Araştırmacılar, yaşlı farelerdeki beyin ve kas hasarlarını iyileştirmekte kullanılabilecek bir bileşeni genç fare kanında buldu.
Genç farelerden alınan kanın, yaşlı farelerdeki eskimiş kök hücrelerini canlandırabildiği biliminsanları tarafından birkaç yıldır biliniyordu. Geçen seneyse, büyüme türevleme etkeni 11 (growth differentiation factor 11, GDF11) olarak bilinen ve yaşlı farelere kıyasla genç farelerin kanında çok daha bol bulunan proteinin kardiyak hipertrofiyi, yani kalp hücrelerinin kalp sorunlarına neden olabilecek şekilde yaşa bağlı olarak şişmesi ve kalınlaşmasını geri çevirdiği gösterilmişti. Şimdi de iki farklı araştırma grubu GDF11’in daha genel olarak kas yenilenmesi ve yaşla ilgili beyin hücresi hasarlarının iyileştirilmesinde de yardımcı olabileceğini keşfetti. Harvard Tıp Fakültesi’nde çalışan ve araştırmayla ilgisi olmayan Rudolph Tanzi, New York Times’a şunları söyledi: “Aşırı heyecanlıyım, bu bulgular oyunun kurallarını değiştirebilir.”
Harvard Üniversitesi kök hücre araştırmacısı Amy Wagers ve çalışma arkadaşları, Science’ın 5 Mayıs tarihli sayısında yayımladıkları bir çift araştırmayla, GDF11’in yaşlanmış farelerdeki eski kas dokularını iyileştirebileceğini ve yaşlanmakta olan farelerdeki beyin damar dağılımını geliştirip yeni hücre doğumunu kuvvetlendirebileceğini bildirdiler. Böyle bir tedavinin insanlar üzerinde uygulanabilmesi ve klinik bir gerçeğe dönüşmesinden önce daha çok araştırma gerekiyor olsa da, bu proteinin insanlardaki versiyonun, benzer şekilde yaşlanma-karşıtı etkileri olması umuluyor. Wagers, New Scientist’e verdiği demeçte “Klinik uygulamalardan önce, GDF11’in neden yaşlanmayla beraber kaybedildiği ve yaşlı farelerde karşıt-denetiminin gelişip gelişmediği gibi konular da dahil olmak üzere yapılması gereken bazı çok önemli araştırmalar olduğuna inanıyorum” dedi. “Sanıyorum bu soruları önümüzdeki üç beş sene içerisinde cevaplayıp, bu zaman çerçevesi içerisinde klinik deneylere hazır olabiliriz.”
Stanford Üniversitesi Tıp Fakültesi araştırmacıları, 4 Mayıs tarihli Nature Medicine içerisinde yayımladıkları üçüncü bir makalede, genç farelerden alınan kanın yaşlı farelerdeki sinaptik plastisiteyi iyileştirebileceğini ve algısal işlevleri geliştirebileceğini gösterdiler. Üç aylık farelerden aldıkları plazma örneklerini 18 aylık farelere uygulayan ve üç hafta sonra yaşlı farelerdeki beyin hücrelerinin, plasebo verilen farelerden yüzde 20 daha çok dallanmaya sahip olduğunu gözlemleyen grubun lideri, Stanford araştırmacısı Tony Wyss-Coray BBC’ye şunları söyledi: “Genç farelerin kanında, yaşlı farelerin beynini şarj edip bir genç farenin beyniymiş gibi çalışmasına sebep olacak etkenler var. Bu etkenlerin ne olabileceği ve hangi dokular tarafından üretildiği üzerine etraflı araştırmalar yapıyoruz.” Ayrıca takımının, bu yılın sonu için, Alzheimer hastalarının genç ve sağlıklı gönüllülerden kan plazması alacağı insan deneylerini planladığını ekledi.
