Avustralya’da bulunan ve sadece 2.5 santimetre uzunluğunda olan fosilleşmiş uyluk kemikleri, yavru dinozorlara ilişkin olarak bu bölgeden elde edilen ilk fosil kalıntısı örneğidir.
Fosil kalıntılarına ulaşılan bebek dinozorlar 100 milyon yıl önce henüz bir yumurtanın içerisindeyken Avustralya şimdiki konumundan daha güneyde yer alıyordu. Bu dinozorların dağılımlarını ve fosillerin bulunduğu alanın coğrafi koşullarını değerlendiren biliminsanları, dinozorların Güney Kutup Dairesi boyunca ilerleyerek bu bölgelerde yaşadıklarını ve yine bu coğrafyalarda ürediklerini raporladı.
Bu keşif, ekvatordan kutup enlemlerine doğru hareket eden bu dinozorların iklim koşullarına karşı toleranslı olduklarını göstermektedir. Scientific Reports portalında yayınlanan çalışmaya göre bu fosiller, 150 gram ağırlığında 20 santimetreden daha kısa olan embriyonik dönemdeki dinozorlara ait olabilirler. Araştırmaya göre çevredeki ot ve bitki türevi besin maddeleriyle beslenen bu küçük boyutlu yavru dinozorlar, bir insanın avuç içine sığacak kadar küçüktü.
Avustralya’da bulunan New England Üniversitesi’nde çalışma yürüten Phil Bell, “Bu dinozor embriyosu ya yumurtadan çıkma evresindeydi ya da bu noktanın hemen öncesinde” açıklamalarında bulundu. Biliminsanları, bu embriyonik dinozorların iki ayak üzerinde ilerleyen ve gagaları olan Ornithopod türü dinozorların yavruları olduklarını düşünmekte. Bu tür dinozorlar kanguru büyüklüğünde canlılardı. Araştırmacılar, bu canlıların sürüler halinde yaşıyor olma ihtimalinin de olduğunu söylüyor.
Fosil kalıntılarının bulunduğu yer, Kretase Dönemi’nde Güney Kutup Dairesi içerisinde kalıyordu. Kış mevsiminde bölgenin tamamen karanlıkta kaldığı ve sıcaklığın oldukça düşük olduğu tahmin edilmektedir. Kutup bölgelerinde ısı yalıtımının sağlanması açısından yararlı olan tüyler, bu tür dinozorlarda bulunmuyorlardı. Bell, “Bu tür dinozorlar muhtemelen pullu bir deriye sahipti. Ayrıca göç etmek için çok küçüktüler, bu nedenle çetin kış koşullarına dayanabilmek için başka bir yol bulmaları gerekmekteydi” açıklamalarında bulundu. Bu dinozor türünün, yavruların ya da gelişim evresinde olan embriyonik dinozorların zarar görmemesi için yumurtaları bitkilerle çevrelenmiş yuvalarda saklıyorlardı. Günümüzde timsahlarda ve bazı kuşlarda da benzer bir pratik oladuğu bilinmekte.
Bell, “Ornithopodların ve bu türün genç bireylerinin yaşadıkları bölgelerde fosil kalıntılarına rastladık. Bu türler, Kretase döneminde Avustralya’nın içerisinde bulunduğu zorlu koşullarla başa çıkmanın bir yolunu bulmuşlar” açıklamalarında bulundu.
Biliminsanları, küçük boyuttaki dinozorların embriyolarına ait kemiklerin çok küçük ve kırılgan olması nedeniyle fosilleşme durumunun pek mümkün olmadığını belirtiyor. Buna göre keşfedilen bu fosil kalıntısı türünü temsil eden tek fosil olabilir.
Kaynak: https://cosmosmagazine.com/palaeontology/tiny-fossils-are-first-known-baby-dinosaurs-from-australia