Ana Sayfa Dergi Sayıları 127. Sayı Nurtopu gibi bir türümüz oldu: “Avustralya kambur yunusu”

Nurtopu gibi bir türümüz oldu: “Avustralya kambur yunusu”

406
0

Yeni türlerin adlandırılması çalışmasında, Batı Afrika’dan Kuzey Avustralya kıyılarına kadar uzanan bölgedeki deniz memelilerinin 17 yıllık sistemli araştırmalarının sonucunda elde edilen kambur yunuslara ait, fiziksel tanımlar, genetik verileri kapsayan tüm kayıtlar incelendi. Böylelikle Avustralya kambur yunusları kabul gören 4. yunus türü oldu.

Yazarları Thomas A. Jefferson (Clymene Girişimcileri) ve Howard C. Rosenbaum (Yaban Hayatı Koruma Derneği, WCS) olan çalışma Journal Marine Mammal Science dergisinde çevrimiçi olarak yayınlandı. Dr. Jefferson, “İki yüz yıldır toplanan çok geniş verileri, en son bilimsel araçlarla tarayarak yunuslar hakkında, özellikle kaç türünün var olduğu gibi pek çok ve kalıcı soruyu sonunda çözüyoruz” dedi.

WCS’nin Okyanus Devleri Programı Yöneticisi olan Dr. Rosenbaum: “Yeni bir türün adlandırılması ve resmen tanınması, bu yunusların korunması konusunda yeni yöntemler geliştirilmesi ihtiyacını da beraberinde getiriyor” diyor ve ekliyor: “Kambur yunusları ve diğer kıyı yunuslarını korumanın asıl yolu kıyı habitatlarını korumaktır.”

Bilim için yeni bir türü tanımlamanın süreci, söz konusu hayvanla tüm yakın türlerin sistematik bir analizini gerektirir. Yaban Hayatı Koruma Derneği’nden ve diğer araştırmacılar kesin sonuçlar sağlayana kadar, özellikle kambur yunuslar yıllardır araştırmacılar ve taksonomistler arasında tartışılıyordu.

Richard Owen, Georges Cuvier ve Richard Lydekker gibi önemli doğabilimciler geçen yüzyıllarda kambur yunusları literatüre ekledi. Son yıllarda biliminsanları türlerin sayısı hakkında birbirleriyle aynı fikirde değillerdi. Kambur yunusları bazıları tek tür olarak varsayarken, diğerleri 9 ayrı türünün olduğunu varsayıyordu. Yeni çalışma, şu anda bilinen 4 farklı kambur yunus türünün beden ve iskelet ölçümleri, renklenme, moleküler genetik ve coğrafi dağılımları kullanılarak yapılan ayrıntılı değerlendirmelerini ve açıklamalarını içeriyor.

Avustralya kambur yunus türü, diğer yakın akrabaları olan Atlantik kambur yunusu (Sousa teuszii), Hint-Pasifik kambur yunusu (Sousa chinensis) ve Hint Okyanusu kambur yunusu (Sousa plumbea) dahil 3 türün de aralarında bulunduğu topluluğa katıldı. Yeni bilimsel adı Sousa sahulensis olan Avustralya kambur yunusu, Sahul sığlığında (Avustralya) türemiştir, kuzey Avustralya-güney Yeni Gine arasındaki sualtı sığlığında görülmektedir.

Boy, diş ve omurga sayısı ve coğrafi dağılımlarındaki ufak farklar dışında Avustralya kambur yunusu diğer üç kambur türden dış görünüşüyle de ayrılır. Sırt yüzgeçleri, Sousa teuszii ve Sousa plumbea’ya göre daha düşük ve geniş yüzeylidir. Yüzgeç rengi en yakın kambur komşusu Sousa chinensis’in beyaz olan (sıklıkla pembe renk tonları da görülür) tonunun aksine koyu gridir. Avustralya kambur yunusu ayrıca kendine özgü koyu burun sırtına sahiptir.

Adlandırma konusunda bir diğer ilginç buluş ise, Malay Archipelago’da yaşamı inceleyen ilk doğa bilimcilerden olan Alfred Russel Wallace’ın tarif ettiği zoocoğrafik setin Avustralya kambur yunuslarının da dağılımına katkıda bulunduğu yönünde. O bilindiği gibi kendi adını taşıyan Wallace hattını da isimlendirmişti. Hattın batı kısmındaki karasal hayvan türleri çoğunlukla Asya kökenliyken, hattın doğusuna gidildikçe hayvan türleri büyük ölçüde köken olarak Avustralya soyundan geliyor. Araştırmacılar, Wallace hattının deniz türleri içinde bir set olduğunu, Indo-Pasifik ve Avustralya kambur yunuslarının bu sınırda bir arada görüldüğünü buldu.

Avustralya kambur yunuslarının nüfusu hakkında bir tahmin yok, ancak yazarlar görünme bilgilerine dayanarak sayılarının birkaç binin üzerinde olma ihtimalinden söz ediyor ve uyarıyorlar: Kambur yunusların tamamı için potansiyel tehditlerin kıyısal yapılaşma, balıkçılar tarafından tesadüfi yakalanma, gemilerin çarpmaları ve doğrudan avlanmalar olduğu bilgisi veriliyor.

 

CEVAP VER

Lütfen yorumunuzu giriniz!
Lütfen isminizi buraya giriniz