Kömürleşmiş kemikler, Neandertallerin şehir güvercinlerinin atalarını pişirerek yediğini gösteriyor. Kutlama yemeklerinden artakalanlar, Neandertallerin nesiller boyunca, yaklaşık 100 binyıl barındıkları Cebelitarık’ın doğu yüzünde bulunan, büyük Gorham Mağarası’ndaki tortuların içinde keşfedildi. Kalıntıların en çok olduğu yerde, güvercinlere ait kanat ve bacak kemikleri vardı. Kemiklerin üzerinde, diş izleri, pişirme işaretleri ve taş araçlar tarafından açıldığı belli olan kesikler bulunuyordu. Kalın kemiklerin bazıları ve iğne uçlu kemikler, öğün olmak için büküldüğünde meydana gelmiş olabilecek ufak deliklere sahipti.
Gorham Mağarası’nın sol arka tarafında, kasaplık işlerde kullanılan fok ve köpekbalığı kemikleri ve etleri sıyırmak için kullanılan açılmış denizkabukları da bulundu. Cebelitarık Müzesi Müdürü Clive Finlayson, Neandertal mağarasında, çeşitli kilerlerin olduğunu düşündüklerin ibelirtiyor.
Finlayson’un ekibi, son 25 yıldır kazı çalışmaları devam eden Gorham Mağarası’nda birçok kuş kemiği bulunduktan sonra, kuşların Neandertal menüsünde olup olmadığını anlamak istedi. Mağara içindeki tortularda bulunan kemiklerden 150 ilkel kuş türü belirlendi. Bu kemikler arasında, yaşları 28 binden 67 binyıla kadar değişen 1724 kaya güvencini kemiği vardı. Yuvaları denizin bitimindeki büyük kaya oyukları olan kaya güvercinlerinin, Neandertal beslenmesinin 40 binyılı aşkın süre boyunca düzenli bir parçasını oluşturduğu anlaşılıyor.
Cebelitarık Müzesi’nden Ruth Blasca ve ekibi tarafından yapılan araştırma Nature Scientific Report dergisinde yayımlandı. Bulunan kemiklerin dışındaki yanık izleri ise ya pişirilme, ya atıkların yok edilmesi, ya da kazara çıkan yangınlar sırasında oluşmuş olabilir. Finlayson, Neandertallerin kuşları ateş üzerinde közlediklerini düşündüklerini belirtiyor. Özellikle neden kanat ve bacak kemiklerinde ateş izi bulunduğunu ise şöyle açıklıyor: “Eğer, bu bölgede, çok sayıda kasa sahip kemik varsa, o bölgeler ne kadar çok ateşe maruz kalırsa o kadar iyi pişer.”
Goram Mağarası, 400 m’den fazla yüksekliğe sahip görkemli bir kayalığın dik yüzünün kıyısında bulunuyor. Neandertallerin yaşadığı dönemde deniz seviyesi olasılıkla daha düşüktü ve deniz birkaç kilometre uzaktaydı. Mağarada, Neandertaller terk ettikten sonra orada yaşamış olan, modern insanların bıraktığı benzer işaretler de elde edildi. Finlayson, bu beklenmedik bir durum olsa bile, kemiklerin yalnızca küçük bir parçasının insan izi taşıdığını söylüyor ve güvercinlerin Neandertallerce yenildiğinden emin olduklarını söylüyor: “67.000 yıl önce Avrupa’da modern insanlar yaşamadığı için, Neandertallerin pişirmeyi modern insanlardan öğrenmiş olması pek mümkün görünmüyor. Kendi kendilerine çözüm yolu bulmuş olmalılar.”
Neandertallerin bu kuş türünü nasıl avlamayı başardıkları ise yanıtlanabilmiş değil. Kaya güvercinleri uçurumlara yuva yapar: Neandertaller buralara tırmanmış ve kuş yuvalarına baskın yapmış olabilir. Finlayson, “Tahminde bulunuyorum ama, bence Neandertaller çim ve lif gibi kolay çürüyen malzemelerden yapılmış tuzak, ağ gibi birtakım avlanma teknikleri kullanmış olmalı. Fakat bunların izlerini bulmak çok zor olacak” diyor. Araştırmanın sonraki adımı, bölgede ortaya çıkarılan diğer binlerce kuş kemiği üzerinde çalışma yapmak.
Kaynaklar
1) Ian Sample, “Neanderthals ate barbecued pigeon”, http://www.theguardian.com/science/2014/aug/07/neanderthals-barbecued-pigeon-gibraltar
2) http://www.archaeology.org/news/2411-140807-gibraltar-neanderthal-doves
