Texas Teknik Üniversitesi’nden kimyasal fizikçi Prof. Bill Poirier ve ekibi, kuantum mekaniğini yeniden yorumlayan bir teori geliştirdi. Teorinin öngörüleri sadece paralel evrenlerin (ya da dünyaların) varlığına değil, aynı zamanda doğada gözlemlediğimiz tüm kuantum etkilerinin bu paralel evrenlerin etkileşiminden kaynaklandığına işaret ediyor.
Teori ilk kez 4 sene önce yayımlandı, fakat Temel Fizik Topluluğu’nun ilgisini henüz çekebildi ve Pysical Review X dergisinde yeniden yayımlandı.
Poirier’in teorisine göre, kuantum gerçekliği tamamen dalga karakterinde (kuantum mekaniğinde objelerin durumu olasılık bilgisini taşıyan dalga fonksiyonları ile ifade edilir) değil, klasik mekaniğin hüküm sürdüğü çoklu evrenlerden meydana geliyor. Bu evrenlerdeki her objenin konum ve momentum gibi fiziksel özellikleri kesin bir şekilde bilinebiliyor ve cisimler klasik mekaniğin öngördüğü şekilde etkileşiyorlar. Doğadaki tüm kuantum etkileri ise birbirine komşu olan paralel evrenlerin etkileşimlerinden meydana geliyor.
Aslında çoklu evrenler veya çoklu dünyalar fikri yeni sayılmaz. İlk kez 1957’de Hugh Everett III yayımladığı makalesinde, bugün kuantum mekaniğinin “çoklu dünyalar” yorumu olarak bilinen fikirlerini açıkladı. Poirier bu konu hakkında “Everett’in teorisinde evrenler çok iyi tanımlanmamıştı, çünkü altında yatan matematik, standart dalga temelli kuantum teorisiydi” diyor. Poirier’in “Etkileşim Halindeki Çoklu Dünyalar” teorisinde ise, evrenler başlangıcından itibaren matematiksel olarak inşa edildi.
Peki bu teori, gerçekliğin doğasıyla ilgili her şeyin belirlenebilir (kesin) olduğunu kanıtlıyor mu? “Henüz değil” diyor Poirier. “Deneysel gözlemler, tüm teoriler için nihai sınayıcıdır. Şimdiye kadar “etkileşim halindeki çoklu dünyalar” standart kuantum teorisiyle aynı öngörülerde bulundu. Bu noktada kesin olarak söyleyebileceğimiz tek şey, teorinin doğru olabileceğidir.”
Poirier çalışmasına başladığında aslında çok daha pratik sonuçların peşindeyken, çoklu dünyalar fikrine beklenmedik bir şekilde ulaştığını söylüyor. “Bir gün odamda otururken ‘Hadi içinde etkileşim içindeki paralel evrenlerin olduğu yeni ve çılgınca bir kuantum yorumu icat edelim’ demedim. Kuantum yörüngelerini kullanarak kullanışlı bir sayısal yöntem geliştirmeye uğraştığım sırada, dalgalara ihtiyaç duymadan her şeyi yörüngelerin kendilerinden nasıl elde edebileceğimi anladım.”
Poirier Bar-Ilan Üniversitesi’nden matematikçi Jeremy Schiff’in desteğiyle yeni matematik yöntemlerini ve kuantum yorumunu 2010 Kimyasal Fizik bildirisinde yayımladı. Akabinde 2012’de Chemical Physics Dergisi’nde yayımlanan makalesi, 20 bin indirme ile, dergi tarihinde en çok indirilen makalelerden biri oldu. Bugün çalışma daha da büyük bir topluluğun ilgisini üzerine çekmiş durumda. Bu konuda Pirioer “Diğer fizikçilerin ve hatta felsefecilerin de bu topluluğa katılmasından son derece mutluluk duyuyoruz” diyor.
“Etkileşim Halindeki Çoklu Dünyalar” konusunda çalışmalar yürüten diğer bir biliminsanı da Griffith Üniversitesi’den fizikçi Howard Wiseman. Avustralyalı fizikçi ve çalışma arkadaşları Poirier’in çalışmasıyla birlikte yayımlanan ilk makalelerini, kısa süre önce Physical Review X dergisine sundular. Wiseman kendi yaklaşımını “Bilinen ‘Paralel Dünyalar’ yorumunda, evren her kuantum ölçümü yapıldığında dallanarak bir düzine evrene daha ayrılmakta. Ölçümün verebileceği tüm olası sonuçlar bu evrenlerde gerçeklenmektedir. Mesela bazı evrenlerde dinozorların yok olmasına neden olan asteroid Dünya’ya çarpmadan sıyırıp geçmekteyken, bazı evrenlerde Avustralya Britanya’nın değil, Portekiz’in kolonisi durumundadır. Fakat kritik konu diğer evrenlerdeki gerçeklik; çünkü bu teoride diğer evrenler bizimkine etki etmiyorlar. Bu noktada bizim ‘Etkileşim Halindeki Çoklu Dünyalar’ yaklaşımımız isminden de anlaşıldığı gibi çok farklı” şeklinde açıklıyor.
Prof. Wiseman ve çalışma arkadaşlarına göre;
– Bizim deneyimlediğimiz evren inanılmaz sayıdaki evrenlerden yalnızca biri. Bazıları bizimkiyle neredeyse aynı özelliklere sahipken, çoğunluğu oldukça farklı;
– Tüm bu evrenler eşit derecede gerçek, zaman boyunca devamlı olarak varlığını sürdürmekte ve tanımlanmış özelliklerine uygun davranmakta;
– Tüm kuantum etkileri birbirine komşu olan evrenler arasındaki itme kuvvetinden kaynaklanmakta ve bu kuvvet onları birbirinden daha farklı yapma eğiliminde.
Wiseman’ın ekibinden Dr Hall’a göre bu yeni teori, diğer evrenlerin varlığını test etmek için olağanüstü bir imkân yaratıyor. “Bizim yaklaşımımızın güzelliği eğer sadece bir tane evren var ise, teori Newton mekaniğine indirgenirken, eğer çok sayıda evren mevcutsa kuantum mekaniğini sağlamaya başlamasında” diyor Hall.
Poirier, Wiseman’ın makalesindeki matematiksel yenilikler hakkında, “Harika fikirler var. Sadece kavramsal olarak değil, yeni nümerik buluşlar açısından bakıldığında da bu fikirlerin vücuda gelmesi neredeyse kesin. Grubumuz Temel Fizik Topluluğuna kuantum mekaniğinin yeni bir yorumunu sundu ve onlar da gelecek vaat eden yeni bir sayısal yöntem olduğu karşılığını verdiler” diyor.
Kaynaklar:
– http://www.sciencedaily.com/releases/2014/11/141112131927.htm
– http://phys.org/news/2014-10-interacting-worlds-theory-scientists-interaction.html