Görsel açıklaması: Yeni yapılan bir çalışma ilk kez ağrı süreci sırasında erkek ve dişi farelerin farklı hücreler kullandıklarını gösterdi. Bu keşif, preklinik çalışmalarda dişi hayvanların ve hücrelerinin daha fazla ilgiye mazhar olacaklarının da sinyalini veriyor. © WavebreakmediaMicro / Fotolia
Nature Neuroscience’de yayımlanan yeni bir çalışmada, ilk kez, ağrı sürecinin işleyişinde dişi ve erkek farelerin farklı hücreleri kullandıklarından söz edildi. Bu bulgular, bugüne kadar ağrıyı anlamadaki temel bilgilerimizden epeyce uzak. Bu, ileriki dönemde kronik ağrı tedavisinde kullanılacak ilaçların geliştirilmesinde farklılıklara yol açabilecek.
Bugüne kadar yapılan araştırmalar, kadın ve erkeklerin farklı ağrı duyarlılıkları olduğunu ve kadınların erkeklerden daha fazla kronik ağrı sıkıntısı çektiklerini göstermiş, ancak ağrı sürecinin işleyişinin her iki cinste de aynı olduğunu varsaymıştır. Yeni araştırmanın yürütücüsü McGill Üniversitesi’nden Dr. Jeffrey Mogil ve Alan Edwards’a göre, sorunu azaltmak istiyorsak, kadınla erkek arasında ağrının temelinde belirlenen farklılıkları, yeni araştırmalar ve farklı etik tartışmalarla ortaya çıkarmak gerekecek.
Eskiden beri kabul edilen teoriye göre ağrı, bir bağışıklık sistemi hücresi olan “mikroglia”lar (makrofajlardan gelişen, fonksiyonu santral sinir sisteminde hasar görmüş veya dejenere olmuş bölgelerdeki hücresel artıkları yok etmek olan hücreler) tarafından hasarlı sinir sistemi boyunca aktarılmaktaydı. Yeni araştırma bunun sadece erkek farelerde doğru olduğunu göstermiştir. Mikroglia fonksiyonları farklı yollarla değişikliğe uğratılıp ağrı etkisi erkek farelerde bloke edilebilirken, aynı etki dişi farelerde gözlemlenmemiştir.
Dişi farelerde ağrı alarmını, tamamen farklı bir bağışıklık sistemi hücresi olan T hücrelerinin verdiği düşünülmektedir. Bununla birlikte bu işlevin nasıl oluştuğu halen belirsizdir.
Toronto Üniversitesi’nden Dr. Michael Salter’e göre, ağrı yolağını ve cinsler arasındaki farklılığını anlamak, gelecek “ağrı kesici ilaç” araştırmalarında epeyce yardımcı olabilecektir. Salter, farelerin özellikle ağrı gibi temel evrimsel fonksiyonlarda insanlarla neredeyse tamamen benzer bir yolak izlediğini de özellikle vurgulamaktadır.
Araştırmalar, preklinik çalışmalara, dişi hayvanlar ve hücrelerinin daha fazla katılmasını beraberinde getirecektir. Son 15 yıldır yapılan araştırmalarda daha sıklıkla erkek fareler kullanılmış ve ağrı yolağının mikroglialar üzerinden işlediği kesinleştiğinden, belki de bu sebeple başka bir araştırmaya gerek görülmemişti.
Çeviren: Dr. Ebru Oktay
Kaynak: http://www.sciencedaily.com/releases/2015/06/150629110800.htm
