Gezegenimiz üzerindeki virüs çeşitliliği çok yüksektir. İnsan bağırsağındaki virüs çeşitliliğini inceleyen Wellcome Sanger Enstitüsü’nden ve Avrupa Biyoinformatik Enstitüsü’nden (EMBL-EBI) araştırmacılar, yarısından fazlası daha önce tespit edilmemiş 140.000’den fazla viral türün bağırsakta yaşadığını raporladı.
Cell dergisinde yayınlanan makale, dünyanın farklı bölgelerinden toplanan 28.000’den fazla bağırsak mikrobiyom örneklerinin analizini içermektedir. Araştırmacıların tespit ettiği virüslerin sayısı ve tür çeşitliliği şaşırtıcı derecede yüksekti. Çalışmadan elde edilen veriler, bağırsakta yaşayan virüslerin insan sağlığını nasıl etkilediğini anlamak için yeni araştırmalara yol açmaktadır.
Daha önceki çalışmalardan bildiğimiz üzere insan bağırsağı biyolojik çeşitliliğin yüksek olduğu bir ortamdır. Bakterilerin yanı sıra bakteriyofaj veya faj olarak bilinen, bakterileri enfekte eden (bakterileri konak organizma olarak kullanan) yüzbinlerce virüs bağırsakta yaşamaktadır. Bağırsak mikrobiyomundaki dengesizliğin hastalıklara, alerji, obezite gibi pek çok metabolik sürecin katkı sağladığı karmaşık durumlara yol açabileceği bilinmektedir. Bu bilgilerin yanı sıra, bağırsakta yaşayan bakteriler ve onları enfekte eden fajların insan sağlığında ve insan hastalıklarında oynadığı rol hakkında çok az veriye sahibiz.
Wellcome Sanger Enstitüsü ve EMBL-EBI’den araştırmacılar, metagenomik adı verilen bir DNA dizileme yöntemini kullanarak bağırsakta bulunan türleri tespit etmeye çalıştı. 28.000’den fazla örnek incelenerek örneklerdeki viral türler kataloglandı. Söz konusu analiz insan bağırsağında 140.000’den fazla viral türün bulunduğunu ve bu oranın yarısından fazlasını daha önce tespit edilemeyen türlerin oluşturduğunu gösterdi.
Araştırmacılardan Dr. Alexandre Almeida, tüm virüslerin “zararlı” olmadığının altını çizerek virüslerin bağırsak ekosisteminin ayrılmaz bir bileşeni olduğunu ifade etti. Varlığı raporlanan on binlerce virüs arasından “Gubaphage” olarak adlandırılan, yaygın bir biçimde görülen yeni bir soy keşfedildi. Bu yeni soy ortak bir ataya sahip olduğu düşünülen bir grup virüsten oluşmaktadır. Gubaphage soyunun, 2014 yılında keşfedilen crAssphage soyundan sonra insan bağırsağındaki en yaygın virüs soyu olduğu tespit edildi. Bu virüs soylarının her ikisi de insan bağırsağındaki benzer bakterileri enfekte ediyor gibi görünmektedir ancak Gubaphage’ın işlevlerini tam olarak belirlenebilmesi için daha fazla araştırmaya ihtiyaç vardır.
Virüslerin tespiti ve kataloglanması, gelecekteki virüs biyolojisi çalışmalarında ekolojik ve evrimsel analiz yapılabilmesine rehberlik edecektir.
Kaynak: SCIENCE DAILY
