CSIRO (Avustralya Bilimsel ve Endüstriyel Araştırma Örgütü) bitki bilimcileri Dr. Ming-Bo Wang ve Neil Smith, virüslerin bitkilerde (potansiyel olarak hayvanlarda ve insanlarda) nasıl hastalık oluşturduğunu daha iyi anlamamız açısından dönüm noktası niteliğinde bir genetik mekanizma ortaya çıkardılar. Bu genetik mekanizma, viral organizmaların ev sahiplerini enfekte etmesine ve hastalık oluşturmalarına olanak sağlıyor.
Dr. Wang, “Salatalık Mozaik Virüsü (CMV), gıda ve süs bitkilerinin büyük bir kısmını etkileyen ve yaygın bulunan yıkıcı bir virüstür. Bulduğumuz bu CMV, ‘uydu’ olarak adlandırılan bir çeşit özel viral partikül ile birlikte, yapraklardaki yeşil pigmentler olan klorofili üreten genin bir bölümünde kendine özgü sararma semptomlarına neden olur. Klorofil üretiminin engellenmesi ile virüs bitki yaprağının tamamının ya da belli bir bölgesinin sararmasına neden olur. Bu da büyüme ve verimliliği büyük ölçüde etkiler.” dedi.
Önemli olan, virüsten etkilenen CHL1 isimli genin tamamen belirlenmesi. “Bu genin tam yerinin tespiti, bazı virüslerin duyarlı mikroorganizmalarda hastalık belirtilerini nasıl oluşturduğunu tam olarak anlamamız için ileriye dönük önemli bir basamağı temsil ediyor” diyor Dr. Wang.
Yakın zamana kadar bilimciler, virüslerin neden çok az çeşitlilikteki konak organizmaları etkilediğini tamamıyla anlayamıyordu. Bu buluş, CMV’nin uydu geninin doğrudan konak bitki geni ile eşleşmesinin sararma hastalığına sebep olduğunu gösteriyor.
Viral uydu genleri bitki genleri ile eşleştiği zaman, uydu genleri konak üzerine kendini kilitler ve konak genlerini keser. Böylece konak organizmanın yeşil klorofil pigmenti oluşturmasını önlemiş olur.
Dr. Wang, “Bunu ceketinizi fermuarlamak gibi düşünün: karşılıklı iki farklı bölge bir araya geliyor ve birlikte çalışıyorlar. Fermuarın genlerinin yarısı virüsten geliyor diğer yarısı da konak organizmanın genlerinden ve bunların birleşmesi de virüsün hastalık oluşturmasına neden oluyor.” dedi.
Bu buluş sayesinde araştırmacılar genetik dizileri bilinen bitkilerle eşleşen virüslerin genlerine odaklanabilirler ve bu da diğer virüslerin oluşturdukları hastalıkların nedenlerinin ortaya çıkmasına yardımcı olabilir.
Dr. Wang ve Dr. Smith, CMV’nin hastalık belirtilerini nasıl oluşturduğu bilgisinin, bitkideki viral hastalık oluşumunun engellenmesini sağlayıp sağlayamayacağını görmek için bir deney de yaptılar. Klorofil üreten genin ekstra bir kopyası ile değiştirilmiş özel bir bitki oluşturdular. Bu gen, bitkinin yeşil klorofil pigmenti üretmesine izin veren viral genle uyumlu şekilde değiştirilmiş. Dikkate değer olarak, bu küçük değişiklik bitkinin sararmasını ve hastalığı engellemiş. Fakat bitkide diğer açılardan (büyüme, alışkanlıklar ve oluşumu gibi) değişiklik olmamış.
Kaynak: http://www.sciencedaily.com/releases/2011/08/110810093833.htm
