Etiket: cern
Güçlü kuvvetin doğasını anlamaya bir adım daha yakınız
1935'te Hideki Yukawa, proton ve nötronların -kuarklardan oluşan parçacıklar- neden birbirine yapıştığını açıkladı; güçlü nükleer kuvvet... Şiimdiyse fizikçiler, daha nadir kuark gruplarının nasıl etkileşime...
Parçacıkların dansı başladı! Dünyanın en büyük deneyi
Prof. Dr. Gülsen Önengüt Çukurova Üniversitesi Fen-Ed. Fakültesi Cenevre kenti yakınlarında, Fransa-İsviçre sınırında yer alan Büyük Hadron Çarpıştırıcısı (BHÇ)’nın ana amacı, parçacık etkileşmelerini, şimdiye kadar erişilmemiş enerjilerde inceleyerek doğanın sırlarını çözmeye bir adım daha yaklaşmaktır. Parçacık fiziğinde, maddenin temel yapıtaşları ve aralarındaki etkileşmeleri açıklamak için geliştirilen Standart Model (SM), 12 temel madde parçacığı ve bunların […]
CERN’de aranan gizemli Higgs bozonu nedir? ‘Tanrı Parçacığı’nın serüveni
Leon Lederman – Dick Teresi Çeviri: Prof. Dr. E. Rennan Pekünlü Sunuş Leon Lederman’ın Dick Teresi ile birlikte yazdığı The God Particle (Tanrı Parçacığı) adlı kitap Houghton Mifflin Company tarafından 1993 yılında basıldı. Leon Lederman 1961 yılında Columbia Üniversitesi’nden Schwartz ve Steinberger ile birlikte yaptıkları deneyde nötrinoların varlığını kanıtladılar. Brookhaven’daki 30 GeV erke (enerji – […]
CERN’deki son gelişmeler Karşı-hidrojen atomu ve ağır iyon çarpışmaları
Geçtiğimiz ay içinde Cenevre’deki Avrupa Parçacık Fiziği Laboratuarı CERN’de iki önemli gelişme yaşandı. Daha önce yapılan deneylerin çok daha büyük boyutlusu olan bu gelişmelerden ilki karşı-hidrojen atomlarının ALPHA deneyinde manyetik alanlarla hapsedilip görece uzun sürelerde yaşatılabilmesi, diğeri ise kuark-gluon plazmasının LHC’de daha öncekilerden çok daha yüksek enerjilerde yaratılmasıdır. Karşı- hidrojen atomu Madde atomlardan meydana gelmiştir. […]
Evrenle söyleşiler 10: Bir sarmal gökadayla söyleşi
Richard T. Hammond
Çeviren: Nalân Mahsereci
Sarmal gökada, büyük sarmal kolları da dahil olmak üzere, kendi yapısını tartışıyor ve bu arada bizim büyük bir gizemimizi de...
Penrose, yeni kitabı Zaman Döngüleri’nde soruyor: Büyük Patlama’dan önce ne vardı?
Doç. Dr. Kerem Cankoçak Penrose’a göre, ‘gözlemlediğimiz evren’ Büyük Patlama ile başlamıştır, ama ‘gözlemlediğimiz evren’ her şey demek değildir. Ayrıca Büyük Patlama kuramının kendisi, öncesinde ‘başka bir şey olması olasılığını’ dışlamaz. Penrose’un kitabının asıl önemi, her şeyin Büyük Patlama ile başlamış olmasının gerekmediğini kuramsal olarak kanıtlaması. Penrose böylelikle Büyük Patlama kuramını teologların ve şarlatanların elinden […]
“Başka dünyalar” var mı? Çoklu Evrenler veya Paralel Evrenler
Büyük Patlama kuramı büyük olasılıkla başka evrenlerin varlığını da zorunlu kılmaktadır. 1957’den bu yana sık sık karşımıza çıkan Çoklu Evrenler kavramı, Büyük Patlama’nın yanı sıra, diğer fizik problemlerine de bir çözüm sağlamaya adaydır. Henüz elimizde bunlarla ilgili kanıtlar yok. Ama Çoklu Evrenler (popüler deyişle Paralel Evrenler) varsa, bu, çözüm bekleyen birçok soruya yanıt verecek. Her […]
Karşı-madde nedir? Karşı-maddeden enerji elde edilebilir mi?
Doğada karşı-parçacıklar kendiliğinden ortaya çıkabilir, ancak karşı-madde sadece laboratuvarda yaratılır. 2010 yılında Cenevre’deki Avrupa Parçacık Fiziği laboratuvarı CERN’de önemli gelişme yaşandı. Daha önce de...
Karşı-madde ile bomba yapılabilir mi?
Maddeyi oluşturan atomlar, atom çekirdeği ve etrafındaki elektronlardan oluşur. Çekirdekte ise proton ve nötronlar vardır. En basit atom olan hidrojen atomuna bakarsak, merkezde artı...
Kütle ile enerjinin eşdeğerliliği ne demek?
Einstein 1905 yılında yazdığı makaleyle özel göreliliği fiziğe kazandırmıştı. Bu kuramın en ünlü sonuçlarından biri kütle ile enerjinin eşdeğerliğiydi: E = mc2. Einstein’a kadar...
