitabının ikinci bölümüne dayanıyor. Kitap, önsöz ve giriş bölümleri hariç, eski Yunan felsefesinde aşk sorunsalını tüm boyutlarıyla irdelemeyi hedefleyen altı ana bölümden oluşmakta. I. Bölüm; Eros, Philia, Agape ve Storge; II. Bölüm; Aşk, […]

Acaba genel olarak aşk, özel olarak da cinsel aşk, felsefenin gündemine nasıl girmiş, ne türden tezler ileri sürülmüştür? İleri sürülen tezler, aşk bağlamında mitos’tan logos’a geçişi sağlayabilmiş midir? Eski Yunan felsefesinde cinsel aşkın evrimi nasıl olmuştur? Tarihsel veriler, birer doğa filozofu olarak Herakleitos, Empedokles, Pythagoras ve Demokritos’un bu konuda kimi görüşler geliştirdiklerini gösteriyor. Felsefede köklü […]

Platon’un idealar kuramını eleştirerek özgün sistemini kuran ve bilim insanı kimliğiyle bilinen Aristoteles’in ardından, Eski Yunan felsefesi köklü bir dönüşüm yaşar. İskender’in fetih hareketleri Eski Yunan’da siyasal yapı ile birlikte düşünsel yaşamı da dönüştürür. Temel felsefi ilginin ahlaka kaydığı ve felsefi etkinlik içerisinde dinsel ve tanrısal unsurların arttığı bu dönemde cinsel aşka yönelik yorumlar da […]

Türk felsefesi, İslamcıların ve çoğulculuk adına onlara destek veren kimi liberallerin iddia ettikleri gibi laik yapısından vazgeçebilir mi? Buna evet demek olanaksızdır; bu felsefi düşüncenin doğasına aykırıdır. Aksi takdirde, felsefe ile teolojiyi ayırmak olanaklı olamayacağı gibi felsefe teolojinin bir alt dalına ya da destekçisine dönüşür. Bu durumda, din ya da teoloji, felsefi ve bilimsel olarak […]