cern
Karşı-madde nedir? Karşı-maddeden enerji elde edilebilir mi?
Doğada karşı-parçacıklar kendiliğinden ortaya çıkabilir, ancak karşı-madde sadece laboratuvarda yaratılır. 2010 yılında Cenevre’deki Avrupa Parçacık Fiziği laboratuvarı CERN’de önemli gelişme yaşandı. Daha önce de...
Karşı-madde ile bomba yapılabilir mi?
Maddeyi oluşturan atomlar, atom çekirdeği ve etrafındaki elektronlardan oluşur. Çekirdekte ise proton ve nötronlar vardır. En basit atom olan hidrojen atomuna bakarsak, merkezde artı...
Kütle ile enerjinin eşdeğerliliği ne demek?
Einstein 1905 yılında yazdığı makaleyle özel göreliliği fiziğe kazandırmıştı. Bu kuramın en ünlü sonuçlarından biri kütle ile enerjinin eşdeğerliğiydi: E = mc2. Einstein’a kadar...
Fizikçi Strumia’nın CERN’de yaptığı cinsiyetçi konuşma üzerine biliminsanlarının tepkisiDUYURU
“Parçacık fizikçileri olarak bizler, Strumia’nın yüksek enerji fizikçisi kadınlar hakkında ileri sürdüğü görüşlerinden ve davranışlarından dehşete düştük. Burada önce, olası en kesin kavramlarla duyururuz ki, herhangi bir kişinin karakteri, ırkı, etnik kökeni, cinsel kimliği, dini, fiziksel özürlülüğü gibi tanısal özellikler, tartışma konusu değildir.” Bu duyuru, olaylar hakkında ayrıntılı raporlar, kamuya açık yansılar ve görgü tanığının […]
CERN’de konuşan bir fizikçiden cinsiyetçi ifadeler: ‘Fizik, erkek işi!’
Toplumsal yaşamımızda kadının ikincilleştirilip hem toplumsal olarak varlığı hem de emeği hiçe sayılıyor. Erkeklerin izin verdiği ölçüde, erkeklerin izin verdiği zaman toplumsal yaşama tam...
Lepton “evrenselliği” ne kadar evrensel?
Geçen ay CERN’ün internet sitesinde yayımlanan habere göre(1) lepton evrenselliği düşünüldüğü kadar evrensel olmayabilir. Peki leptonlar ve evrenselliği nedir? Neden önemlidir? Bu zamana kadar fiziğin...
Evrenle söyleşiler 10: Bir sarmal gökadayla söyleşi
Çeviren: Nalân Mahsereci Sarmal gökada, büyük sarmal kolları da dahil olmak üzere, kendi yapısını tartışıyor ve bu arada bizim büyük bir gizemimizi de ortaya çıkarıyor....
Evrenle söyleşiler 2: Bir elektronla söyleşi
Çeviren: S. Cansu Özkan Aşağıda okuyacağınız söyleşide, elektron, 50 yıl önce biçimlenişini ve yaşadığı birbirinden çok farklı yaşamları betimliyor, oksijene ilk yönlenişindeki durağan yaşamını, bir...
Büyük Birleşim Teorisi’nin kısa tarihi: Fiziğin en sancılı zamanları
Şu anda potansiyel olarak en iyi veya en kötü zamanlardayız. LHC’deki dedektörler ile karanlık maddenin doğrudan tespitini arayan yeraltı dedektörleri arasında, karanlık maddeyi kimin ilk olarak tespit edeceğine dair bir yarış sürmekte. Gruplardan biri tespiti müjdelerse, yeni bir keşif çağının kapıları aralanacak ve Büyük Birleşim’i anlamada önemli adımlar atmış olacağız. Eğer tespit gelmezse de süpersimetri […]
Bilimin birleştirici gücü: CERN ve Higgs
İkinci Dünya Savaşı’nın yarattığı büyük karanlığın yaraları yeni yeni sarılmaktaydı. Kendini toparlamaya çalışan Avrupa, artık bilimin merkezi olma unvanını yitirmiş, yükselen bir ABD ortaya...
